به گزارش حلقه وصل، مهمان ارجمند این هفته برنامه «دستخط» متولد ۱۳۴۵ در تبریز است و از پزشکان به نام کشور و از مسئولین بهداشتی شناخته شده کشور است. به ویژه در یک سال اخیر در دوران کرونا، بسیار ایشان را دیده اید و صحبت های ایشان را شنیده اید و کسی است که در رشته تخصصی خودش در سال ۷۷ جراحی عمومی را گذرانده و ۸ سال رئیس جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران بود و کار رسانه ای در حوزه پزشکی انجام داده است.
و تقریباً حدود ۸ سال است که یکی از مهمترین سمت ها را در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برعهده دارد.
خلاصه گفتگو:
با اجرای دو طرح منع ترددها و «شهید سلیمانی»، آمار بستری و فوتی کرونا نسبت به آبان ماه ۸۰ الی ۹۰ درصد کاهش یافته، اما اوضاع شکننده است سادهترین راه مقابله با کرونا این است که حداقل ۹۵ درصد مردم ماسک بزنند؛ این از تمام غربالگریها و واکسن زدنها موثرتر است هیچ بحرانی در ۱۰۰ سال اخیر به اندازه «کرونا» اقتصاد، فرهنگ و سیاست را تحت تاثیر قرار نداده است انگلیس، ویروس جهشیافته را هم از مردم خودش و هم از کشورهای دیگر پنهان کرد مهمانیها و دورهمیهای خانوادگی افزایش یافته است اگر الان رعایت کنیم، عید را راحتتر میگذرانیم ناگفتههای مجاهدت پزشکان و پرستاران در مبارزه با کرونا برخی کشورهای آفریقایی حتی ۲۵ واکسن هم دریافت نکردهاند پروژه واکسنسازی در کشورمان بر مبنای روشهای مختلف، به خوبی پیش میرود خجالت میکشیم که فرماندهان ارشد سپاه و بسیج به دفتر ما میآیند و میگویند «تحت امر شما هستیم» ناگفتههای مجاهدت پزشکان و پرستاران در مبارزه با کرونا کانالهای متعددی به نام من زده شد و تقلید صدای من هم شد که پلیس فتا همه آنها را جمع کرد میزان بروز و شیوع و مرگ و میر سرطان در کشور ما، از متوسط جهانی پائینتر است؛ ولی در کل، سرطان نگران کننده است کاهش هزینههای «فقرزایی سلامت»، با اجرای طرح تحول سلامت بیمارستانهای شبیه پلاسکو کم نداریم در تامین ۶۸ درصد مواد اولیه داروها، خودکفا هستیم رهبر انقلاب بهتر و بیشتر از همه رعایت دستورالعملها را کردهاند چرایی جدا شدن از دفتر تحکیم وحدت در سال ۶۸ ماجرای رابطه با استاد شهریار و پاسخ به پدر برای رفتن به جبهه
در خدمت آقای دکتر ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستیم.
*سلام عرض میکنم و خیلی خوش آمدید.
عرض سلام و ادب و احترام دارم.
*آقای حریرچی چه خبر؟ اوضاع چطور است؟
اوضاع و احوال خوشبختانه به دلیل رعایت خوب مردم و اجرای دو طرح اصلی یعنی طرح هوشمند کنترل ترددها و طرح «شهید سلیمانی»، الان مرگ و میر و بستریها بیش از ۸۰ الی ۹۰ درصد نسبت به دوران اوج آبان ماه کاهش یافته است ولی مانند همه کشورها تا موقعی که حتی یک نفر مبتلا به کرونا داریم، اوضاع شکننده است.
فراموش نکنیم با یک نفر مبتلا در کشورها ویروس چرخش پیدا کرد. الان روزی ۵۰۰-۴۰۰ و برخی روزها ۶۰۰ نفر بستری داریم. در این نوع همه گیرها دو سطح برنامه داریم؛ یک سطح ایجاد محدودیتهای شدید است؛ منع رفت و آمد، منع خروج مردم از خانه ها، تعطیلی ها و امثال این است. این معمولا در اوج همهگیری اعمال می شود. وقتی کنترل شد و شعله های مختلف از این آتش در جاهای مختلف داریم طرحی مانند طرح شهید سلیمانی اجرا میشود که خانه به خانه بررسی کند و محله به محله بررسی شود، افراد تست شوند، هر کسی غربالگری و مثبت شد، ایزوله و قرنطینه کند، پایش خوشه ها باید انجام شود.
*اخیراً گفتبد اگر مردم این مراقبت ها را رها کنند، خطر دارد و می تواند اوج داشته باشد و گفتید ۱۱ ماه است که این ویروس در کشورمان وجود دارد و جهش نداشته و حالا ممکن است جهش ایجاد شود.
بله؛ در آفریقای جنوبی، انگلیس، برزیل، ژاپن و آلمان، زمانی که ویروس چرخش داشت، از ما کمتر بوده است و در این کشورها جهش داشته است. یعنی این ویروس ها ذاتاً به سمت جهش ها می روند و گاهی این جهش ها به سمت بدتر شدن است و گاهی به سمت خوب شدن است.
*و گفته بودید مراقبت ها اگر تشدید و حفظ شود میتوانیم عید را راحتتر برگزار کنیم.
بله. ساده ترین اقدامی که می توانیم انجام دهیم و کم هزینه ترین است این است که ۹۵ درصد از مردم از هنگام خروج از خانه تا برگشت به خانه ماسک بزنند. همین می تواند به اندازه کل تعطیلی ها و غربالگری ها تاثیر بگذارد.
*و حتی از واکسن زدن؟
حتی از واکسن زدن تاثیرگذارتر است. این را منابع غربی اذعان دارند. سازمان بهداشت جهانی به این امر اذعان دارد. اگر همه مردم واکسن تزریق کنند میزان تاثیر حدود ۹۵-۹۰ درصد است. این درصد بالایی است ولی همین ماسک همان اندازه و بلکه بیشتر تاثیر میگذارد.
*فکر می کردید چنین بحرانی را در یک سال با این سختی طی کنید؟ سال گذشته این موقع تازه زمزمه های این بیماری بود.
هیچ بحرانی در ۱۰۰ سال اخیر حتی جنگ جهانی در بازه زمانی یک ساله این میزان اقتصاد، اجتماع، سیاست و فرهنگ را تحت تاثیر قرار نداده است. البته این آقای بیل گیتس چند سال پیش پیشبینی کرد که مهم ترین بحرانی که بشریت را تهدید می کند، بیماری های ویروسی و باکتریایی است و همانجا گفته بود بشریت آمادگی ندارد با این مقابله کند.
خیلی از صنعت ها از بین رفت؛ صنعت گردشگری بسیار صدمه دید. کشتی های غولپیکر گردشگری حدود ۳۰ درصد از بین رفت، عمیق ترین تاثیر در اقتصاد بود و الان میگویند در فرهنگ هم سال ها تاثیرگذار است. امروز CNN گزارش علمی از مجله لنست پخش می کرد که موضوع خستگی مزمن در کسانی که مبتلا شدند، پدیده شایعی است. آنهایی که سیستم تنفسی شدید درگیر شد، قسمتی از ریه ها از بین رفته و قابل برگشت نیست. این میزان که سیتی اسکن می گیریم که بدانیم ریه درگیر است یا خیر، این اشعه خودش سرطانزاست.
*این ویروس انگلیسی، همان ویروس جهش یافته است؟
بله.
*ظاهرا تا الان ۶ تا ۷ مورد داشته ایم؟
۷ مورد است. اما رفتار بسیار غیراخلاقی که در کشورشان هم برای مردم خودشان انجام دادند و هم برای کشورهای دیگر انجام دادند که منجر شد با اتحادیه اروپا و امریکا و کشورهایی همچون ما درگیر هستند، دیر اعلام کردن بود.
انگلیس تنها کشور اروپایی است که بیش از ۱۰۰ هزار کشته داده است با اینکه جمعیت زیادی ندارد، اما همین را کتمان کردند، برای مردم خودشان هم کتمان کردند و برای کشورهای دیگر هم کتمان کردند، کشورهای دیگر را آلوده کردند. ما چون مراوده زیادی نداریم از آنجا خیلی برای کشور ما وارد نشده است. اما از کشورهای دیگر چرخش یافته است، اروپا را بسیار تحت تاثیر قرار داده است. اول گفته می شد سرایتپذیری و بیماریزایی آن بیشتر است اما الان معلوم شده مرگ و میر آن هم بیشتر است. انگلیس هفته گذشته فوت روزانه هزار و ۸۰۰ نفر در کشور خودشان که جمعیت متوسطی دارد، تجربه کرد.
*آمریکایی ها کشته های زیادی که دارند؛ بخشیاش به این دلیل است؟
نه، در ۲۳ ایالات آنها این ویروس دیده شده ولی هنوز این ویروس خیلی پخش نشده است. علت اصلی گسترش کرونا، سیاست های ترامپ بود. بیکاری های زیادی را در پی داشت، خیلی اقتصاد را تحت تاثیر قرار داد و کشته های زیادی در برداشت ولی آنها هنوز مانده که ویروس انگلیسی در بین شان تاثیر خودش را نشان دهد.
*هر کسی مشکوک به ویروس انگلیسی باشد pcr می گیرید؟
بله. همه افراد را pcr می گیریم و اگر کسی مشکوک باشد که با مسافری که از آنجا آمده، تماس داشته یا خودش مسافر بوده، تست های اختصاصی میگیریم؛ ضمن اینکه از افراد معمولی که تستشان مثبت میشود، در حالی که هیچ سفری نداشتهاند و هیچ تماسی با مسافر نداشتهاند، کدهای ویروس انگلیسی را در درصدی از نمونه ها چک میکنیم.
*آقای دکتر؛ الان مردم یک سال است که خسته شدهاند، کشته های زیادی در اثر این بیماری داشتیم. بسیاری از خانواده ها داغدار شدند، خانواده ها در خانه ماندهاند و بچه ها تحت فشار هستند. این باعث شده قدری مسافرت بروند و خیلی جدی نمیگیرند.
بیشتر از اندکی شُل کردهایم. ما اندازه میگیریم و مراکز بین المللی هم همچون IHME هم میزان حرکت موبایل ها را اندازه میگیرند. در ۳-۲ ماه اخیر میزان تحرک مردم را اندازهگیری کردهایم که نسبت به دوره مشابه یعنی دی یا آذر گذشته حدود ۵ درصد کاهش پیدا کرده است. مسافرت ها بدلیل محدودیت ها کم شده است، اما رفتن به توچال و کوه های اطراف تهران ۵/۳ برابر شده است! مثلاً مهمانی ها افزایش یافته است، دورهمی های خانوادگی افزایش یافته است. همه اینها تاثیرگذار است.
این را هم قبول داریم اثرات فرهنگی و اجتماعی این کار... مثلاً جالب است که در آمریکا در چند ماه اول که مدارس تعطیل شد، سوءتغذیه ایجاد شده است، این اندازهگیری شده بود. برای اینکه تعداد قابل توجهی از خانوارهای آمریکایی ها بچه هایشان وابسته به غذایی هستند که در مدرسه داده می شود. یا وسع این را ندارند یا وقت و امکان ندارند که غذای بچه را آماده کنند؛ مثلاً مادر و پدر شاغل هستند. نکته مهم این است که غرب که دنیا را اداره می کند، انحطاط اخلاقی و عقبماندگی اجتماعی و سیاسیاش را در موضوع واکسن کرونا به وضوح نشان داده است.
الان مرزهای ایرلند بین اتحادیه اروپا و انگلیس جنگ است و مرز را بستهاند، برای انتقال واکسن ... مثلاً وزیر بهداشت انگلیس محترمانه گفت از این واکسنی که ساختیم، به همه دنیا میدهیم، کشوری هستیم که دانشمندان زیادی داریم البته مردم خودمان انگلیس در اولویت هستند. وزیر بهداشت آلمان هم پیشنهاد کرد و الان هم اتحادیه اروپا تصویب کرده است. الان اتحادیه اروپا محدودیت جدی در خروج واکسن از اتحادیه اروپا ایجاد کرده است، یعنی ابتدا به خودشان تزریق می کنند؛ یعنی درون خودشان هم دعوا دارند. مثلا مجارستان مجبور شد نوع چینیاش را بخرد.
رئیس سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که با این وضعیت هم شکست اخلاقی خوردیم و هم اقتصاد همچنان در دنیا رشد منفی دارد، بدلیل عدم توزیع عادلانه واکسن! مثلا برخی کشورها مثل کانادا ۱۰ برابر مصرف جمعیت خودشان واکسن خریداری کرده است، امریکا ۵/۳ برابر خریداری کرده است، دانمارک ۵/۴ برابر خریداری کرده است، انگلیس ۷ برابر خریداری کرده است. همان زمان که پول داشتند خریداری کردند، چون نمی دانستند کدام واکسن به نتیجه می رسد و این را ذخیره کردند چون نمی دانند این واکسن چند سال ایمنی می دهد و این را ذخیره می کنند و بعد اگر مصرف نشد، به قیمت گرانتر بفروشند! یعنی جنگ کاملاً اقتصادی استعمار و استثمار مدرن و کثیف!
رئیس سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که خیلی از کشورهای افریقایی ۲۵ واکسن هم به آنها نرسیده است!
*وضعیت واکسن داخلی و تحقیقاتی که انجام دادیم خوب پیش میرود؟
بله، تا الان با تلاش دانشمندان ایرانی و با حمایت و سرمایهگذاری بسیار مناسب در این شرایط این خوب می رود.
*به رغم تحریم ها و مشکلات اقتصادی که داشتیم.
بله. مثلا ستاد اجرائی فرمان حضرت امام (ره) رقم های چند صد میلیاردی برای واکسن سرمایهگذاری کرد؛ در حالی که سرمایه گذاری پرریسکی هم هست. فرانسه اعلام کرد واکسنی که داشت میساخت را کلاً کنار گذاشت. برخی از این لباسهایی که الان ستاد فرمان اجرایی حضرت امام برای کسانی که با خود ویروس کار می کنند را خریداری میکند، دانهای ۶۵ میلیون تومان است؛ چون با ویروس زنده کار می کنید و باید ویروس تضعیف و کشته شود و بعد مدلی که واکسن دارد اطمینان حاصل شود که کشته و تضعیف شده است. این کار سختی است. ۱۲ ساعت باید بنشینید و کار کنید.
پس یکی تلاش دانشمندان و علم ایرانی است، بار علمی در کشور موجود بوده؛ و دیگری حمایت معنوی و مادی که از اینها شد و واقعیت این است که ما آدم های علمی هستیم ولی عنایت خداوند تاثیر داشت.
*به مردم میخواهیم این را بگوییم که این ۵-۴ ماه بیشتر رعایت کنید واکسن ما می رسد و ما محتاج کسی نیستیم. واکسن ما هم مطمئنترین واکسن است. مردم چند ماه باید رعایت بیشتری داشته باشند؟
ترکیبی که در ستاد ملی کرونا تصویب شده است، اتکا حداکثری به واکسن داخلی ولی در بازه زمانی تا آماده شدن واکسن های ایرانی، استفاده از واکسن خارجی مطمئن و مورد تائید سازمان غذا و دارو هم هست؛ یعنی ما تا آن زمان هم صبر نمی کنیم.
تعدادی برای کسانی که در خط مقدم مقابله با کرونا هستند، برای بیماران پرریسک هم واکسن تهیه می کنیم، آن هم تهیه و تزریق می شود. نکته این است که برای تزریق واکسن هم فرمول آمریکا را ببینید، فرمول کشورهایی که تزریق می کنند. بعد از این که واکسن شروع شد و به ۵۰-۴۰ درصد مردم رسید تا اطلاع ثانوی رعایت این پروتکل ها و دستورالعمل ها لازم است. بعد از اینکه به ایمنی جمعی رسیدیم که میگویند ۸۵-۷۰ درصد افراد باید تزریق کنند، آنوقت ایمنی جمعی حاصل می کنیم. اما نکته مهم این است که آیا این واکسنی که تزریق می کنیم به اندازه یک سال ایمنی می دهد؟ به اندازه دو سال یا ۱۰ سال یا ۱۵ سال ایمنی میدهد؟ در بین واکسن های ویروسی که تاکنون دیدیم، ایمنی این نوع ویروس معمولاً بیش از یکی دو سال نیست. موضوع دیگر جهش ویروس است. ممکن است ویروس جایی جهش کند که برخی از واکسن های موجود به جهش آفریقای جنوبی اثرگذار نیستند.
اینجا هم ما حُسنی داریم چون خط تولید و دانش این را داریم که برای نوعی که ۸۰ درصدش باقی مانده است واکسن تولید کنیم، برای نوع تغییریافته هم می توان تولید کرد؛ ضمن اینکه انواع روش های واکسن سازی را انجام می دهیم. تقریباً تمام روش هایی که در دنیا هست در گروه های مختلف این روش ... و چه روش چینی ها و چه روش ویروس ضعیف شده و چه انتقال بر مبنای ویروس دیگر و چه بر مبنای mRNA که برای فایزر و مدرناست، همه را در داخل کشور داریم تولید می کنیم. اولین واکسن برای ستاد اجرائی و بنیاد برکت، چون بر مبنای ویروس کشته شده است، آنتیژن های متعددی را در بدن باعث ایمنی میشود و در صورت جهش، ایمنی آن نسبت به ویروس انگلیسی هم موثر است.
*گفته بودید روش سرکوب که در چین و نیوزلند و کره و تایوان اجرا شده، موفق بوده است؛ مثلا درباره تایوان گفتید ۲۷ میلیون جمعیت دارد و الان ۲۰۰ روز است که یک فوتی هم ندارد.
بله. این برای یکی دو ماه پیش است.
*گفته اید مدل «پنیر سوئیسی» را باید برای کشور اجرا کنیم. این چه مدلی است و با سرکوب متفاوت است؟
ببینید دو مدل هست؛ یکی مدل حذف است. کشورهایی که از نظر اقتصادی قوی بودهاند و مدل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم آنها طوری بود که میتوانستند این را اجرا کنند، ۸ کشور بوده که سیاست حذف را با همراهی مردم یا با روشهای مقتدرانه و اعمال قدرت انجام دادند، منتهی تقریباً کل دنیا چه اروپای غربی، چه آمریکا و کانادا و چه کشور ما سیاست انقباضی و انبساطی را پیش گرفتهاند. در این مدل انقباضی و انبساطی از روش های مختلفی استفاده می شود که اصطلاحاً به آن پنیر سوئیسی گفته می شود.
پنیر سوئیسی را اگر دیده باشید، ورقه ورقه است؛ اگر آن را در ۱۰ ورق بگذارید، اگر یک ورق بگذارید چند سوراخ دارد، اگر فقط به سمت تعطیلی بروید چند سوراخ دارد که ویروس از آنجا راه خودش را پیدا می کند، یک ورق دیگر می گذارید و استفاده از ماسک است. سوراخ این دو با هم منطبق نیست. ضعف اولی را دومین ورق می پوشاند. اقداماتی که در آذر ماه با همکاری مردم انجام دادیم تکه های ممانعت خوب به هم چفت شد؛ ولی وقتی کوتاه میآئیم، ویروس یک مسیری را رد می کند و به مردم میرسد.
*این همکاری وزارت بهداشت و بسیج در طرح شهید سلیمانی هم خیلی جواب داده است.
بله؛ بسیار خوب بود. ما از بسیج و سپاه تشکر می کنیم که همکاری بسیار خوبی انجام دادند، یعنی واقعاً خجالت میکشیدم که فرماندهان بزرگ این نیروها در دفتر ما، دفتر وزیر و دفتر معاونین وزیر نشسته اند با فرمان حضرت آقا، این بزرگواران میگفتند ما تحت امر شما هستیم، بگویید در این جنگ باید چه کار کنیم، شما بگوئید که ما انجام دهیم.
حتی یکی از فرماندهان نیروی انتظامی با مدلی که برای منع تردد و محدودیت ها داشتیم مخالف بود، اما ایشان گفتند ما چون تحت امر هستیم اجرا کردیم.
*خیلی ها در آن اوایل، جدای از اثرگذاری طرح شهید سلیمانی و کارهای دیگر، این امر ترددهای شبانه جاافتاده نبود که ۹ شب تا ۴ صبح برای چه باید منع تردد باشد و خیلی ها مخالف بودند. بعد که این طرح اجرا شد، نتیجه آن مشخص شد که جواب داد.
هدف ما این بود که دورهمی های خانوادگی، دورهمیهایی که در رستوران ها و کافی شاپ ها تشکیل می شود، کاهش دهیم.
*در مورد تلاش کادر بهداشت و درمان و جهادی که خانواده آنها کردند، خیلی بازگو نشده است. یکی دو مورد از صحبت های شما دیدم که مثال زدید خانم دکتر شاهرخ، جراح و فوق تخصص پلاستیک به بخش کرونا کار می کند.
به عنوان پزشک عمومی!
*یا یک رزیدنتی که ۳۷ روز بالای سر همکار خود می ایستد و آزمون تخصصی را شرکت نمی کند.
آن رزیدیتی هم که روی تخت بوده، چشمش را از دست داده بود!
یا پزشکان بازنشسته و سن و سال دار که می آیند تا به جوانان روحیه بدهند.
بله، این اتفاقی که در کشور ما رقم خورد، بی نظیر بود. اخیراً دکتر گلشن استاد برجسته ریه دانشگاه اصفهان را داشتیم که شهید شدند. ایشان اهل لرستان و از نظر علمی بسیار برجسته بودند، بازنشسته بودند ولی هر روز در بخش کرونا حضور داشتند و درمان بیماران را انجام میدادند. خودش مبتلا شد و CTscan را دید گفت «بر گردنم رشته ای افکنده دوست، می برد هر جا که خاطرخواه اوست»! فهمیده بود رفتنی است. از این افراد کم نداشتیم.
پرستار ۲۴ ساله که بچه ۲ ساله دارد و یا تازه ازدواج کرده، در حالی که به خیلی از مردم عادی می گوییم ماسک بزنید، میگویند خسته شدیم ولی این پرستار ۳ ماه به خانه نمی رود. برخی از این پرستاران مجرد هستند، ولی پدر و مادر پیر دارند و برای همین به خانه نمیروند. برخی از مردم که اعتراض می کردند برای زدن ماسک، به آنها میگفتم ۱۲ ساعت لباس مخصوص پرستاران را بپوشید و بنشینید. با بیماران کرونایی هم کاری نداشته باشید و ببینید تاب میآورید؟! از تعداد اندکی از پزشکان هم گله داریم که مطبهایشان را بستند یا نیامدند...
*چند درصد بودند؟
اندک است و نمی خواهم درصد تعیین کنم یا بیان کنم، ولی قاطبه جامعه پزشکی ما را نگاه کنید، حضرت آقا در این یک سال به یاد ندارم سخنرانی کرده باشند و از جامعه بهداشت و درمان تشکر نکرده باشند. چرا مراقبت از بهداشت و درمان را تاکید میکنیم؟ وقتی قرار است کسی بار ۱۰۰ کیلویی را بلند کند، اگر ۱۵۰ کیلو بار بگذارید همان ۱۰۰ کیلو را هم نمیتواند بلند کند. ما باید از کادر بهداشتی و درمانی تشکر کنیم و همکاری مردم باید این گونه باشد که از این کادر مراقبت کنند و تحت فشار نباشند.
*آقای دکتر چند شهید تا الان داده ایم؟
برای این کمیته ای گذاشتیم تا کسانی که از کادر درمان و بهداشتی مبتلا شدند، کمیته و بنیاد شهید هستند که بررسی میکنند. آمار ما سه رقمی است، ولی عدد دقیق را نمیخواهم بیان کنم.
*در زمانی که آقای قاضی زاده هاشمی آمد و طرح تحول سلامت اجرا شد، در این برنامه میزبان خیلی از وزرای بهداشت اسبق بودم. خیلی ها گلهمند بود که این چاه ویل پر نمیشود و حرکت درستی نیست و در نهایت هم متوقف می شود ولی الان برخیها اذعان می کنند اگر در این کرونا سیستم درمانی ما قوتی پیدا کرده و توانسته در این یک سال خدمات ارائه کند، بخاطر آن طرح تحول و کارهایی است که در این طرح انجام شده
در آغاز شیوع کرونا ۷/۱ تخت به ازای هر نفر داشتیم؛ ۱۳۰ هزار و چند تخت در بیمارستان های کل کشور داشتم. در کل تاریخ کشور ۱۳۶ هزار تخت داشتیم و ۲۵ هزار تخت در دوره «طرح تحول» ایجاد شده است و ۴۵ هزار تخت موجود کامل بازسازی شد؛ این دستاورد نظام بود.
همین دو واکسنی که الان یکی را با کوبا تولید مشترک داریم، نطفه این زمانی بسته شد که مقام معظم رهبری اجازه دادند ۱۰۰ میلیون دلار از صندوق ذخیره ارزی برای دو واکسن برداریم؛ این ادامه همان تکنولوژی است. تعداد زیادی پرستار استخدام شده است. ظرفیت ورودی پرستاری دو برابر شد، ورودی پزشکی افزایش یافت. همه اینها دستاوردهایی است که مهم بود و خوب بود ادامه یابد. بسیاری از پزشکان وقتی این شرایط کرونایی را دیدند، به مفید بودن طرح تحول سلامت اذعان کردند.
*در مورد کرونا گرفتن خودتان بگویید؛ چه زمانی فهمیدید؟ استرس داشتید؟
تحرک ما در آن یک ماه قبل از کرونا در وزارتخانه بسیار زیاد بود، من در شهرستان های مختلف برای بازدید می رفتم. آن روزی که فهمیدم کرونا است، آن جلسه ای که خدمت سخنگوی دولت آقای دکتر ربیعی بودیم، من وارد سالن شدم احساس کردم گرمم هست. هنوز در تصور کرونا نبودم. فکر میکردم سالن گرم است. جلسه را تمام کردیم و پائین آمدم و وقتی در ماشین نشستم احساس گرمای شدیدی کردم. کنار داروخانه ایستادم و درجه تب را سنجیدم و تب ۳۹ درجه بود. فهمیدم اوضاع خیت است! (میخندد).
همانجا هماهنگ کردم و تست دادم. خودم را قرنطینه کردم و خانه نرفتم. البته اشتباه کردم، ولی یکی از هتل آپارتمان های متوسط رفتم. ۹ روز کامل تنها بودم و این خیلی بد بود. فقط دکتر جانبابائی یکبار آمد و وسایلی برای من تهیه کرد و تنها کسی که آن زمان دیدم، دکتر جانبابائی بود. خیلی شرایط سختی بود و بیرون هم شایعه بود که اینها درمان های عجیب غریبی دارند. من هم با دو قرصی که آن زمان وجود داشت، تامی... و کلروکین درمان شدم. یک تزریق ... بود و بعد معلوم شد تامی ... اصلا تاثیر ندارد و یکی گفته شد تاثیر کمی دارد. تزریق هم خودم انجام می دادم. شرایط سختی بود. رسانه های فارسی زبان شایعاتی منتشر می کردند و آنها ذاتاً همین رفتار را دارند و رسانه های بین المللی هم چون تا آن زمان کسی از مسئولین کشورها مبتلا نشده بود، خبر ابتلای من را تمام شبکه های انگلیسی زبان بعنوان خبر مهم منتشر کردند. علیه من صحبت میکردند که این چه کشوری است که مسئول آن نمیتواند خودش را کنترل کند! افرادی از داخل هم همین روال را پیش گرفتند. من زخم زبان آنها را ناراحتم نکرد ولی برخی از زخم زبان های داخلی ناراحتم کرد و برخی نیز به شوخی. من آن زمان می گفتم این بیماری ۵/۲ نفر را مبتلا میکند. دو هزار و ۵۰۰ نفر از دولت و غیره می گفتند دکتر حریرچی ما را مبتلا کرده است. بعد هم که عالمگیر شد و رئیس جمهور امریکا، فرانسه، بلژیک و برزیل و غیره گرفتند ولی آن زمان خیلی فشار روی من بود.
*آن زمان موردی که بسیار سروصدا کرد تقلید صدایی بود که از شما انجام شد.
اینکه خیلی بود.
*این فرد را دستگیر کردند.
یک نفر ظاهرا در ایران بود. یک نفر در آلبانی بود.
*از منافقین بود؟
بله. یکی منشا آنجا بود و چند کانال اینستاگرام کاذب به نام من زده شد و پلیس فتا در این زمینه زحمت کشید و با عملیات پیچیده ای این کانال ها را حذف کردند. الان هم دم دستی روی اینها میزنند هیچ یک مربوط به من نیست.
(بخش دوم برنامه)
*شما متولد ۱۳۴۵ در تبریز هستید؟
بله.
*پدر چه کاره بودند؟
پدر من معلم و استاد دانشگاه بودند.
*چند برادر و خواهر بودید؟
دو برادر و خواهریم.
*شنیده بوددم که پدر با استاد شهریار خیلی نزدیک بودند.
بله. پدر من استاد ادبیات و شاعر بودند، تخلص ایشان را استاد شهریار انتخاب کرده بود که به نام «بینام» بود. یکی از شعرها معروف ایشان در وصف هسته اصلی مجاهدین بود که آن زمان محمد حنیفنژاد و سعید محسن تبریزی بودند؛ هسته اصلی سازمان مجاهدین، سه نفر اول آن زمان قبل از تغییراتی که داشتند منظور است. ایشان این شعر را گفته بود که «غمم این نیست که خونین دل و بشکسته پرم/ غم مرغان گرفتار قفس میکُشدم/ نه همین تنگی این تنگ قفس میکشدم/ که ز بس تنگ بود سینه نفس میکُشدم». شعر بلندی بود که درباره دستگیری آنها بود. برای همین خانه استاد شهریار بسیار رفت و آمد داشتیم. تقریبا هم محله ای بودیم و ۵۰۰ متر خانه ها فاصله داشت.
*شما هم نزد استاد رفته بودید؟
بله، توفیق داشتم. الان ذهنم تیز نیست ولی آن زمان دو حیدربابا را کامل حفظ بودم. سفیر شوروی آن زمان در ایران، اهل آذربایجان آنها بود. به دیدار شهریار آمده بود به من گفته بودند، این شعر حیدربابا را بخوانم. پزشکی که قبول شدم منزل شهریار برای خداحافظی آمده بودم، خیلی گریه کرد. او خودش دانشجوی طب بود. تا سال آخر هم خواند و خاطرات او زنده شد و شعری برای من نوشت. از شعرهای گفته شده با خط خودش برای من نوشت. خط خیلی خوبی داشت. به من گفت مثل من عاشق نشوی! گفتم من از این جربزه ها ندارم. (میخندد). رابطه ما این چنین بود.
یکی از خاطرات من این است که پدرم معمولا مخالف بود که من جبهه بروم، بعد از کربلای ۴ و ۵ مدت ها از من بیخبر بودند، من زنگ زدم که بگویم حالم خوب است گفت شهریار می گوید بیاید و من او را ببینم. من برای یکی دو روز به تبریز آمدم. پدرم شروع به گفتن این حرف ها کرد که نرو و بمان و درس خودت را ادامه بده. من این شعر را خواندم. شهریار تضمینی از سعدی دارد که آن را خواندم که «تیر را قوت پرهیز نباشد ز نشانه، مرغ مسکین چه کند گر نرود در پی دانه، پای عاشق نتوان بست به افسون و فسانه، ای که گفتی مرو اندر پی خوبان زمانه، ما کجائیم در این بحر تفکر، تو کجائی»! شهریار آن زمان اوج انقلابیگری او بود. سال گذشته اش آقا به تبریز آمده بودند و شهریار شعرهای زیادی خوانده بود. این را به یاد دارم موقعی که مقام معظم رهبری در مقام ریاست جمهوری آمده بودند یک چک سفید به شهریار داده بودند؛ چون شهریار در سختی بسیار زندگی می کرد. بسیار کم خرج و تنها بود. من این چک را دیده بودم که پشت چک امضا شده بود که به حساب جبهه جنگ واریز شود.
*۲۳ سال داشتید که حاج خانم را در دانشگاه دیدید و مثل شما رشته پزشکی خوانده اند؟
روانپزشک هستند. هیئت علمی دانشگاه تهران هستند.
*چند فرزند دارید؟
دو فرزند دارم.
*پسر هستند؟
یک دختر و یک پسر است. دخترم هم روز عید غدیر به دنیا آمده است . پسرم سوم شعبان به دنیا آمده است.
*در خصوص مهرداد میناوند که به رحمت خداوند رفتند، رئیس نظام پزشکی یا سخنگوی نظام پزشکی گفته بودند، استودیوهای صداوسیما باعث این اتفاقات می شود در صورتی که عکس سال گذشته این دوستان بود که استناد کردند و در برنامه شوتبال شبکه نسیم آمده بودند. آقای میناوند و انصاریان به برنامه هایی رفته بودند که مربوط به شبکه های اینترنتی است. آن برنامه اینترنتی بود که اصلاً به صداوسیما مرتبط نمی شد.
*بله، من هم میدانم به صداوسیما ارتباطی نداشته، البته جناب آقای علی عسگری هم یکبار در ستاد ملی کرونا و هم جلسه ای که ما با وزیر محترم مشترک با ایشان داشتیم، اشاره کردند که نقش صداوسیما الان پررنگ است و وقتی به مردم توصیه میکند بیرون نروند، بالاخره مردم تفریح و سرگرمی میخواهند. سریال و فیلم هم نمی توان با ماسک تولید کرد، منتهی تقاضای ما این است که موضوع کرونا مخصوصاً این نوع واریانتی که در کشور ما و کشورهای دیگر دنیا وارد شده، هرجا وارد شده همه گیر شده است. یعنی در پیک اول و حتی پیک دوم اگر کسی در خانواده درگیر می شد دیگران خیلی درگیر نمی شدند، اما الان در این پیک یکی از خانواده درگیر شده، بقیه اعضا را نیز درگیر کرده است ولی کسی که پشت دوربین است، اگر می خواهید خالت چهره دیده نشود آن که پشت دوربین ایستاده، منشی صحنه و عوامل صحنه است ماسک را استفاده کنند.
آقای میناوند چون ظاهرا بیماری زمینه ای داشته و مدتی کورتون مصرف کرده است، در ایشان علائم شدیدتر بوده و زمانی که آمده ۸۰ درصد ریه ایشان درگیر بوده است. یک فردی همچون مرحوم میناوند مگر کم است؟ اولاً بعنوان یک هموطن، ثانیاً ورزشکاری است که خیلی ها را در تیم ملی خوشحال کرده است. خب دل ما میسوزد که این را بیان می کنیم. می خواهیم بگوییم رعایت شود و هر جایی بتوانید باید مراعات کنید. صداوسیما در همکاری خودش در مورد اطلاعرسانی بینظیر بوده و سنگ تمام گذاشته است و این واضح است.
(بخش سوم برنامه)
*آقای حریرچی در زمان انقلاب ۱۲-۱۰ ساله بوده است؟
بله.
فعالیت انقلابی خاصی نداشتید پس؛
خداوند توفیقی داده بود که خانواده و پسرعموهای پدرم فعال بودند و توفیقی خداوند به من داده است که تابستان ۵۷ جو انقلابی بود، ۲۹ بهمن ۵۶ اتفاق افتاده بود و جو انقلابی در تبریز بود. به اندازه بچگی خودمان کار میکردیم. یک کتابی به نام «در ویتنام» بود، جلد سوم درباره شکنجه بود و آن را از مسجد به اینور و آنور میبردم. زیر لباس میگذاشتم و جابجا میکردم. کتاب های دکتر شریعتی را جابجا می کردم.
*چند سالگی به جبهه رفتید؟
من مثل همه بچه ها از جوانی رفته ام. دانشجوی پزشکی بودیم و ما را بعنوان پزشک به خط مقدم میفرستادند. امداد و اورژانس صحرایی بودم و اکثر لشگرها بودیم. اغلب لشگر حضرت رسول یا ۱۰ سیدالشهدا (ع) که برای کرج بود ولی از آنجاها جاهای مختلف می فرستادند. برای شیمیایی لشگر همدان، ۲۵ کربلا رفته ایم.
*بیشتر بعنوان پزشک بودید تا رزمی؟
بله؛ امدادگر بودیم. اینطور نبود که در بیمارستان باشیم. معمولاً گاز سیانور که می زدند کسی که به او برخورد می کرد در کسری از دقیقه فوت میکرد. یک بار نزدیک آنجا این گاز اصابت کرد و یک گروهبان ارتش را آوردند. فیلم این هم موجود است و فکر کنم تلویزیون هم پخش کرده است. ما او را احیا کردیم و چون با گاز سیانور برخورد داشته که کشنده است، آنتی دوز آن تزریق شد و ایشان بلند شد و حالش بهتر شد و گفت کاغذ بیاورید. لوله تنفسی داشت و نمی توانست حرف بزند. نوشت اسم بچه را ابوالفضل ... دوباره افتاد و یک ربع تا ۲۰ دقیقه ای افتاده بود. دوباره بهوش آمد، از او پرسیدم خانم شما باردار است؟ گفت بله. یعنی فکر کرده بود شهید میشود و اسم بچه را انتخاب کرده بود.
*سال ۷۷ تخصصتان را در جراحی عمومی گرفتید.
بله. البته آن زمان ۶ رشته لوکس بود و افرادی که معدل بالا داشتند می توانستند وارد شوند؛ چشم، کوش و حلق و بینی، اورولوژی و غیره بود. من به رشته ارولوژی رفتم و خدا رحمت کند دکتر جبل عاملی که رئیس دانشکده و استاد تمام بود به من گفت اگر اورولوژیست خوبی شوید ۶ ماه رشته جراحی بروید. من هم بخش جراحی عمومی آمدم و از این خوشم آمد. گفتم اجازه بدهید من در همین رشته بمانم و وارد اورولوژی نشوم و در همین بخش جراحی عمومی بمانم. هم انترنی، هم رزیدنیت را در دانشگاه تهران بیمارستان امام (ره) طی کردم.
*الان هم عمل می کنید؟
بعد از این که جراحی گذراندم، فلوشیپ سرطان هم گرفتم. واقعیت این است که خیلی عمل می کردم. در دورانی که مسئولیت نداشتم، سالی هزار تا هزار و ۱۰۰ عمل می کردم. هیچگاه خصوصی عمل نکردم و همیشه در بیمارستان دولتی و بیمارستان امام خمینی بودم. در دوره اخیر که دو سال اول ۵ تا عمل داشتم.
*جراحی کار سختی است. این که بشکافید و استرس و ... سخت است.
یک استادی داشتم، همراه دوست خود که وکیل بود به بیمارستان آمدند. اتاق عمل های ما را بازدید می کرد و آن روز نوبت عمل ما بود. از دوستش که وکیل بود، پرسیدیم چه چیزی دیدی؟ گفت هر روز جان خودتان و جان بیمار را روی این تخت می گذارید. عمل های ما عمل های سخت و سرطان های پیشرفته است. هم این که سرطان است و هم بیمارستان امام خمینی، بیماران پیشرفته بخاطر تخصصی که در بیمارستان وجود دارد، مراجعه می کنند. گفت هر روز جان خود و جان بیمار را روی این تخت می گذارید و حال کدام را نجات می دهید! ممکن است هر دو برود یا هر دو بماند. گفت دومین مورد این است که هر روز یک پرونده دعاوی علیه خودتان مفتوح می کنید.
*کاملاً حقوقی به مسئله نگاه کرده است.
بله. عمل آن روز من اینجوری بود که استخوان فک را ۹۰ درصد برداشته بودیم. بازسازی با استخوان از سینه و اینها بود. عمل سختی بود. گفت او از شما شکایت کند دیه سنگینی از شما میگیرد. گفتم درمان خودم را انجام میدهم و تاکنون هم الحمدلله شکایتی پیش نیامده است.
*اینکه گفته میشود بیشترین کشته را در سرطان داریم، درست است؟
نه، برخی از افراد از روی دلسوزی مردم را میترسانند. الان مثل همه کشورهای دنیا یا اکثر کشورهای دنیا که از نظر وضع اجتماعی و اقتصادی وضعیت مطلوبی دارند، درآمد بالا یا متوسط به بالا هستند، عامل اصلی فوت بیماری های قلبی و عروقی و دوم سرطان است. در کشور ما برخی سال ها عامل دوم تصادفات بوده و الان سرطان عامل دوم است.
این حرف هایی که از سونامی سرطان گفته می شود درست نیست. میزان بروز و شیوع و مرگ و میر سرطان از متوسط جهانی پائینتر است، ولی سرطان نگران کننده است. مثل همه کشورهای دنیا سرطان در کشور ما هم در حال افزایش است و مهمترین عامل افزایش سرطان، افزایش سن است. یعنی امید به زندگی که بالا میرود، سرطان در بچه و نوزاد و جوان هم بروز می کند، ولی اکثراً بیماری دوران پیری است.
*گفته بودید هزینه های فقرزایی سلامت، پیش از اجرای طرح تحول ۸۳/۰ بود و الان ۵۳/۰ کاهش یافته است.
بله. ۸۳/۰ در کشور ۸۴ میلیونی حدود ۷۰۰ هزار نفر می شود. وقتی نیم درصد می شود ۳۵۰ هزار نفر می شود. یعنی ۲۰۰ و خرده ای هزار نفر کم میشود. یک درصدش ۸۴۰ هزار نفر میشود. از اینکه از ۷۰۰ و خرده ای هزار به ۴۰۰ هزار نفر برسیم خیلی دستاورد عظیمی است. خوشبختانه این ادامه داشته است ولی هدف ما این است که هزینه فقرزایی سلامت نداشته باشیم. فقر ناشی از بیماری، بدترین نوع فقر است.
*همه زندگی خود را باید بفروشید.
بله. بعد که فقیر شد بیمار هم هست. ممکن است نتواند به چرخه کار برگردد و این معیار مهم جهانی کارایی نظام های سلامت، این دو سه معیار است؛ هزینه های فقرزایی کاهش یابد و هزینه های کمرشکن و پرداختی از جیب. بدترین نوع تامین مالی در نظام های سلامت دنیا پرداخت مستقیم از جیب است. در طرح تحول، یکی از دستاوردهای بزرگ نظام و دولت و مجلس این بود که این هزینه های کمرشکن و فقرزا کاهش یابد.
امیدواریم هم این دولت و هم دولت بعدی همکاری کنند. دولت فعلی در سه سال اخیر مشکلات زیادی داشت. در تامین منابع دچار مشکل شد. دولت در یک سال اخیر کمک کرده و امیدواریم دولت بعدی هم این خط حمایت مالی از مردم در حوزه سلامت و کاهش پرداختی از جیب و کاهش هزینههای کمرشکن و کاهش فقرزایی را دنبال کند.
*چه شد به جهاد دانشگاهی رفتید؟ ۸ سال هم آنجا بودید.
تقریبا ۱۱ سال و نیم در آنجا بودم و ۷ سال و خرده ای رئیس جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران بودم. از لحاظ سیاسی و اجتماعی فعال بودم. ابتدا انجمن اسلامی بودم، بعد معاون فرهنگی جهاد دانشکده پزشکی شدم، بعد رئیس جهاد دانشکده پزشکی شدم و بعد معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی شدم و در نهایت دبیر جهاد دانشگاهی شدم.
*شما دفتر تحکیمی بودید. درست است؟
من هیچگاه کاندیدای شورای مرکزی نشدم، عضو شورای عمومی سه دوره بودم. در واقع از ۶۸ از انجمن اسلامی و تحکیم در آمدم. استدلال هایی برای خودم داشتم، ولی در جهاد بودم.
*چرا بیرون آمدید؟
حالا اینها مفصل است.
*دلیل یک خطی را عنوان کنید.
استدلالی که داشتم این بود که مثلاً دبیر انجمن اسلامی دانشگاه تهران بودم که آن زمان تشکیلات مهمی بود. روزی که وسایل خودم را جمع میکردم بریده روزنامه کیهان را دیدم که نوشته بود صاحبنظران سیاسی نظر می دهند و زیرش محمدی گیلانی، جنتی، نجفقلی حبیبی و چند تن دیگر نام برده بود و در نهایت اسم من هم بود. با اینکه جوان بودیم و جایگاه انجمن اسلامی اینچنین بود. نقش من هم پررنگ شده بود و حس کردم حضور من مانع رشد دیگران در انجمن میشود. همین مقدار را از ما داشته باشید.
* نه دیگه، استدلال اصلی مهم است.
شاید از نظر سیاسی تکلیف را برای خود احساس نمیکردم که آن خط مشی را ادامه دهم. رک و پوست کنده این است که من حس کردم خدمت در حوزه بهداشت و درمان، حوزه صافتر و مشخصتری است.
*گفته بودید چربی خون ۲۵ درصد دانش آموزان کشور بالاست.
بله. این آماری است که حدود ۳ سال پیش داده بودم که انعکاس زیادی نسبت به چاقی داشت. یکی از مشکلات اصلی کشورهایی همچون کشور ما و اروپا و آمریکا و چین این است که بچه ها چاق می شوند و آمارهای خوبی وزارت آموزش و پرورش در این زمینه دارد. ما هم چاقی بالایی داریم و هم اضافه وزن بالایی داریم. متاسفانه یکی از عوارض کرونا این بود که دانش آموزان مدرسه و بیرون نرفتند و این ماندن در خانه چاقی را تشدید کرده است که یکی از نگرانی های اصلی ماست.
*گفته اید آمار فوتی های قرص برنج در سال گذشته رشد ۷ درصدی را نشان میدهد.
بله. یکی از مشکلات ما این است. توزیع قرص برنج ممنوع است.
*قاچاق توزیع می شود؟
بله. چون یکی از مسائل شایع خودکشی در کشور ما و بسیاری از کشورهاست و بسیار هم کشنده است و مرگ آن بسیار زجردهنده است. کسی که قرص های دیگری میخورد با شستشو می توان قرص را درآورد، ولی این با وضع بدی و فجیعی می کشد و قابل بازگشت نیست.
*یعنی این را فقط برای خودکشی استفاده می کنند؟
نه، قرص های برنج یک زمانی آفت کش برنج در انبارها بوده است. حتی بعضاً مواردی در کشور ما و در کشورهای دیگر بوده در اتاق قرص را می گذارند تا حشرات از بین بروند، ولی آدم در آن اتاق رفته، فوت کرده است! این میزان کشندگی دارد. لذا در کشور ما کلاً ممنوع است ولی قاچاقی توزیع می شود. فروشندگان سم غیرمجاز یا عطاری های غیرمجاز میفروشند.
*گفته بودید در ایران ۷ میلیون نفر بالای ۱۵ سال و ۱۰۰ هزار نفر نوجوان ۱۳ تا ۱۵ سال سیگار مصرف می کنند.
بله. این ها آمارهایی است که یکی دو ساله داشتیم.
*این افزایش یافته است؟
نه، ما خوشبختانه در مصرف سیگار حدود ده و نیم درصد بودیم افزایش قابل توجهی نداشتیم و در مقاطعی کاهش در مورد سیگار داشتیم، ولی نگرانی اصلی ما قلیان است. مصرف قلیان در ۱۵-۱۰ سال اخیر بسیار در حال افزایش است خصوصا در خانم ها و جوانان!
هر قلیان بسته به نوع قلیانی که مصرف می کنند به اندازه چند ده تا چند صد سیگار کامل است و فکر می کنند آبی که قل قل می کند سم را می گیرد، در حالی که ربطی ندارد. غلظت مواد دخانی تنباکوها هم بالاست، خصوصا برخی از مواد قاطی می شود و نگرانی چه در کشور ما و چه در کشورهای عربی و برخی کشورهای اروپایی که عرب ها و خاورمیانه ای ها بردند، مصرف قلیان است و قبح این مسئله ریخته است. خیلی نسبت به قبل از لحاظ قانونی بهتر شده ولی وقتی به مسافرت می روید، در بازدید ها هر کسی کنارش ذغالی دارد و قلیانی می کشد را نمی توانیم کنترل کنیم.
*متاسفانه در تهران تعداد بیمارستان های شبیه پلاسکو کم نیست که می تواند در زمان زلزله مشکل ساز شوند. واقعا این طور است؟
بله، با صد افسوس و شرمندگی اینجوری است. در صدی از بیمارستان های ما خصوصاً در تهران اینچنین است. جلسه ای روز گذشته برای شهرهای استان تهران داشتیم، شهرهای اطراف تهران از لحاظ بهداشتی و درمانی جزو محرومترین نقاط کشور هستند! خود تهران هم محروم است. به این نگاه نکنید که چند بیمارستان خصوصی در بالا شهر وجود دارد. فردی در جنوب شهر بخواهد متخصص معمولی برود، به اندازه یک سفر باید بالای انقلاب بیاید که مثلاً یک متخصص او را ویزیت کند. مثلاً بیمارستان طالقانی بالای شهر است، در حالی که بیمارستان نبوده و خوابگاه دانشجویی بوده که تبدیل به بیمارستان کرده اند. خیلی از بیمارستان های ما ۱۰۰ ساله و ۹۰ ساله و ۸۰ ساله هستند. درصد قابل توجهی تقویت شدهاند ولی برخی از بیمارستان ها تقویت و مقاومسازی آنها در مقابل زلزله بیشتر از ساخت بیمارستان جدید، هزینهبر است که باید کلاً جایگزین شود.
*جایی هم گفته بودید ۹۵ تا ۹۸ درصد داروی مصرفی کشور در داخل تولید می شود. ۶۸ درصد مواد اولیه را خودکفا هستیم.
بله. ۶۸ درصد الان افزایش یافته است. این از لحاظ عددی است و یکی از موضوعات مهمی که در ۳-۲ سال اخیر در شرایط سخت با سیاست های جدیدی که آقای دکتر نمکی اجرا کردند، این بود که مصرف داروهایی که تولید داخلش کافی است ورود از خارج کشور را ممنوع کردیم.
*آقای نمکی می خواهند رئیس جمهور شوند؟
من چنین چیزی نشنیدم. الان همه را دارند کاندیدا می کنند ولی از ایشان چیزی تاکنون نشنیدهایم. ایشان ۲۴ ساعته مشغول اداره کرونا و وزارت بهداشت و درمان هستند.
*در این مدت با حضرت آقا دیداری داشتید؟
نه، اولا انشاالله کارهایی که انجام دادیم خداوند قبول کند و ثانیاً مقام معظم رهبری جزو رهبران و شخصیت هایی هستند که بهتر و بیشتر از همه رعایت دستورالعمل ها را کردهاند. این مسئله را بدون اغراق بیان می کنم چون من نیاز به چاپلوسی ندارم که بخواهم من را در جایی منصوب کنند.
ایشان بسیار رعایت کردند و بخاطر همین ملاقات هایشان کم شده است. وقتی بخواهند مراسم و ملاقاتی داشته باشند دستورالعمل ها را از ما میگیرند. توفیق نشده با ایشان ملاقاتی در این مدت داشته باشیم.
*سپاسگزارم؛ برنامه با دستخطی که آقای حریرچی عزیز به یادگار برای ما می نویسند به پایان می رسد.
«بسم الله الرحمن الرحیم.
ارتباط صمیمی مردم با خدمتگزاران حوزه های مختلف، میتواند مبنای تحولات مهمی باشد. از برنامه دستخط و دستاندرکاران آن برای تهیه این برنامه و تقویت ارتباط مذکور متشکرم.
نقش رسانه در تغییر رفتار مردم در حوزه سلامت و پیشگیری از بیماری ها، بینظیر و بیبدیل است. از فعالیت های درخشان صداوسیما در حوزه سلامت خصوصاً در دوران ابتلا به بیماری کرونا در کشور بسیار متشکرم».