21 ، 22 و 26دیماه مصادف است با وقایع ترور حکومتی توسط عوامل دولت نامشروع اسرائیل که منجر به شهادت سه دانشمند و محقق صنعت هسته ای کشور؛ «شهید اردشیر حسینپور»، «شهید مسعود علی محمدی» و «شهید مصطفی احمدی روشن» در سالهای 1385، 1388 و 1390 شد. به این بهانه به صورت خلاصه، جزئیات ترور این سه شهید و همچنین سایر شهدای فناوری هستهای(«شهید مجید شهریاری»، «شهید داریوش رضایی نژاد»، و سرانجام «شهید محسن فخریزاده» شهدای فناوری هستهای را مرور میکنیم:
1- «اردشیر حسینپور» متولد 1 دی 1341، استادیار فیزیک هستهای دانشگاه شیراز، متخصص الکترو مغناطیس، سرپرست آزمایشگاه تحقیقاتی مالک اشتر و همچنین از جمله محققان مطرح کارخانه فرآوری اورانیوم اصفهان بود که در تاریخ ۲۶ دی ۱۳۸۵، در خوابگاه دانشگاه با گازگرفتگی گاز رادیو اکتیو توسط عوامل موساد ترور شد. اما تا ماه گذشته عنوان میشد که علت فوت گازگرفتگی معمولی با گاز مونوکسیدکربن بوده است. در آن زمان ترور این دانشمند برجسته هستهای از سوی مقامات تکذیب شد و مرگ او به عنوان گارگرفتگی معمولی قلمداد شد و غریبانه به خاک سپرده شد.
در سال ۲۰۰۷ میلادی روزنامههای ساندی تایمز، فیگارو و تایم و همچنین روزنامه هارتص ترور حسینپور به دست موساد را افشا کردند و هارتص همچنین تهدید کرد که «این کار اول است». تا اینکه در ماه گذشته و پس از ترور شهید «فخری زاده»، دکتر مصطفی معین، وزیر علوم و تحقیقات فناوری دولت هشتم در صفحه اینستاگرام خود تایید کرد که مرگ دکتر اردشیر حسینپور در 14 سال قبل، به دست عوامل موساد رقم خوردهاست. او همچنین پیگیر ایجاد گرایشی جدید در فیزیک به نام «فیزیک فراگرایشی» در دانشگاه شیراز و مبدع طرح ساخت بزرگترین مجتمع فیزیک هستهای خاورمیانه در ایران بود که هیچکدام پس از وی عملیاتی نشد.
2- «مسعود علی محمدی» که طبق خبرهای پیشین، اولین شهید هستهای کشور محسوب میشد در انفجار بمب در قیطریه تهران در ساعت ۷:۳۰ صبح ۲۲ دی ۱۳۸۸ به شهادت رسید. بمب منفجرشده در یک موتورسیکلت که به فاصله یک متری از در ورودی منزل او به یک درخت بسته شده بود، جاسازی شده بود.
مسعود علیمحمدی معروف به استاد علیمحمدی، یکی از دانشمندان ارشد فناوری هستهای ایران بود که در ۳ شهریور ۱۳۳۸ در تهران (کن) متولد شد. او مدرک کارشناسی را از دانشگاه شیراز (۱۳۶۴) و کارشناسی ارشد (۱۳۶۷) و دکترای فیزیک با گرایش ذرات بنیادی را از دانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۳۷۱ کسب کرد. او از دانشجویان نخستین دوره دکترای فیزیک در داخل ایران بود و نخستین شخصی است که در ایران دکترای خود را در فیزیک دریافت نموده است. او دهها مقاله ISI منتشر نمود. او همچنین به همراه وحید کریمی پور اولین دانشجویان پسادکترا در پژوهشگاه دانشهای بنیادی بودند.
تخصص اصلی او ذرات بنیادی، انرژیهای بالا و کیهانشناسی بودهاست. با پژوهشگاه دانشهای بنیادی (مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات) نیز طی سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰ همکاری داشتهاند.
در ۲۰ آذر سال ۱۳۸۹ وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد موفق به دستگیری عامل این اقدام شده است که متهم پس از محاکمه و کمتر از 2 سال بعد اعدام شد.
3- «مجید شهریاری» دانشمند و استاد فیزیک هستهای دانشگاه شهید بهشتی ایران یکی دیگر از شهدای هستهای ایران است که در ۸ آذر ۱۳۸۹ در تهران توسط عوامل رژیم صهیونیستی و با همکاری اطلاعاتی منافقین در یک عملیات تروریستی به شهادت رسید.
مجید شهریاری در سال ۱۳۴۵ در زنجان متولد شد. دوره کارشناسی را در رشته مهندسی الکترونیک در دانشگاه صنعتی امیرکبیر (از سال ۱۳۶۳ تا سال ۱۳۶۸)، دوره کارشناسی ارشد را در رشته مهندسی هستهای در دانشگاه صنعتی شریف (از سال ۱۳۶۹ تا سال ۱۳۷۱) و دوره دکترا را در رشته مهندسی هستهای در دانشگاه امیرکبیر (از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۷) گذارند. بدین تربیت، این شهید عزیز تمام تحصیلات خود را در کشور جمهوری اسلامی ایران گذرانده است.
شهریاری پس از فراغت از تحصیل در دانشگاه امیرکبیر به عنوان عضو هیأت علمی دانشگاه مشغول به کار شد. شروع به کارش به عنوان عضو هیأت علمی در دانشگاه شهید بهشتی در دانشکده مهندسی هستهای و در گروه آموزشی کاربرد پرتوها با مرتبه استادیاری بود. وی در سال ۱۳۸۸ و بر اساس تصویب هیأت ممیزه به درجه استادی ارتقا پیدا کرد. همچنین در ۲۴ کنفرانس بین المللی به ایراد سخنرانی در رشته تخصصی خود پرداخت و در این دوره مجری ۵ طرح پژوهشی بود.
مجید شهریاری از سال ۸۳ تا زمان شهادت نماینده دانشگاه شهید بهشتی در امور اجرایی همکاری با سازمان انرژی هستهای بود. وی همچنین عضویت در انجمن هستهای ایران، مدیریت گروه کاربرد پرتوها، عضویت در شورای آزمایشگاه و شورای فناوری دانشگاه، عضویت در کمیته تخصصی فنی و مهندسی هیأت ممیزه، مشاور جمهوری اسلامی ایران در پروژه سزامی و برگزاری چهار کمیته علمی و کارگاه آموزش را در پرونده اجرایی خود داشت.
4- «مصطفی احمدی روشن» نیز دیگر شهید هستهای است که در ۲۱ دی ۱۳۹۰ پس از خروج از منزل در ساعت ۸:۳۰ صبح توسط یک موتورسیکلت سوار با چسباندن یک بمب مغناطیسی در خیابان گل نبی تهران، میدان کتابی ترور شد.
مصطفی احمدی روشن در ۱۷ شهریور سال ۱۳۵۸ در روستای سنگستان استان همدان متولد شد. وی دوران کودکی خود را در خانوادهای فقیر گذراند. وی دانش آموخته رشته مهندسی پلیمر از دانشگاه صنعتی شریف بود. شهید احمدی روشن با سن پایین حدود ۳۲ سال، دارای مقالات متعدد علمی در رشته پلیمر بود. او در سال ۱۳۸۰ و در دوران تحصیل خود در این دانشگاه در پروژه ساخت غشاهای پلیمری برای جدا سازی گازها که برای اولین بار در کشور انجام میشد، همکاری داشت.
احمدی روشن همچنین دارای چندین مقاله ISI به زبانهای انگلیسی و فارسی بود و در زمان شهادت دانشجوی دکترای دانشگاه صنعتی شریف و از نخبگان این دانشگاه به شمار میرفت که مسئولیت معاونت بازرگانی سایت هستهای نطنز را نیز به عهده داشت.
5- «داریوش رضایی نژاد» یکی از شهدای هستهای کشور است که در اول مرداد ۱۳۹۰ توسط سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی (موساد)، در مقابل چشمان دخترش آرمیتا و همسرش به ضرب گلوله به شهادت رسید.
رضایی نژاد ۲۹ بهمن سال ۱۳۵۶ در شهرستان آبدانان در استان ایلام به دنیا آمد. وی در سال۱۳۷۳ در رشته مهندسی برق، در گرایش قدرت، در دانشگاه صنعتی مالک اشتر اصفهان پذیرفته شد.
وی با وجود نبوغ ذاتی در امور کارگاهی و آزمایشگاهی، در تحصیل و پذیرش و اجرای آکادمیک نیز بسیار منظم و کوشا بود. همچنین در زمینه بهکارگیری علوم رایانهای در رشته خود بسیار توانا بود. او توانست در مدت هفت ترم و با رتبه اول، به عنوان دانشجوی برتر دانشگاه خود فارغ التحصیل شود.
داریوش رضایی نژاد به محض فارغ التحصیلی به عنوان پژوهشگر در مراکز مهم تحقیقاتی و علمی کشور مشغول به کار شد. در همان نخستین سال شروع به کار، در آزمون کارشناسی ارشد سال ۱۳۷۸ در رشته مهندسی برق، گرایش قدرت، در دانشگاه دولتی ارومیه پذیرفته و مشغول به ادامه تحصیل در دوره کارشناسی ارشد شد.
در چند سال قبل از شهادت ضمن تدریس و انجام فعالیتهای تحقیقاتی و مسئول اجرای بسیاری از طرحهای تحقیقاتی در دانشگاههای تهران، شهید بهشتی و خواجه نصیرالدین طوسی، بود در ۳۴ سالگی معاونت انرژی اتمی ایران را به عهده داشت. تخصص اصلی وی، بررسی سیستم انفجار در کلاهکهای هستهای بود.
شهید رضایی نژاد با قبولی در تمام مراحل آزمون دکترا سال ۱۳۹۰ در دانشگاه خواجه نصرالدین طوسی پذیرفته شد، اما فرصت به پایان رساندن این مقطع تحصیلی نشد و در تاریخ اول مرداد ۱۳۹۰ توسط عوامل سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی (موساد) به شهادت رسید.
6- محسن فخریزاده (مهابادی) متولد ۱ فروردین ۱۳۴۰ معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران و سردار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. او در زمانی که ریاست سازمان پژوهشهای نوین دفاعی را برعهده داشت، در ۷ آذر ۱۳۹۹ در شهر آبسرد، شهرستان دماوند ترور شد. طبق اخبار رسمی این عملیات با استفاده از سلاح خودکار کنترل از راه دور نصب شده روی وانت نیسان پارک شده در حاشیه جاده انجام شده است. محسن فخریزاده در پی شدت جراحات وارده، در بیمارستان جان باخت.
فخریزاده سالها توسط موساد زیر نظر بوده و هدف شماره یک اسرائیل بود. یوسی ملمن کارشناس و تحلیلگر ارشد نظامی-امنیتی روزنامه هاآرتص نوشت: «موساد یک بار دیگر نیز برای ترور وی اقدام کرده بود که ناکام ماند.» ترور وی در سالگرد ترور دیگر دانشمند هستهای ایران مجید شهریاری روی داد که اسرائیل در کانون اتهام اقدام بدان قرار دارد.
شهید محسن فخریزاده یکی از پنج شخصیت ایرانی بود که یک بار نامش در فهرست ۵۰۰ نفره قدرتمندترین افراد جهان که از سوی نشریه آمریکایی فارن پالیسی منتشر میشود، قید شده بود. در قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت که در ۲۴ مارس ۲۰۰۷، علیه فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران تصویب شد، نام وی تحت عنوان «دانشمند ارشد وزارت دفاع و رئیس پیشین مرکز تحقیقاتی فیزیک (PHRC)» جزو افراد تحریم شده شورای امنیت سازمان ملل قرار داده شد و همچنین آژانس بین المللی انرژی اتمی همواره بر مصاحبه با وی اصرار داشت.
پس از طرح موضوع پرونده هستهای ایران و دستیابی کشورمان به سطوح بالایی از دانش هستهای و پس از آنکه دولتهای غربی به پرچمداری آمریکا نتوانستند روند رشد فزاینده علمی کشور را با تحریم و تهدید متوقف کنند و بعدا از برجام نیز به عمده نتایج دلخواه خود نرسیدند و اکنون که چرخه رشد فناوری هستهای پس از سالها، درحال شتاب گرفتن است، مجددا ماشین ترور حکومتی رژیم صهیونیستی دست به کار ترور دانشمندان هستهای شد. آنها فکر میکنند حال که با فشار و تحریم همه جانبه، جنگ نظامی و رسانهای نتوانستهاند مانع رشد و شکوفایی علمی ایران شوند با به شهادت رساندن دانشمندان هستهای و نظامی ایران از دستیابی ایران به علوم و فنون روز جلو گیری کنند، اما همانگونه که از ابتدای انقلاب و با شهادت مردان بزرگی همچون شهیدان بهشتی، مطهری، رجایی، باهنر، صیاد شیرازی و حاج قاسم سلیمانی روند رشد و پیشرفت کشور در همه عرصهها متوقف نشده است، در حوزه صنعت هستهای کشور نیز بارها تجربه شده است که پس از ترور دانشمندان هستهای نه تنها رشد و پیشرفت کشور متوقف نمیشود بلکه برکت خون شهیدان و تاسی به مقامشان، به عنوان پرچمداران حقیقی علم و عزت، باعث میشود سرعت رشد و پیشرفت ایران عزیز شتاب گیرد و دیگر هیچگاه تجربیات سالهای اخیر تَکرار نشود.
کتاب و آثار مکتوب
پیوند |
مولف |
نام اثر |
حسین ابراهیمی |
به وقت نوترون - صد و ده پرتو از زندگی مسعود علی محمدی |
|
نعیمه منتظری |
به وقت نوترون - یکصد مدار از زندگی مجید شهریاری |
|
مریم نصر اصفهانی |
به وقت نوترون - نود و هشت پالس از زندگی داریوش رضایی نژاد |
|
هاجر صفائیه |
به وقت نوترون -روایت زندگی شهید مصطفی احمدی روشن |
|
فاطمه شایان پویا |
استاد (خرده روایت های زندگی استاد شهید دکتر مجید شهریاری) |
|
جمعی از نویسندگان |
شهید علم - دفتر اول: دانشمند شهید دکتر مجید شهریاری |
|
جمعی از نویسندگان |
شهید علم - دفتر دوم: نخبه شهید داریوش رضایی نژاد |
|
معصومه خسروشاهی |
او مرگ را کشت (شهید دکتر مجید شهریاری به روایت همسر) |
|
رحیم مخدومی |
من، مادر مصطفی: بر اساس زندگی شهید مصطفی احمدی روشن |
|
محمد امین آبادی |
شلیک به دانش: دانشمندان هسته ای ایران چرا و چگونه ترور می شوند؟ |
گزیده آثار تصویری و نمایشی
توضیحات |
کارگردان/ تهیه کننده |
نام اثر |
درباره شهید شهریاری(در مرحله فیلمبرداری) |
حسین تبریزی |
سریال «صبح آخر» (شهید شهریاری) |
درباره شهید شهریاری |
مصطفی آتش مرد |
مستند کوتاه «میراث مجید» |
درباره شهید رضایی نژاد |
سیامک مختاری |
مستند کوتاه «بابا آمد» |
داستان زندگی شهيد داريوش رضايینژاد |
محمدرضا فريادی |
مستند «فرزند کبیرکوه» |
مساله هستهای ایران را از نگاه یک دانشجوی پاکستانی |
مصطفی رضوانی |
مستند «مهار نشده» |
بررسی مذاکره با 5+1 و برجام و دستاوردهای آن و مساله موشکی |
محسن حاجکرمی |
مستند «فروشنده 1و2» |
تلاشهای «میخاییل گورباچف» برای ایجاد رفاه در کشورش |
محمدرضا بورونی |
مستند «پرزیدنت آکتور سینما» |
|
حسین مطلبی |
مستند «نان و هستهای» |
|
علیرضا بوالی |
مستند «کلاهک موشکی» |
|
سید احسان اصغرزاده |
مستند «عبور از محال» |
تاریخچــه بازرســیهای هســتهای ایــران |
علیرضا بوالی |
مستند «سکوت استقلال، فریاد پیروزی» |
شهید علیمحمدی به روایت همسر |
شبکه افق |
برنامه گفتگو محور « نیمه پنهان ماه» |
شهید شهریاری به روایت همسر |
شبکه افق |
برنامه گفتگو محور « نیمه پنهان ماه» |
شهید رضایی نژاد به روایت همسر |
شبکه افق |
برنامه گفتگو محور « نیمه پنهان ماه» |
مرتبط با موضوع انرژی هستهای |
قربانعلی طاهرفر |
سینمایی «ترمینال غرب» |
فیلم و ویدئو
انتشار سخنرانی شهید فخریزاده: «غفلت کنیم؛ ضربه میخوریم»
«نگران جوانها نباشید!»؛ گفتگو با همسر شهید علیمحمدی
«هر پولی نباید در خانه من خرج شود»؛ گفتگو با همسر شهید علیمحمدی
شهید علم؛ روایت زندگی شهید علیمحمدی
شهید علم؛ روایت زندگی شهید شهریاری
شهید علم؛ روایت زندگی شهید احمدی روشن
مستند «بابا آمد»؛ در مورد شهید داریوش رضایی نژاد
پوستر و آثار گرافیکی