به گزارش حلقه وصل، مجلس یازدهم در تعیین نقشه راه خود موضوع اصالت کمیسیونها را از همان ابتدا در دستور کار قرار داد. در این مورد محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که در بحث تحول مجلس اصالت با کمیسیونها است. بر همین اساس رئیس مجلس حضور در نشستهای کمیسیونها به صورت دورهای را در دستور کار قرار داد.
در این گزارش به بررسی عملکرد کمیسیونهای تخصصی مجلس در ۶ ماهی که از عمر مجلس یازدهم میگذرد میپردازیم و در جداول زیر به تفکیک مهمترین دستور کارهای کمیسیونهای تخصصی و آخرین وضعیت آنها را مشاهده میکنید:
* کمیسیون امنیت؛ از بازدید میدانی حوادث تا طرح اقدام راهبردی در برابر تحریم ها
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این مدت علاوه بر طرحهایی که به عنوان کمیسیون تخصصی موظف به رسیدگی به آنها بود، به مسائل روز نیز ورود کرده و با دعوت از وزرا و مسئولان اجرایی به بررسی ابعاد آن و واکنش های لازم پرداخت. در جدول زیر با مهمترین اقدامات این کمیسیون در ۱۸۸ روز گذشته آشنا میشوید:
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | بازدید از مناطق مرزی | بازدید از مرز ایران به دنبال مناقشات قره باغ - بازدید از استانهای مرزی سیستان و بلوچستان و ایلام |
۲ | بازدید از سایتهای هستهای | بازدید از سایت نطنز و فردو |
۳ | طرح اقدام راهبردی در مقابل تحریمها | بررسی در کمیسیون امنیت به دنبال تصویب دو فوریت در مجلس |
۴ | واکاوی حادثه در سایت هستهای نطنز | دعوت از وزیر امور خارجه، وزیر اطلاعات و رئیس سازمان انرژی اتمی و دریافت گزارش از آنان |
۵ | طرح تشکیل سازمان پدافند غیرعامل | بررسی در کمیسیون |
۶ | بررسی موضوعات روز از بعد امنیتی | تلاشهای آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه، روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، بررسی ابعاد تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران، بررسی انفجار بندر بیروت، محکوم کردن رئیس جمهور فرانسه به دلیل مواضع توهین آمیز ضد اسلامی و بررسی پیامدهای نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا |
۷ | بررسی امنیت اقتصادی | بررسی گرانیها، آشفتگی در بازار بورس |
۸ | بررسی تهدیدات فضای سایبری | بررسی پیشرفت توسعه شبکه ملی اطلاعات به موضوع سپر دفاعی یکپارچه با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات |
۹ | سوال از وزیر امور خارجه | دعوت از وزیر و سوال درباره اقدامات وزارت امور خارجه در پیگیری دیپلماسی اقتصادی، توسعه فعالیت و تجارت در مرزها با همسایگان، آخرین پیگیریها در موضوع ۴ دیپلمات مفقودالاثر ایرانی |
۱۰ | سوال از وزیر اطلاعات | دعوت از وزیر و سوال درباره حادثه سایت هستهای، حضور شرکتهای خارجی در معادن استان آذربایجان شرقی و ضرورت ممانعت از خروج افراد متهم به مسائل مالی و مواجهه وزارت اطلاعات با موضوع نفوذ |
۱۱ | بررسی ابعاد ترور شهید فخری زاده | بررسی میدانی حادثه و دعوت از مسئولان دفاعی و امنیتی و دریافت گزارش |
*کمیسیون آیین نامه و ماموریت تحول ساختاری
مهمترین دستور کار کمیسیوت تدوین آیین نامه داخلی مجلس، ایجاد تحول در ساختار مجلس با اصلاحاتی در آیین نامه در ۱۰ محور، طرح شفافیت آرای نمایندگان و اصلاح قانون نظارت بر نمایندگان مجلس بوده است. جدول زیر حاوی مهمترین اقدامات این کمیسیون در ۶ ماه گذشته است:
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | الحاق یک تبصره به ماده ۳۸ آیین نامه داخلی مجلس | تائید نهایی و تشکیل کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس |
۲ | اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی برای اصلاح فرآیند قانونگذاری | مخالف در صحن و بازگشت به کمیسیون |
۳ | شفافیت آرای نمایندگان | تصویب نهایی در کمیسیون و در نوبت بررسی صحن |
۴ | طرح اصلاح و الحاق موادی به قانون نظارت بر رفتار نمایندگان | در جریان بررسی در کمیسیون |
۵ | الحاق یک تبصره به ماده ۳۷ آیین نامه داخلی برای جایابی نماینده های جدید در کمیسیونها | مخالفت در صحن و بازگشت به کمیسیون |
* کمیسیون برنامه و بودجه و ماموریت اصلاح ساختار بودجه
مجلس یازدهم ورود به اصلاح ساختار بودجه را یکی از ماموریتهای خود تعریف کرده و در این زمینه مسئولیت عمده بر عهده کمیسیون برنامه و بودجه بوده است. در جدول زیر مهمترین فعالیتهای این کمیسیون در ۶ ماه گذشته بازخوانی شده است:
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح اصلاح ساختار بودجه ۱۴۰۰ | تصویب نهایی در کمیسیون با همراهی کمیته اصلاح و مرکز پژوهشها و بررسی در صحن علنی |
۲ | طرح تامین کالاهای اساسی | تصویب نهایی و تبدیل به قانون |
۳ | طرح تامین قیر رایگان | تصویب نهایی و تبدیل به قانون |
۴ | اصلاح نظام آماری | در حال بررسی و تدوین |
۵ | سند ملی آمایش سرزمینی | در حال بررسی |
۶ | طرح اصلاح قانون دیوان محاسبات | در حال بررسی |
۷ | بودجه شرکتهای دولتی | بررسی گزارش بودجه شرکتهای دولتی و تکمیل آن |
* کمیسیون اصل ۹۰؛ دریافت بیش از یک هزار گزارش در ۶ ماه
کمیسیون اصل ۹۰ مجلس از بازوهای نظارتی مجلس به حساب میآید و بر همین مبنا کمیسیون اصل ۹۰ در دوره یازدهم مجلس از همان ابتدا کار خود را آغاز کرد. وصول بسیاری از شکایات و ورود به چند پرونده مهم از جمله قرارداد ویلموتس، وضعیت آشفته بازار سرمایه و پرونده بورسیهها در کارنامه ۶ ماهه کمیسیون دیده میشود. در جدول زیر به برخی از این موارد اشاره شده است.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | بررسی شکایات از دستگاهها | وصول ۱۰۴۱ فقره شکایت و ۸۹۷ نامه نگاری با دستگاهها، دریافت ۸۰۲ پاسخ از دستگاه و ارسال ۳۴۴ پاسخ به شکات و ارسال۵۳۷ نامه راهنمایی برای شکات |
۲ | گزارش نظارتی از مشکلات تامین ارز و توزیع نهادههای دامی | تهیه گزارش و قرائت در صحن |
۳ | عملکرد فدراسیون فوتبال در نحوه عقد قرارداد با مربی سابق تیم ملی فوتبال (ویلموتس) | تهیه گزارش و ارائه به صحن |
۴ | بررسی وضعیت بازار سرمایه و افت شاخص بورس | در جریان بررسی |
۵ | بررسی وضعیت خودرو سازان | در جریان بررسی با حضور مسئولان مربوطه |
۶ | رسیدگی به محصولات تراریخته | در جریان بررسی با حضور مسئولان مربوطه |
۷ | طرح اصلاح قانون نظارت بر رفتار نمایندگان | در جریان بررسی با حضور مسئولان مربوطه |
۸ | طرح تقویت و کارآمدسازی کمیسیون اصل نود | در جریان بررسی |
۹ | طرح انتظام بخشی فرآیند واگذاری بنگاههای دولتی | در جریان بررسی |
۱۰ | بررسی پرونده بورسیهها | بررسی با حضور مسئولین وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی |
*کمیسیون کشاورزی؛ از اصلاح نرخ خرید تضمینی تا نظارت میدانی
کمیسیون کشاورزی مجلس در ۶ ماه گذشته متمرکز بر طرحهایی برای سامان دادن به حوزه کشاورزی از جمله اصلاح قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی و ایجاد تمرکز در مدیریت این حوزه بود. در جدول زیر به برخی از این موارد اشاره میشود:
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح اصلاح قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی | تصویب در صحن و بازگشت از شورای نگهبان |
۲ | تجمیع اختیارات حوزه کشاورزی | نامه به رئیس جمهور درباره واردات نهادههای دامی |
۳ | نظارت میدانی | پروژه ۴۶ هزار هکتاری سیستان و بلوچستان و پروژه ۵۵۰ هزار هکتاری خوزستان و ایلام |
۴ | لغو واگذاری کشت و صنعت مغان | با پیگیری کمیسیون و کمک قوه قضائیه لغو شد |
۵ | بیمه محصولات کشاورزی | در جریان بررسی |
* کمیسیون بهداشت؛ پیگیر موضوع کرونا
کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی بیشترین درگیری را با موضوع کرونا داشت و متمرکز بر همین حوزه در ۶ ماه گذشته اقداماتی را به انجام رساند.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | پیگیری موضوعات مربوط به کرونا | دعوت از مسئولان و دریافت گزارش از وزیر و مسئولان مربوطه |
۲ | طرح جوانی جمعیت و تعالی خانواده | بررسی در کمیسیون و کمیته مشترک |
۳ | پیگیری تخصیص اعتبارات کرونایی به حوزه سلامت | دعوت از رئیس دیوان محاسبات و بررسی وضعیت تخصیص |
۴ | پیگیری وضعیت معیشتی کادر درمان | پیگیری علت عدم تخصیص اعتبار |
* کمیسیون آموزش؛ از نظارت بر آموزش مجازی تا کنکور
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | لایحه نحوه کمکهای اشخاص حقیقی و حقوقی به سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور | تصویب در کمیسیون |
۲ | نظارت بر اجرای قانون تعیین تکلیف نیروهای غیررسمی با نظارت مجلس | پیگیری وضعیت نیروهای پذیرفته نشده در آزمون استخدامی؛ تشکیل کمیتهای مشترک بین دولت و مجلس برای ساماندهی تمامی نیروهای غیررسمی آموزش و پرورش |
۳ | طرح انتقال مهدهای کودک از بهزیستی به آموزش و پرورش | تدوین و بررسی طرح و ارجاع به صحن |
۴ | طرح ساماندهی مدارس غیرانتفاعی | در جریان بررسی |
۵ | طرح جهش تولید دانش بنیان | در جریان بررسی |
۶ | طرح الزام دولت به ارائه لایحه رتبه بندی تا پیش از پایان سال | تصویب در کمیسیون |
۷ | نظارت بر رعایت پروتکل بهداشتی در کنکور | بررسی و نظارت میدانی |
۸ | بررسی کیفیت آموزش مجازی | نامه به رئیس جمهور برای اختصاص اینترنت رایگان، تبلت و سیمکارت رایگان کنترل شده |
۹ | سوال از وزیر آموزش و پرورش و وزیر علوم | پیگیری ۴۷ سوال |
* کمیسیون فرهنگی و طرح جوانی جمعیت
مهمترین دستور کار کمیسیون فرهنگی در ۶ ماه گذشته طرح جوانی جمعیت و تعالی خانواده بود که با رای مجلس مقرر شد به صورت اصل ۸۵ قانون اساسی و توسط کمیسیون بررسی و تصویب نهایی شود.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح جوانی جمعیت و تعالی خانواده | بررسی در کمیسیون و سپس ارسال به شورای نگهبان بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی |
۲ | نظارت بر حوزه اجرا | دریافت گزارش از مسئولان اجرایی، وزیر ورزش و جوانان، وزیر میراث فراهنگی و مسئولان حوزه فضای مجازی |
۳ | طرح حمایت از پیام رسانهای داخلی | بررسی در کمیسیون |
۴ | طرح حمایت از ورزشهای همگانی و حرفهای | بررسی طرح و ارجاع به مرکز پژوهشها برای بررسی بیشتر |
۵ | طرح حمایت از صنایع دستی و میراث فرهنگی | بررسی قوانین موجود و شناسایی خلاءهای قانونی |
* کمیسیون اقتصادی مجلس؛ ساماندهی درآمدهای مالیاتی
کمیسیون اقتصادی مجلس در ۶ ماه گذشته تصویب طرح مالیات بر خانههای خالی، طرح مالیات بر عایدی سرمایه، طرح حکمرانی ریال، بررسی موضوع رمزارزها و دیگر بررسیهای مربوط به اشفتگیهای اقتصادی را در دستور کار داشت.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح مالیات بر خانههای خالی | تصویب و منتظر تائید نهایی شورای نگهبان |
۲ | تدوین گزارش نظارتی از بازار سرمایه | قرائت در صحن علنی |
۳ | طرح اصلاح موادی از قانون اوراق بهادار ایران | در جریان بررسی |
۴ | طرح مالیات بر عایدی سرمایه | بررسی و تصویب نهایی در کمیسیون |
۵ | طرح حکمرانی ریال | در جریان بررسی |
۶ | طرح استفاده از رمزارزها برای عبور از تحریم | در جریان بررسی |
۷ | تحقیق و تفحص از بانکهای خصوصی | در جریان بررسی |
۸ | طرح ساماندهی سهام عدالت | در جریان بررسی |
۹ | طرح مالیات بر ارزش افزوده | اتمام بررسی در صحن و بررسی ایرادات شورای نگهبان |
۱۰ | لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز | تصویب و بازگشت از شورای نگهبان |
* کمیسیون عمران؛ به دنبال گره گشایی از مسکن
کمیسیون عمران مجلس در ۶ ماه گذشته بیشترین درگیری را با موضوع مسکن داشته و طرح جهش تولید مسکن در همین راستا بوده است.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح جهش تولید مسکن | بازگشت طرح از صحن برای بررسی بیشتر در کمیسیون |
۲ | لایحه مشارکت عمومی-خصوصی | در جریان بررسی مجدد |
۳ | نظارت میدانی | بازدید میدانی از پروژههای عمرانی خوزستان، سیستان و بلوچستان، گلستان و آذربایجان غربی |
۴ | نظارت بر افزایش قیمت بلیط هواپیما | پیگیری و کاهش قیمتها |
* کمیسیون انرژی؛ پیگیر تشکیل وزارت انرژی
کمیسیون انرژی مجلس اصلاح ساختار وزارت نفت با هدف تشکیل وزارت انرژی را به عنوان یکی از دستور کارهای خود در ۶ ماه گذشته دنبال میکرد. برخی دیگر از مهمترین دستور کار های این کمیسیون در جدول زیر میآید:
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح اصلاح موادی از قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی | بررسی نهایی در صحن علنی |
۲ | نظارت میدانی | نیروگاه بادی میل نادر زابل و خط لوله انتقال گاز به زابل، آبرسانی برای کشاورزی سیستان را پیگیری، پالایشگاه بندرعباس، ستاره خلیج فارس، طرحهای توسعهای مهر خلیج فارس و منطقه نفتی غرب ایلام - نتیجه تامین ۷۰ کیلومتر خط لوله انتقال گاز به زابل و رسیدن نیروگاه بادی میل نادر به مرحله تولید |
۳ | بررسی وضعیت استخدامی برخی نیروهای وزارت نفت و پیمانکاران صنعت آب و برق | در جریان بررسی |
۴ | اصلاح ساختار وزارت نفت و تشکیل وزارت انرژی | در جریان بررسی |
* کمیسیون صنایع؛ از تدوین طرح تحول بازار خودرو تا ساماندهی بازار فولاد
کمیسیون صنایع و معادن مجلس در ۶ ماه گذشته تدوین طرح تحول بازار خودرو، طرح تولید و توسعه زنجیره فولاد فولاد، طرح جهش تولید دانش بنیان و بررسی لایحه اصلاح قانون حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیلی کارخانههای کشور را دنبال کرده است.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد | تصویب نهایی در کمیسیون و ارسال به صحن |
۲ | طرح ﺗﺤﻮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺳﺒﮏ | تدوین و ارائه به صحن |
۳ | تدوین اساسنامه شرکت ملی پتروشیمی ایران | انجام اقدامات اولیه |
۴ | لایحه اصلاح قانون حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیلی کارخانههای کشور | در جریان بررسی |
۵ | طرح اصلاح برخی مواد قانون معادن | در جریان بررسی |
۶ | طرح جهش تولید دانش بنیان | تصویب نهایی و ارجاع به صحن |
۷ | تحقیق و تفحص از خودرو سازان | در جریان بررسی |
* کمیسیون اجتماعی مجلس مجلس؛ از تجمیع بیمهها تا تعیین ۶ دهک پایین
کمیسیون اجتماعی مجلس در ۶ ماه گذشته ساماندهی استخدام کارکنان دولت، ساماندهی سهام عدالت، تجمیع بیمه ها و تلاش برای احیای شورای رفاه برای تحقق سه جانبه گرایی در قراردادهای کار و طرح ها لوایح دیگری را در دستور کار داشت.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | ساماندهی استخدام کارکنان دولت | تصویب کلیات و بررسی جزئیات در کمیسیون |
۲ | مدیریت تعارض منافع | تصویب در کمیسیون و ارجاع به صحن |
۳ | اصلاح طرح استفساریه بند «ج» ماده ۱۱۲ قانون برنامه ششم توسعه(صدور احکام پرداخت مزایای مناطق عملیاتی دفاع مقدس برای کلیه مستخدمین شاغل در این مناطق) | تصویب در کمیسیون |
۴ | اصلاح ماده ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری | بررسی در کمیسیون بعد از بازگشت از شورای نگهبان |
۵ | ساماندهی سهام عدالت | تعیین ۶ دهک پایین و در جریان بررسی |
۶ | طرح اصلاح ماده الحاقی مصوب سال ۱۳۹۷به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمین حق التدریس و آموزشیاران نهضت سوادآموزی در وزارت آموزش و پرورش مصوب سال ۱۳۸۸ | در جریان بررسی |
۷ | ساماندهی کارکنان قراردادی دانشگاه پیام نور | بررسی بعد از اعاده از شورای نگهبان |
۸ | دفاتر پیشخوان خدمات دولت و بخش عمومی غیردولتی | بررسی بعد از اعاده از شورای نگهبان |
۹ | نقل و انتقال سوابق بیمه یا بازنشستگی بین صندوقهای بازنشستگی و ساماندهی استخدام کارکنان دولت | در جریان بررسی |
۱۰ | بررسی رفع ایرادات عملکردی صندوقهای بازنشستگی و شستا | هم اندیشی با وزیر کار و سوال درباره انتصابات شستا |
۱۱ | تجمیع بیمهها | در حال تدوین طرحی برای رقابتی شدن بیمه ها |
* کمیسیون قضایی؛ از سوت زنی تا اصلاح قانون تجارت
کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس یازدهم به دلیل به حد نصاب نرسیدن اعضا، بعد از اصلاح آیین نامه داخلی مجلس بالاخره هشتم مهر ماه تشکیل شد.
دستور کار | آخرین وضعیت | |
۱ | طرح حمایت از افشاکنندگان فساد ( سوت زنی ) | تصویب کلیات در کمیسیون |
۲ | اصلاح قانون چک | تصویب در کمیسیون |
۳ | موافقتنامه حقوقی در امور مدنی بین جمهوری اسلامی ایران و کشور برزیل | تصویب در کمیسیون |
۴ | لایحه استرداد مجرمان بین جمهوری اسلامی و دولت فدرال روسیه | تصویب در کمیسیون |
۵ | قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مهریه | در جریان بررسی |
۶ | لایحه پروتکل همکاری در زمینه مبارزه با جرایم سازمان یافته در دریای خزر | تصویب در کمیسیون |
۷ | اصلاح قانون تجارت | در جریان بررسی |
۸ | طرح حمایت از مالکیت صنعتی حمایت از ثبت اختراع و برندها | در جریان بررسی |
۹ | بررسی سوالات از وزیر دادگستری | سوالات در مورد کاداستر، ثبت اموال مسئولان نظام، قانون شوراهای حل اختلاف، عدم کنترل قاچاق کالا و ارز و بازار با حضور وزیر |
۱۰ | دیدار با رئیس دستگاه قضا | برگزار شد |