حلقه وصل: واقعه غدیر یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ اسلام است که در آن پیامبر اعظم(ص) در پی دستور الهی، علی بن ابیطالب(ع) را به سمت جانشینی خود منصوب نمودند. این انتصاب در هجدهم ذیالحجه سال دهم هجری قمری، در راه بازگشت از سفر حجه الوداع و در مکانی به نام «غدیرخم» انجام گرفت. واقعه غدیر در دو آیه از قرآن کریم ذکر شده و به عنوان روز «اکمال دین» مورد اشاره قرار گرفته است.
داستان غدیرخم
با این كه انتظار میرفت پیامبر خدا در اولین و آخرین سفر حج خود مدتی در مكه بمانند، ولی بلافاصله پس از اتمام حج حضرت به منادی خود بلال دستور دادند تا به مردم اعلان كند: «فردا كسی جز معلولان نباید باقی بماند و همه باید حركت كنند تا در وقت معین در غدیرخم حاضر باشند.»
صبح آن روز كه پیامبر از مكه حركت كردند، سیل جمعیت كه بیش از صد و بیست هزار نفر (و به قولی صد و هشتاد هزار نفر) تخمین زده میشدند به همراه حضرت حركت كردند. حتی عدهای حدود دوازده هزار نفر از اهل یمن كه مسیرشان به سمت شمال نبود همراه حضرت تا غدیر آمدند.
همین كه به نزدیکی غدیرخم رسیدند، حضرت مسیر حركت خود را به سمت غدیر تغییر دادند و فرمودند: «ای مردم، دعوتكننده خدا را اجابت كنید كه من پیامآور خدایم.»
سپس فرمان دادند تا منادی ندا كند: «همه مردم متوقف شوند و آنان كه پیش رفتهاند بازگردند و آنان كه پشت سر هستند توقف كنند».
تا آهسته آهسته همه جمعیت در محل از پیش تعیین شده جمع گردند و نیز دستور دادند: كسی زیر درختان كهن سالی كه در آنجا بود نرود و آن موضع خالی بماند.
شدت گرما در اثر حرارت آفتاب و داغی زمین سوزنده و به حدی ناراحت کننده بود که مردم و حتی خود حضرت گوشهای از لباس خود را به سرانداخته و گوشه ای از آن را زیر پای خود قرار داده بودند، و عده ای از شدت گرما عبای خود را به پای شان پیچیده بودند.
سپس اصحاب سایبانی ساختند و از مرکبها منبری درست در وسط اجتماع بناکردند. پس از نماز ظهر پیامبر(ص) بر فراز آن منبر ایستادند و علی بن ابیطالب(ع) را فراخواندند و به ایشان دستور دادند بالای منبر بیایند و در سمت راست ایشان بایستند. سپس منتظر شدند تا مردم کاملا جمع شوند.
هرکه من مولای اویم پس علی مولای اوست
پیامبر(ص) پس از مقدمه چینی و ذکر مقام خلافت و ولایت امیرالمؤمنین(ع)، برای آن که تا آخر روزگار راه هرگونه شک و شبهه بسته باشد و هر تلاشی در این راه در نطفه خنثی شود، ابتدا مطلب را به طور لسانی اشاره کردند، و سپس به صورت عملی برای مردم بیان کردند. بدین ترتیب که ابتدا فرمودند: «باطن قرآن و تفسیر آن را برای شما بیان نمیکند مگر این کسی که من دست او را می گیرم و او را بلند می کنم و بازویش را گرفته و بالا میبرم.» بعد که این کار را کردند، فرمودند: «هر کس من مولی و صاحب اختیار اویم این علی مولی و صاحب اختیار اوست.»
سپس از مردم خواستند تا این جملات را تکرار کنند: «ما فرمان تو را که از جانب خداوند درباره علی بن ابیطالب و امامان از فرزندانش به ما رساندی اطاعت می کنیم و به آن راضی هستیم، و با قلب و جان و زبان و دستمان با تو بر این مدعا بیعت می کنیم... عهد و پیمان در این باره برای ایشان از ما، از قلبها و جانها و زبانها و ضمایر و دستمان گرفته شد. هر کس به دستش توانست و گرنه با زبانش بدان اقرار کرده است.»
وقتی کلام پیامبر(ص) پایان یافت همه مردم سخن او را تکرار کردند و بدین وسیله بیعت عمومی گرفته شد. پس از پایان خطبه، برای بیعت و تبریک اختصاصی، مردان به سوی پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) هجوم آورند، و با ایشان دست دادند و زنان هم دست در آبی زدند که امیرالمومنین دست در سوی دیگر آن گذاشته بودند و به اینگونه بیعت کردند. برنامه بیعت و تهنیت تا سه روز ادامه داشت و این مدت را حضرت در غدیر اقامت داشتند.
بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) نیز از حاضران در غدیر بودند. همچنین همه همسران پیامبر(ص) در آن مراسم حضور داشتند.
واقعه غدیر با جزئیات کامل در کتب شیعه و سنی نقل شده است. همه ساله شیعیان جهان واقعه غدیر را به مناسبت ابلاغ جانشینی پیامبر(ص) و اکمال دین اسلام جشن میگیرند.
در صد و ببست و هشتمین بسته فرهنگی حلقه وصل به مناسبت فرارسیدن روز عید غدیر به معرفی اعمال این روزهای عزیز و آثار مکتوب و تصویری مرتبط با حال و هوای این عید بزرگ شیعیان جهان پرداختهایم.
کتابها
نام اثر | نویسنده | پیوند |
غدیر در بیان مقام معظم رهبری | آیت الله سید علی خامنه ای | مطالعه رایگان |
شیوه های تبلیغ غدیر در بحران کرونا | غديرستان كوثر نبي(ص) | مطالعه رایگان |
خلاصه الغدير (غوصى در اقيانوس بى كران) | علامه امينى (ره) | مطالعه رایگان |
بعثت تا غدیر در سیره پیامبر(ص) | محمدرضا شریفی | |
غدیر در قرآن: گزیده ای از مباحث درسهایی از قرآن | حجت الاسلام محسن قرائتی | دریافت رایگان |
فرهنگ غدیر | جواد محدثی | دریافت رایگان |
روی دست آسمان- خاطرات غدیر خم | مهدی خدامیان آرانی | دریافت رایگان |
غدير از ديدگاه اهل سنت | محمد رضا جباران | مطالعه رایگان |
چهل حديث غدير | محمود شريفى | دریافت رایگان |
از عاشورا تا غدير | محمد عسكرى | مطالعه رایگان |
دفاع از تشیع و پاسخ به شبهات | علی اصغر رضوانی | |
غدیر پیوند آسمان و کویر | حسین سروقامت | دریافت رایگان |
اتحاد ملی و انسجام اسلامی در پرتو آموزه های غدیر | علی اصغر رضوانی | دریافت رایگان |
امیر غدیر | رضا اخوي | دریافت رایگان |
غدیر؛ از آدم تا خاتم | علی اصغر رضوانی | دریافت رایگان |
غدیر محور وحدت اسلامی | علی اصغر رضوانی | دریافت رایگان |
حضرت مهدی(عج) آخرین وارث غدیر | محمدرضا شريفي | دریافت رایگان |
غدیر، اکمال دین | حسین اسحاقی | دریافت رایگان |
تجلی غدیر در عصر ظهور (مجموعه مقالات) | مركز غديرستان كوثر نبي(ص) | دریافت رایگان |
پیمانه ای از غدیر (مجموعه شعر جمعی از شعرا) | علیرضا مهرپرور | دریافت رایگان |
قصه غدیر(کتاب نوجوان) | نادر فضلی | دریافت رایگان |
نرمافزار
نام اثر | تولیدکننده | پیوند |
غدیرشناسی، پاسخ به شبهات و خطبه غدیر | محمدهادی حقیقی | نسخه اندروید |
آثار نمایشی و مستند
نام اثر | کارگردان | توضیحات |
نبأ السماء(قصه آسمان) | عباس یوسفی | پروژه ای بین المللی است که به زندگی امام علی (ع) از ولادت تا شهادت خواهد پرداخت که از سال 2018 کلید خورده است. |
مستند «برای غدیر» | وحید چاووش | تدارکات و تهیه اقلام جشن عید غدیر در حوالی نجف عراق در بین یک عشیره سنتی عراقی در این مستند به تصویر کشیده شده است. |
ویدیو و نماهنگ
سخنرانی امام خمینی (ره) درباره غدیر و عظمت حضرت علی(ع) (1365)
نماهنگ «عید غدیرخم»؛ بیانات امام خمینی(ره)
نماهنگ «غدیر؛ قاعده اسلام»؛ بیانات مقام معظم رهبری (1395)
نماهنگ «خصوصیات حکومتی امیرالمؤمنین(ع)»؛ بیانات مقام معظم رهبری (1395)
شعرخوانی مهدی مردانی با موضوع غدیر؛ دیدار شعرا با رهبر معظم انقلاب (1394)
نماهنگ معرفی حضرت علی(ع) به ولایت مسلمانان در غدیرخم
مستند «برای غدیر»- بزرگداشت عید غدیر در عراق؛ وحید چاووش
تیزر فیلم سینمایی«نبأ السماء»(قصه آسمان)؛ عباس یوسفی(عربی با زیرنویس فارسی)
نماهنگ عربی «لیث المعرکه» در مدح امام علی(ع)؛ میرزا محمد خیاط(با زیرنویس فارسی)
مداحی عید سعید غدیرخم؛ حنیف طاهری (1397)
مداحی عید غدیر؛ محمود کریمی، محمد طاهری، سعید حدادیان، حسین سازور و حسین طاهری (1397)
مداحی عیدسعید غدیر؛ محمود کریمی و سید مجید بنی فاطمه (1398)
پوستر و آثار گرافیکی