به گزارش حلقه وصل، کودکان کار، قربانیان کوچکی از فقر اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه، که متاسفانه روز به روز در حال افزایش است و گویا اراده ای برای ساماندهی و جمع آوری این کودکان دیده نمیشود و هیچ کس خود را ملزم به مسؤولیت آنها به عنوان بخشی از قشر آینده ساز کشور، نمیداند.
این روزها سر هر چهار راهی کودکی آفتاب سوخته ایستاده و گل میفروشد، شیشه پاک میکند و اسپند دود میکند؛ یا گوشه هر خیابانی کودکی با سرو وضعی کثیف، کنار ترازو یا فال به دست خوابیده، مرده ای را میماند که رویای خوش خواب، در کنار زندگان را آرزو میکند. کودک کار معضلی رقّت انگیز و آزار دهنده از شرایط جامعه که دل هر رهگذری را به درد میآورد و اغلب با نیت کمک به این کودکان، پول میدهند و فال و گل،... نمیگیرند؛ غافل از اینکه زخم تکدی گری و سوء استفاده از کودکان را بر تن جامعه ماندگار میکنند و باندهای سوء استفاده از کودکان را تشویق به ادامه کار و گسترش فعالیتشان.
به راستی در شرایط کرونایی امروز جامعه، مادری که برای حفظ سلامت کودکش راضی به حضور او در کلاس درس نیست، چطور راضی به خوابیدن او در کف خیابان میشود؟! در گوشه خیابان چه سرنوشتی در انتظار این کودکان است؟! گرفتار شدن در دام قاچاقچیان اعضا؟! تعدی و تجاوز؟! اسارت در چنگال باندهای سوء استفاده از کودکان، قطع عضو و معلولیت های اجباری برای تکدی گری؟! اعتیاد؟!
شغل آینده آنها چه خواهد بود؟! قاتل، سارق یا قاچاقچی؟!!
چه کسی مسؤول جمع آوری و حمایت ازاین کودکان است؟! آیا سوء استفاده از کودکان حتی توسط خانوادهها جرم محسوب نمیشود؟!
در قوانین جمهوری اسلامی ایران کودکان مورد حمایت قرار گرفته و به عنوان مثال در ماده ۷۹ قانون کار، به کارگیری کودکان زیر ۱۵ سال ممنوع است و بر اساس ماده ۹۳۱ قانون مجازات اسلامی به کارگیری کودک در امور تکدی گری، جرم محسوب میشود.
همچنین در آیین نامه هیأت وزیران مبنی بر ساماندهی کودکان خیابانی نیز، مجموعه فعالیتهایی که توسط نهادها، سازمانها و دستگاههای اجرایی دولتی و غیر دولتیتعریف شده و از شناسایی، جذب و پذیرش کودکان خیابانی آغاز و تا رسیدن آنها به فرجام قابل اطمینان ادامه مییابد که این امر توسط دستگاههای مختلفی تحت نظارت کمیته اجتماعی استان یا شهرستان انجام میشود.
علیرغم تلاشهای صورت گرفته، این تقسیم وظایف، موجب شده هر سازمان به نوعی از بار مسؤولیت ساماندهی کودکان خیابانی شانه خالی کند و کار هیچ وقت به نتیجه مطلوب نرسد.
رسیدگی به کودکان کار تنها بر عهده بهزیستی نیست!
اسدالله حیدری، مدیر کل بهزیستی استان البرز در خصوص ساماندهی کودکان کار گفت: مصوبه هیأت وزیران، ۱۶ دستگاه اجرایی را مکلف به ساماندهی کودکان کار کرده واین مهم تنها وظیفه سازمان بهزیستی نیست.
وی افزود: شهرداری باید این کودکان را جمع آوری کند و وظیفه تجهیز فضای فیزیکی مناسب جهت اجرای مراحل ساماندهی نیز بر عهده شهرداری است.
حیدری با اشاره به نقش حاکمیتی استانداری و فرمانداری به عنوان نمایندگان عالی دولت در استان و شهرستانها، گفت: سازمان بهزیستی در این خصوص وظایف محوله را تحت نظارت استانداری و فرمانداری انجام میدهد و پس از اجرای هر طرح جمع آوری، نماینده سازمان بهزیستی در محل حضور یافته وغربالگری و انتخاب جامعه هدف بهزیستی از بین کودکان کارانجام میشود.
وی معتقد است شرایط اقتصادی و فقر حاکم بر جامعه موجب افزایش کودکان کار شده و نتیجه بخش بودن ساماندهی کودکان کار به مشارکت و انجام وظیفه همه دستگاه های ذیربط و نظارت ویژه نهاد حاکمیتی بستگی دارد و فقط وظیفه سازمان بهزیستی نیست.
باندهای مخفی از کودکان کار سوء استفاده میکنند
البته محمد محمدیفرد، مدیر کل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان البرز به عنوان مسؤول نهاد حمایتی در این ابطه اظهار نظر کرد و او نیز به مصوبه هیأت وزیران و مسؤولیتهای سایر دستگاهها در خصوص ساماندهی کودکان کار اشاره و گفت: بر خلاف آنچه در عرف جامعه مشاهده میشود؛ وظیفه نهادهای حمایتی همچون کمیته امداد در راستای ساماندهی کودکان کار، مکمل اقدامات سایر نهادها و دستگاهها است و گزارش عملکرد مربوطه به صورت مستمر به استانداری ارائه میشود.
محمدی فرد با اشاره به سازماندهی متکدیان و سوء استفاده از کودکان کار توسط باندهای مخفی، تاکید کرد: باید هستههای هدایت کننده متکدیان و اقتصاد پنهان تکدی گری توسط نهاد های امنیتی و انتظامی شناسایی شوند چرا که کودکان کار و متکدیان استان البرز، اغلب جمعیت شناوری هستند که تحت سازماندهی پنهان، از استان های همجوار به کرج و فردیس میآیند.
وی با اشاره به مشکلات مختلف در اجرای ساماندهی کودکان کار، اظهار کرد: بیش از ۷۵ درصد موارد جمع آوری شده در این خصوص از اتباع بیگانه هستند که نیاز به ورود سازمان اتباع و نظارت جدی نهاد حاکمیتی است.
حالا معضل کودکان کار هم گره کوری برای آقایان مسؤول شده است که نمیتوان به طور دقیق گفت چه زمانی و چه ارگانی با عزمی جدی برای برطرف ساختن این مشکل پیش قدم خواهند شد و از قربانی شدن آرزوهای کوچک بزرگ مردان و دختران جلوگیری خواهند کرد.