به گزارش حلقه وصل در نوشتار گذشته به دو چالش دعوت شدیم! اول اینکه چرا مثل روزه گرفتن اعراب جاهلیت، همه هم و غممان از روزهداری برآورده شدن حاجات دنیایی و مادی است؟ چرا اصلا قدری برای «الله» روزه نمیگیریم و نیت قربه الی الله دم سحرمان با حال و هوای دم افطارمان جور در نمیآید؟
چالش و پرسش دوم این بود که چرا چند شب نمینشینیم برای آفتشناسی اعمالمان؟! یعنی اینقدر بیاهمیت است؟ وجدانا اینقدر بیاهمیت؟! به قول یکی از شهدا که به شوخی به همسنگرانش وقتی در دعاها اشک میریختند میگفت: چرا اینقدرگناه میکنید که حالا به غلط کردن بیفتید؟! البته حتما کسی که اهل مراقبه است آنقدر رقت قلب دارد که اهل اشک و ناله باشد ولی مطلب چیز دیگری بود.
اما مطلب سومی که قرار است ما را به چالش بکشد از خوردنیهاست!
«این شکم بی هنر پیچ پیچ/ صبر ندارد که بسازد به هیچ».
ابتدا با چرایی و حکمت روزه گرفتن در اسلام شروع میکنیم. در فلسفه روزه، روایات متعددی آمده است. اما آنچه در بسیاری از آنها مشترک است این است که روزه باید به گرسنگی و تشنگی منجر شود تا اثرات خود را به جا بگذارد. مثلا در روایتی، امام رضا(ع) خشوع، صبر، ذلت در پیشگاه الهی و معرفت را اثر روزه میداند و در ادامه میفرماید: «لما اصابه من الجوع و العطش فیستوجب الثواب»؛ یعنی همه این اثرات به خاطر احساس گرسنگی و تشنگی است که در اثر روزهداری به انسان دست میدهد و اساسا اگر برطبق آیه صوم، قرار است با روزهداری انتظار تقوا داشته باشیم- لعلکم تتقون- تقوایی که از جنس «شدن» و «حرکت» است وقتی شکل میگیرد که سختی ترک لذائذ را بچشیم وگرنه انتظار رسیدن به ملکه تقوا کمی دور از واقعیت است؟! و اتفاقا تعبیر «شاید» در انتهای آیه ما را از همین نرسیدن میترساند.
حرف اینجاست که در سبک زندگی روزهداری ما آنقدر پرخوری سحرگاهی رایج و مقبول است که انگار قرار نیست و نباید در طول روز حس گرسنگی و تشنگی هم پیدا کنیم. متأسفانه پزشکان محترم هم با این تجویز که روزهدار باید میزان مایعات و مواد مغذی 24 ساعته را در فاصله افطار تا سحر دریافت کند این سبک غلط را بیشتر ترویج کردهاند. حتی بعضی عزیزان، به حرف دکترها هم اکتفا نمیکنند تا جایی که بعد از ماه مبارک از اضافه وزن خود گلهمندند. فرصت شب، هر چند در ماه رمضان فراهم است اما بیشتر به مسابقه خوردن و آشامیدن میگذرد حال آنکه بر طبق احادیث، هیچ چیز در نزد خداوند منفورتر از شکم پر نیست. حالا نماز شب ماه مبارک با معده مالامال ما بیشتر اوج میگیرد یا در غیر این ماه با معده خالی؟! والله عالم.