کتابی که مخاطب را وادار به جستجوی رازهای درونی می‌کند

کتاب « اعمال شاقه» داستان فردی است که در خلال مرور خاطرات خود بخش‌هایی از زندگی پیچیده خود را پیش روی مخاطبش قرار می‌دهد.

به گزارش حلقه وصل، محمد حنیف از معدود داستان‌نویسان ایرانی است که در کنار فراگیری مداوم اصول و تئوری‌های داستان نویسی به مثابه یک حرفه، جهد و تلاش بسیاری برای به کار گرفتن این آموخته‌ها در جریان تولیدات ادبی خود دارد و در کنار آن به صورتی مجدانه نیز در آثار ادبی روزگار خود به دنبال کشف روزنه‌هایی از کشف و شهودهای تئوریک و فضاسازهای بکر و دست‌نیافتنی در داستان‌نویسی است.

حنیف در تازه‌ترین اثر داستانی خود با عنوان «با اعمال شاقّه» نیز همین مسیر را در پیش گرفته است. او در این داستان بلند نوعی رئالیسم جادویی منحصر به خودش را پیش روی مخاطبانش قرار می‌دهد و تمامی تمهیدات بعضا بومی شده توسط خود را برای ساختاردادن به این داستان به کار می‌بندد.

رمان «با اعمال شاقّه» داستان فردی است که در خلال مرور خاطرات خود بخش‌هایی از زندگی، افراد و موقعیت‌های متعدد و متناوب و در عین حال پیجیده و عجیب در زندگی خود را پیش روی مخاطبانش قرار می‌دهد و او را به درون هزارتوی داستانی خود می‌برد.

طنز نهان پیچیده در تار و پود این روایت در کنار تعلیق متوازن موجود در نثر رمان و نیز ایجاد کشش روایی به واسطه تلفیق متن و تصویر و نیز ساده‌نویسی منحصر به فردی که در آثار دیگر او نیز می‌شود از آن سراغ گرفت دست در دست هم «با اعمال شاقّه» را به یک رمان قابل اعتنا و خواندنی مبدل کرده است.

در کنار تمامی این موارد حنیف اصرار زیادی برای نمایش جهان‌بینی خاص خود در دل داستان‌هایش دارد، جهان‌بینی که بر پایه نگاه منتقدانه بر ساختارهای رایج شده در زیست بوم خانواده ایرانی و فرهنگ حاکم بر آن ساخته و پرداخته شده است.

«با اعمال شاقّه» با چنین رویکرد، مخاطب خود را با سبک‌بالی به درون ساختارهای زیستی خانواده‌های کلاسیک ایرانی برده و صرف‌نظر از موقعیت اقتصادی و به قصد نقد نگاه فکری آنها، تصویری اغراق‌نشده و در عین حال بسیار رئال از بافت رفتاری و ذهنی آن‌ها را به نمایش می‌کشد و از این رهگذر سعی می‌کند داستان خود را به سرمنزل مقصود خود هدایت کند.

با عنایت به چنین اتفاقی باید رمان «با اعمال شاقّه» را رمانی هدفمند برشمرد؛ رمانی که نویسنده آن به خوبی می‌داند که هر جمله و کلمه آن با چه نیتی در کنار هم قرار گرفته است و قرار است منجر به چه نتیجه‌ای شود و در مقابل، مخاطب رمان نیز در مواجهه با چنین اثری به نیکی خود را مشتاق همراهی با ماجرا و به فرجام رساندن آن می‌بیند که برای یک رمان فارسی این مهم امری بسیار مهم و قابل اعتناست.

گفتنی است کتاب «اعمال شاقه» از سوی انتشارات نیستان در ۳۰۰ صفحه و به قیمت ۶۰ هزار تومان راهی بازار کتاب شده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران