به گزارش حلقه وصل، یکی از معضلات اصلی نظام مالیاتی در ایران، فرار های مالیاتی سنگین است. این عمل البته محدود به کشورمان نبوده بلکه در بسیاری از کشورها رخ می دهد اما رقم بسیار کمتر از مالیات دریافتی است و نیز عملی بسیار مذموم شمرده می شود. در ایران اما فرار مالیاتی یکی از اعمال خلاف قانون گسترده و شاید بتوان گفت ساده است. تازه ترین خبر در مورد فرار مالیاتی مربوط به استان بوشهر است.
سردار خلیل واعظی، فرمانده انتظامی استان بوشهر درباره فرار مالیاتی900 میلیارد ریالی در این استان گفت: «ماموران و کارشناسان پلیس امنیت اقتصادی با انجام تحقیقات لازم 3 متهم را که با ثبت شرکتی در زمینه صادرات و واردات کالا فعالیت داشته اند و با ترفندهای مختلف مالیات خود را پرداخت نمی کردند، شناسایی و دستگیر کردند».
سردار واعظی درباره چگونگی این فرار مالیاتی گفت: «با هماهنگی مراجع قضائی و اداره امور مالیاتی، پس از بررسی های لازم و کارشناسی این پرونده، مشخص شد این افراد با اخذ کارت بازرگانی و ثبت شرکت به نام خود به فعالیت در امر واردات و صادرات از کشور مشغول بوده و متاسفانه با توجه به خلاءهای قانونی در سنوات گذشته توانسته اند از پرداخت 900 میلیارد ریال مالیات خودداری کنند».
بر اساس قوانین گمرکی کشور، کارت بازرگانی مجوزی است که دارنده آن، اعم از شخص حقیقی و حقوقی، می تواند با داشتن آن، اقدام به تجارت در عرصه واردات و صادرات کالا کند. این تجارت از ثبت سفارش و ترخیص کالا تا واردات از مناطق آزاد، حق العمل کاری در گمرک و صادرات کالاهای مجاز را در بردارد. در واقع برای صادرات یا واردات هر نوع کالایی نیاز به این کارت وجود دارد.
*فرارهای مالیاتی کلان با سوء استفاده از کارت‌های بازرگانی
فرار مالیاتی از طریق کارت های بازرگانی شاید بیشتر از همه جا در مناطق آزاد که برخلاف استاندارد ها دنیا، تبدیل به مناطقی برای جمع آوری ثروت های باد آورده توسط افراد اندکی شده است، دیده می شود. آمار و ارقام مطرح شده در باره فرار مالیاتی از طریق کارت های بازرگانی در کشور متفاوت هستند اما مطابق آخرین اظهارنظر سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ۲۸ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی وجود دارد که همه آن‌ها به دلیل صدور کارت‌های یک‌بارمصرف یا همان کارت‌های اجاره‌ای بازرگانی است.
در حال حاضر، یکی از روش های فرارهای مالیاتی کلان در کشور، سوء استفاده از کارت بازرگانی توسط فرصت طلبان است. دراین بین نیز یکی از شایعترین روش ها استفاده از کارت‌های بازرگانی یا اصطلاحا یک بار مصرف است که به نام افراد بی‌نام و نشان و بی بضاعت صادر می‌شود تا ردی از سوء استفاده کنندگان نیز برای پرداخت مالیات و حقوق دولت به جای نماند. در همین راستا، حسن کوماسی مدیرکل امور مالیاتی آذربایجان‌غربی در شهریور ماه 98 با تاکید بر وجود فرار مالیاتی از طریق کارت‌های بازرگانی اجاره ای در کشور گفت: «در یکی از آخرین موارد مالیات ۵۰۰ میلیارد ریالی واردات ۵۴۰ دستگاه خودرو لوکس با کارت بازرگانی یک روستایی شناسایی شد که اخذ مالیات آن روی دست این اداره‌کل مانده است».
فرار مالیاتی به واسطه کارت های بازرگانی در حالی صورت می گیرد که یکی از اصلی ترین منابع درآمدی مالیات از طریق مالیات بر صادرات و واردات بدست می آید که از افراد خاصی که کارت بازرگانی دارند و در کار صادرات و واردات هستند گرفته می شود. کارشناسان دلیل اصلی این امر نبود استعلام کامل از درخواست کنندگان و دریافت کنندگان کارت‌های بازرگانی و نیز نبود یک سیستم رصد عملکرد این کارت ها و دارندگان درکشور می دانند.
با توجه به نام گذاری انجام شده برای امسال تحت عنوان جهش تولید، این میزان از فرارهای مالیاتی در تعارض با رسیدن به هدف فوق است. از این رو انتظار می رود که حاکمیت برای رسیدن هدفگذاری انجام شده از بعد تنظیم گری مالیات برای کاهش واردات و نیز افزایش صادرات بهره برده و با ایجاد شفافیت به خصوص با بهره گیری از شفافیت تراکنش ها، مانع اینگونه فرارهای مالیاتی در کشور شود.