به گزارش حلقه وصل، نشست نقد و بررسی کتاب‌های «آتش و خشم، درون کاخ سفید» و «ترس، ترامپ درون کاخ سفید»، یکشنبه ۲۰ بهمن ماه با حضور ثمانه اکوان و میلاد فشتمی مترجمان آثار، دکتر علیرضا کوهکن، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، حمیدرضا غلام‌زاده، پژوهشگر حوزه مطالعات آمریکا و جمعی از علاقه‌مندان، در کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد.
علاقه جامعه بین‌الملل به کتاب‌های مربوط به ترامپ
در ابتدای این نشست حمیدرضا غلام‌زاده درباره آثار منتشر شده با موضوع روسای جمهور آمریکا گفت: بحث خاطره نگاری یکی از گونه‌های رایج ادبیات در آمریکا است و افرادی در این حوزه فعالیت می‌کنند که به عنوان تاریخ نگار و زندگینامه نویس روسای جمهور آمریکا شناخته می‌شوند و به طور کلی به عنوان کاری پرسود در این حوزه مطرح است.
وی افزود روی کار آمدن دونالد ترامپ و پیروزی او در انتخابات نتیجه اختلاف و شکاف سیاسی موجود در آمریکا است؛ براساس نظرسنجی‌ای که به تازگی منتشر شده، میزان رضایت جمهوریخواهان از ترامپ حدود ۸۹ درصد و دموکرات‌ها ۷ درصد است. در سال ۲۰۱۷ این عدد ۷۹ درصد بوده و در سال ۲۰۱۶ ـ دوره ریاست جمهوری اوباما ـ ۷۷ درصد بوده است. به نظر میرسد این شکاف‌ها تناقضات و دوگانه‌سازی‌هایی را در فضای جامعه ایجاد کرده که منجر به اتفاقاتی همچون روی کار آمدن ترامپ میشود که گرایشی ساختارشکنانه در کاخ سفید دارد که پررنگتر و عیانتر شدن تقابل‌ها و اختلاف‌ها را درپی داشت.
غلام‌زاده ادامه داد: ترامپ از ابتدای ورود به کاخ سفید جنجال‌ساز بوده؛ بر این اساس از همان ابتدا آثاری درباره حضور او در کاخ سفید منتشر شده که با استقبال جامعه آمریکایی و در ادامه جامعه بین‌المللی روبه‌رو شد و البته سیاست‌های دولت او در قبال ایران نیز باعث شد تا توجه و استقبال از این آثار، جایگاه خاص خود را پیدا کند.
وی با اشاره تفاوت بارز کتاب‌های «آتش و خشم، درون کاخ سفید» و «ترس، ترامپ درون کاخ سفید»، با سایر کتاب‌های مشابه منتشر شده، گفت: معمولاً کتاب‌های خاطره‌نگاری و زندگینامه روسای جمهور آمریکا پس از این که فرد از سمت خود خارج میشود، نوشته و منتشر میشود. مانند انتشار آثاری درباره باراک اوباما و مقامات دولت او که پس از کناره‌گیری از قدرت، منتشر شدند. اما در مورد دونالد ترامپ شاهد هستیم که با وجود گذشت ۳ سال از روی کار آمدن او، کتاب‌های بسیاری درباره او منتشر شده که برخی از آنها مانند این دو کتاب و همچنین کتاب اخیر جان بولتون، بسیار جنجال آفرین بوده‌اند.
آتش و خشم؛ آشکار شدن چهره واقعی ترامپ
ثمانه اکوان مترجم کتاب «آتش و خشم، درون کاخ سفید» درباره اهمیت آثار منتشر شده درباره دونالد ترامپ گفت: انتشار کتاب های روسای جمهور و سیاستمداران به طور معمول پس از پایان دوره کاری آنها صورت می گیرد؛ امری که دربارۀ ترامپ صدق نمی‌کند. به طوری که کتاب آتش و خشم در نخستین سال ریاست جمهوری او نوشته و روانه بازار می شود و فهرست کتاب‌هایی که درباره ترامپ در دست چاپ است، بیانگر یک انقلاب کتاب نویسی علیه او است.
وی افزود: معمولا کتاب‌هایی که در مورد روسای جمهور آمریکا منتشر میشود دو نوع است؛ یک نوع به شخصیت فردی رئیس جمهور و جهان بینی او می‌پردازد و نوع دیگر درباره اتفاقاتی است که در دوران به قدرت رسیدن آن فرد در کاخ سفید رخ می‌دهد که البته کتاب‌های مورد اخیر معمولا برای مردم آمریکا جذابتر بوده‌اند. کتاب «آتش و خشم، ترامپ درون کاخ سفید» اولین کتابی است که در سال اول حضور ترامپ در کاخ سفید منتشر شده و هم به شخصیت او و هم به اتفاقات کاخ سفید در دوران ریاست جمهوری او پرداخته است.
این کارشناس امور بین‌الملل ادامه داد: «آتش و خشم در کاخ سفید» که درباره شخصیت ترامپ و تعاملاتش با سیاستمداران نوشته شده، مورد حمایت حزب دموکرات قرار گرفته است و درباره افرادی است که پشت صحنه آمریکا را می‌گردانند. این کتاب وقتی به شخصیت ترامپ میرسد، از باب تمسخر وارد میشود. به طوری که در عرصه سیاسی هرگاه تصویر فردی با این کتاب در دستش منتشر می‌شد، این معنی را انتقال می‌داد که در حال تمسخر ترامپ است.
ثمانه اکوان بر این امر تاکید کرد که کتاب‌هایی که از درون کاخ سفید به مخاطب اطلاعات می‌دهد منابع کاربردی هستند که می‌تواند برای ایران مهم باشد.
اکوان درخصوص تأثیر این کتاب ها در افکار عمومی آمریکا و انتخابات در ۲۰۲۰ گفت: برخی کتابها رویکرد علمی درباره روسای جمهور، نظام سیاسی و سرمایه‌داری آمریکا دارند که مخاطب خاص خود را دارند. اما کتاب‌هایی که درباره ترامپ منتشر شده اکثراً برای مخاطب عام است؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که لزوماً بر افکار عمومی و انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا تاثیر زیادی داشته باشد.
اکوان با اشاره به استقبال از این کتاب در آمریکا و سایر کشورها گفت: به طور کلی در آمریکا صنعت جدید و پر رونقی به عنوان نوشتن کتاب درباره ترامپ به راه افتاده که هر روزنامه‌نگاری که حضور کوتاهی هم در کاخ سفید داشته توانسته با انتشار کتابی در مورد ترامپ، هم به شهرت و هم به ثروت برسد.
«ترس: ترامپ در کاخ سفید»؛ هرج و مرج و آشفتگی در دولت
در ادامه این نشست میلاد فشتمی مترجم کتاب «ترس، ترامپ درون کاخ سفید»، با اشاره به انبوه کتاب‌های منتشر شده درباره ترامپ، درباره نویسنده این کتاب گفت: باب وودوارد چهره شناخته شده‌ای در جامعه رسانه‌ای جهان است که جنجالی‌ترین پرونده تاریخ حاصل جستجو و پیگیری‌های او بوده؛ یعنی ماجرای واترگیت که منجر به استعفای نیکسون شد. وودوارد همواره درصدد بوده تا اطلاعات دقیق و صحیح درباره سیاست‌مدارها در اختیار مخاطبان خود قرار دهد و در این میان، از افشای مسائل پشت پرده و محرمانه ابایی ندارد. باب وودوارد در این کتاب جزئیات بی‌سابقه‌ای از زندگی و تصمیمات ترامپ در کاخ سفید را مطرح می‌کند و به خصوص موضوع آشفتگی در کاخ سفید موضوعی است که در تمام بخش‌های این کتاب به چشم می‌خورد. نویسنده در این کتاب از اواسط دوران ریاست جمهوری ترامپ شروع می‌کند؛ البته بخشی نیز به دوران پیش از انتخابات آمریکا در این کتاب اختصاص یافته که تصویر کاملی از فضای فکری او ارائه می‌دهد.
وی ویژگی‌های این اثر را که بر محبوبیت آن بین مردم و نیز در حوزه سیاسی بسیار اثرگذار است، «نویسنده کتاب» و «بیان اطلاعات محرمانه» عنوان کرد.
فشتمی معتقد است شروع کتاب با موضوع دزدی نامه اعلام لغو پیمان تجارت آزاد آمریکا ـ کره جنوبی به نقل از گری کوهن مشاور عالی اقتصادی ترامپ در کاخ سفید، بیانگر تزلزل، هرج و مرج و بی ثباتی رییس جمهور در اخذ تصمیمات سیاسی و امنیتی است که در بخش‌های مختلف کتاب نیز به آن اشاره شده است؛ او فاقد اطلاعات و درک سیاسی است و صرفاً با هدف کسب شهرت پا به عرصه انتخابات گذاشته است. تغییر گرایش حزبی از دموکرات به جمهوری‌خواه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نیز یکی از شواهد دیگر مبنی بر بی‌ثباتی فکری ترامپ است. این در حالی است که او پیش از این حامی مالی دموکرات‌ها در انتخابات‌ها بوده است.
به گفته فشتمی بخش اصلی و جذابتر کتاب از زمانی آغاز میشود که ترامپ با کسب رأی اکثریت رئیس جمهور ایالات متحده میشود؛ او که اصلاً انتظار چنین اتفاقی را نداشت و بدون نقشه راه بود.
مترجم کتاب «ترس، ترامپ درون کاخ سفید» در ادامه افزود: استیو بنن تولیدکننده فیلم‌های سیاسی راستگرا دراین باره می‌گوید: «اون هیچ وقت فکر نمی‌کرد ببازه، اما فکر هم نمی‌کرد ببره، بین این دو تا فرق هست. نباید فراموش کنیم: نه آماده‌سازی داشت، نه تیم انتقالی ...» (صفحه ۷۹).
فشتمی درباره بیگانه بودن ترامپ با عرصه سیاسی نیز گفت: ترامپ خودش هم باور نمی‌کرد که پیروز انتخابات و رئیس جمهور امریکا شود. ارتباطات او در عرصه سیاسی حتی به اندازه‌ای نبود که بتواند پس از پیروزی در انتخابات، کابینه‌اش را تشکیل دهد. او بر اساس نیازهای خود افرادی را در سمت‌های مختلف منسوب کرد اما در ادامه با اولین تصمیمات برخلاف نظر خود، آنها را عزل می‌کرد. به طوری که این حجم از عزل و نصب در دولت آمریکا بی‌سابقه بوده است.
علیرضا کوهکن، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تقدیر از مترجمان این کتاب گفت: خاطره‌نگاری درباره روسای جمهور، یک سنت آمریکایی است. چراکه مکتب آمریکایی سیاستِ متکی به فرد است و هدف از انتشار این کتابها این است که باید بدانیم با چه کسی مواجه هستیم. بنابر این انتشار این کتابها صرفا برای خوانش یک داستان زندگی نیست، بلکه برای آگاهی از تصمیمات سیاسی یک فرد است.
این دو کتاب از کتاب‌های اولی بودند که درباره ترامپ نوشته شده که البته از لحاظ محتوایی با یکدیگر متفاوت هستند. کتاب «ترس: ترامپ در کاخ سفید» بیشتر مبتنی بر شواهد است و کتاب «آتش و خشم، درون کاخ سفید» روایت داستانی زیباتری دارد و افرادی که به خوانش داستان علاقه دارد از آن بیشتر لذت می‌برند. اما هر دو کتاب معطوف به اتفاقات کاخ سفید آقای ترامپ نوشته شده و چه برای شناخت شخصیت ترامپ و چه برای آگاهی از تحولات کاخ سفید، بسیار مفید هستند.
خواندن این کتابها باعث میشود تا با آن جریانات واقعی که در سیاست‌سازی اتفاق می‌افتد بیشتر آشنا شویم. برخلاف آن تصور پیچیده از سیاست و سیستم دولت آمریکا، گاهی اوقات اتفاقات ساده‌ای رخ می‌دهد که اتفاقات مهمی را تغییر می‌دهد. مانند اینکه فردی نامه‌ای را از روی میز یک رئیس جمهور آمریکا می‌دزد و سیاست او نسبت به یک منطقه در دنیا عوض میشود. اتفاقی که در این کتاب به آن اشاره شده است.
کوهکن درباره توجه و اقبال عموم به این کتابها به تقابل موجود میان رسانه‌ها و ترامپ اشاره می‌کند. رأی آوردن او متفاوت و مبتنی بر رسانه‌های نسل جدید بود. زمانی که به او می‌گویند توئیت نزن، او در پاسخ می‌گوید اگر توئیت نمی‌زدم رئیس جمهور نمی‌شدم. در نتیجه او به جای ارتباط با رسانه‌های مهم و تاثیرگذار مانند واشنگتن پست، با مخاطب به طور مستقیم ارتباط برقرار می‌کند. از این رو، آثار و محتواهای عمومی درباره ترامپ مورد حمایت و استقبال این رسانه‌ها قرار میگیرد. وی افزود ترجمه این نوع آثار نیز به لحاظ ضرورت پایبندی به زبان مبدأ و هم ارائه اثری جذاب در زبان مقصد سخت است و این دو ترجمه، خوب و قابل قبول هستند. کار ترجمه انصافا کار سختی است و خودم هم این کار را در سال‌های دور انجام داده‌ام. این کار انرژی فراوانی از انسان می‌برد تا مترجم بتواند کار را از زبان مبداء گرفته و به گونه‌ای ارائه کند که در زبان مقصد به خوبی فهمیده شود. شاید یکی از سخت‌ترین کارهای ترجمه این گونه کتابها است که علی رغم اتفاقات مهم، باید آن روایت داستانی آن نیز رعایت شود. هم باید حرف‌های نویسنده و هم شیوه ترغیب خواننده را مورد توجه قرار دهد. از این جهت ترجمه این آثار به خوبی صورت گرفته است.
وی در ادامه سخنان خود به استقبال جامعه آمریکا از عملکرد و سیاست‌های دونالد ترامپ اشاره کرد و گفت: جامعه ایالات متحده کسی مانند آقای ترامپ را می‌پسندد. علی‌رغم تمام تبلیغاتی که بر علیه آقای ترامپ شده، او جزء معدود افرادی است که بیشتر رأی‌دهندگان به او در انتخابات، همچنان از رأی دادن به او راضی هستند. معمولاً پایان دوره هر رئیس جمهور به این صورت تمام میشود که حتی طرفدارانش می‌گویند که «بسیار خوب، دیگر هر کاری که می‌خواست انجام داد، دیگر برود»؛ اما با اینکه آقای ترامپ در سال چهارم روی کارآمدن است، اکثر مردمی که به او رأی دادند معتقدند که او گزینه خوبی برای رأی دادن بوده و همچنان هم از او راضی هستیم.
علیرضا کوهکن تأکید کرد: با وجود انتقاداتی که از نوع حرف زدن و ادبیات آقای ترامپ، رویکرد نژادپرستانه او، رفتارهای خلاف اخلاق، فساد و زد و بندهای مالی، نادیده گرفتن حقوق مردم و بسیاری از موارد دیگر مطرح میشود، اما مردم آمریکا هم دقیقا همین را می‌خواهند. به عبارت دیگر اتفاقی که در جامعه داخلی ایالات متحده آمریکا رخ می‌دهد، هم‌راستا با رویکرد رئیس جمهور آن‌هاست.