به گزارش حلقه وصل، ویروس کرونا، نامی که این روزها باعث وحشت بسیاری از مردم در سراسر جهان شده است و تا کنون جان بیش از ۲۵۰ نفر را گرفته است. باتوجه به سرعت انتقال این ویروس و ابتلای بیش از ۱۱ هزار نفر از مردم در سراسر دنیا توجه به این مسئله بسیار حیاتی است.
هرچند اولین خبر درباره این ویروس از چین منتشر شد و درحال حاضر نیز این کشور با جمعیت ۱۳۸۰ میلیون نفری خود بیشترین درگیری را با این ویروس دارد اما انتشار اخباری درباره ابتلای مردم در کشورهای دیگر تا اندازهای نگران کننده است. وزارت بهداشت انگلیس روز جمعه تأیید کرد دو نفر در این کشور به کرونا مبتلا شدهاند، این در حالی است که ایتالیا هم ثبت دو نمونه از ویروس کرونا را در این کشور تأیید کرده است.
احتمال حمله بیولوژیکی؟
مبتلا شدن حدود ۱۰۰ نفر از مردم به این ویروس در کشورهایی به جز چین یادآور اخبار و گزارشهایی است که این روزها درباره پیشبینی چنین ویروسی در فیلمها و سریالهای هالیوودی منتشر شده که موضوع آنها استفاده از یک ویروس برای حمله به دشمن است. هر چند حرف و حدیثهایی درباره این تئوری حمله بیولوژیکی به سبب سودی که به آمریکا و غرب از خسارات این بیماری به اقتصاد چین به عنوان رقیب نزدیک آمریکا و غرب میرسد، مطرح شده اما اثبات آن در دنیای واقعی با توجه به این که هنوز ابعاد مختلف آن هنوز کشف و برملاء نشده، دشوار به نظر میرسد.
طی چند روز اخیر نیز گزارشاتی درباره سلاحهای بیولوژیک و احتمال ارتباط ویروس کرونا به این موضوع مطرح شده که بسیاری آن را رد کرده و برخی نیز به آن دامن زدهاند. به نظر میرسد ریشه اصلی این ادعا نقل قول از یک افسر سابق اطلاعاتی رژیم صهیونیستی به نام دنی شوهام است که تخصص وی جنگ افزارهای بیولوژیک است. شوهام گفته که ویروس کرونا یک سلاح بیولوژیکی است که یا تصادفی و یا به صورت عمد از تاسیسات تحقیقاتی استان هوبئی انتشار یافته است. باتوجه به وجود آزمایشگاههای متعدد تحقیقاتی بیولوژیکی در ووهان و شهرت انستیتو ویروس شناسی ووهان، طرح این موضوع توجهات افکار عمومی دنیا را به خود جلب کرد.
با این حال علاوه بر دولت چین که این ادعا را رد کرده، افرادی مانند استانیسلاس ریانترا، تحلیلگر اندونزیایی تروریسم با رد این ادعا معتقد است که اگر این ویروس در آزمایشگاه تولید شده باشد مسلما اولین فردی که به آن مبتلا شده باید از کارمندان آزمایشگاه بوده باشد. در عین حال اگر چین مسئول تولید این ویروس بوده باشد انتشار آن در داخل کشور به هیچ عنوان توجیه پذیر نیست. هرچند این ادعا هرگز ثابت نشد اما داستان خوبی برای بسیاری از رسانهها بود تا با استفاده از آن مخاطب بیشتری برای خود جذب کنند. البته انگیزه این اقدام در تاثیر غیرمستقیم بر مخاطب و تخریب وجهه کشوری مانند چین (که به یکی از رقبای قدرتمند آمریکا و اروپا در عرصه اقتصاد تبدیل شده) را نیز نباید دور از ذهن دانست.
همانطور که انتشار یک شایعه شاید در مدت یک روز عملی شود و برای رد آن شایعه به هفتهها و شاید ماهها زمان نیاز باشد، انتشار این ویروس و شایعات بعد از آن عواقبی را به همراه داشته که دولت پکن را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. تصمیم آمریکا برای محدود کردن تمام پروازهای ورودی از چین به چندین فرودگاه و لغو تمام پروازهای شرکت خطوط هوایی دلتا، آمریکن، یونایتد ایرلانز، بریتیش ایرویز، لوفتهانزا به این کشور در راستای جلوگیری از انتقال هرچه بیشتر این ویروس انجام شده است.
جدا از این اقدامات برخی از دانشگاههای آمریکایی علاوه بر توصیه به دانشجویان خود برای لغو سفر خود به چین درحال تلاش برای خارج کردن دانشجویانی هستند که درحال حاضر در این کشور حضور دارند. موج نگرانی و تلاش برای خروج از چین درحالی شکل گرفته که سازمان بهداشت جهانی تاکنون هیچ توصیهای برای خروج از این کشور ارائه نکرده است.
حتی چانگ هوا، سفیر جمهوری خلق چین در ایران در پاسخ به این پرسش که آیا برای تنظیم پرواز اختصاصی برای بازگرداندن دیپلماتها و یا دانشجویانی که میخواهند از چین خارج شوند برای ایرانیان و دانشجویان در چین اقدامی صورت گرفته است؟ گفت: دولت چین به تعهدات بینالمللی خود عمل کرده، به موقع دغدغه های معقول شهروندان خارجی در چین را برطرف نموده و ایمنی آنها را با نگرش مسئولانه تضمین میکند. ولی سازمان جهانی بهداشت [خروج شهروندان خارجی از چین را] را توصیه نمیکند، در شرایط فعلی باید آرام و خونسرد باشیم و نیازی به واکنشهای بیش از حد نیست.
رقابت بین آمریکا و چین که در سالهای اخیر به یک جنگ تجاری تمام عیار تبدیل شده بود بر کسی پوشیده نیست. هرچند برخی اتهامات اولیه درباره نقش احتمالی آمریکا در استفاده از ویروس کرونا به عنوان یک سلاح بیولوژیک به اثبات نرسیده اما این موضوع را نمیتوان رد کرد که شرایط کنونی چین برگ برنده خوبی برای آمریکا به شمار میرود و برخی مقامات آمریکایی به صراحت خشنودی خود را از این وضعیت اعلام کردهاند.
«ویلبر راس» وزیر بازرگانی آمریکا در پاسخ به سوالی درباره تاثیر احتمالی ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی گفت که شیوع ویروس کرونا در چین « بازگشت اشتغال به آمریکای شمالی را تسریع خواهد کرد.» وی در گفتوگو با «فاکس نتورک بیزنس» افزود حقیت این است که این ویروس باعث میشود تا تجار درباره زنجیره تامین خود تجدید نظر کنند. راس در پاسخ به این سوال که تعطیلی موقت کسب و کارها و تعلیق پروازها چه تاثیری بر اقتصاد جهانی خواهد داشت، گفت در پی عملیاتهای مراقبتی و پزشکی در چین، شرکتها نیاز دارند به دنبال جای دیگری باشند.
در عین حال، یک رسانه دولتی چین از احتمال کاهش ۲ درصدی رشد چین در سه ماهه اخیر سال میلادی جاری و به تعطیلی کشاندن بخشهای زیادی از کشور به عنوان عواقب این ویروس مرگبار خبر داد. به گزارش سی ان ان این رکود به معنی ۶۲ میلیارد دلار ضرر برای پکن خواهد بود.
بلومبرگ نیز از احتمال ضرر ۱۶۰ میلیاردی بر اقتصاد جهانی به واسطه تعطیلی بسیاری از شرکتهای بین المللی در چین خبر داده است. از سال ۲۰۰۳ به بعد و بعد از آخرین بحران بهداشتی (ویروس سارس) سهم پکن از اقتصاد جهانی به ۱۷ درصد افزایش یافت.
توانایی چین برای تحمل هزینههای کرونا
با اینحال دولت پکن درحال تلاش برای حل این مشکل است. دولت چین نزدیک به ۱۲.۶ میلیارد دلار برای هزینههای پزشکی اختصاص داده است. رشد اقتصادی سال گذشته چین پایینترین رشد در سه دهه اخیر بوده و باتوجه به افزایش بدهیهای این کشور و مشکلات ناشی از جنگ تجاری با آمریکا و درحال حاضر مشکل شیوع ویروس کرونا، پکن در شرایط سختی قرار دارد.
این در حالی است که بانک مرکزی چین (بانک خلق چین) اطمینان داده که نقدینگی لازم برای بازارهای مالی بعد از تعطیلات ۱۰ روزه را در اختیار داشته و هیچ مشکلی از این بابت وجود نخواهد داشت. البته پس از بازگشایی بازارهای هنگ کنگ در هفته گذشته، شاخص هانگ سنگ، تنها در مدت چند روز نزدیک به ۶ درصد سقوط را تجربه کرد. شاید این ویروس در رقابت آمریکا و چین کمکی به واشنگتن کرده باشد که ترامپ تا کنون باوجود تحریمها و فشارهای متعدد بر پکن، موفق به انجام آن نشده باشد.
