خروج تدریجی وام بانک مسکن از سبد تقاضای خانوارها

به گزارش حلقه وصل، بر اساس آخرین آمار رسمی وزارت راه و شهرسازی متوسط قیمت یک مترمبع واحد مسکونی طی مهرماه امسال در مناطق 22 گانه به 12 میلیون و 848 هزار تومان رسید. این قیمت در مقایسه با متوسط قیمت فروردین ماه سال گذشته 77 درصد و نسبت به مردادماه سال 92 بالغ بر 235 درصد افزایش افزایش یافته است.

افزایش قیمت مسکن با شیب تند در اواخر سال 96، سال 97 و اوایل امسال شرایطی را به وجود آورده تا قدرت خرید بخش عظیمی از مردم به شدت کاهش یافته و نتوانند وارد بازار مسکن شوند. گرچه طی چهار سال اخیر سقف تسهیلات خرید مسکن به 160 میلیون تومان (در قالب صندوق پس انداز یکم) افزایش یافته بود، اما این تسهیلات تحت تاثیر مستقیم گرانی مسکن قرار گرفته و اثرگذاری خود را در سبد تقاضای خانوارها (خانه اولی‌ها) از دست داده است. این موضوع واکنش کارشناسان و نمایندگان مجلس را به دنبال داشته است.

اواسط ماه گذشته رئیس کمیسیون عمران مجلس ز پیگیری‌ها برای افزایش تسهیلات خرید مسکن خبر داده و گفته بود: وام کنونی مسکن در حال حاضر حداکثر خرید 10 متر را در بازار مسکن پوشش می‌دهد.بر اساس آمار رسمی قیمت مسکن در مدت اشاره‌شده حدود 100 درصد افزایش یافت، این مسئله باعث کاهش شدید قدرت خرید مردم در بازار مسکن شد.

محمدرضا رضایی کوچی با بیان این‌که رکود حاصل از این افزایش قیمت طی ماه‌های اخیر باعث شکسته شدن حدود 20درصدی قیمت‌ها در بازار مسکن شده است،‌ افزود:‌ این میزان کاهش قیمت خوشایند نبوده و در مقابل افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها، چندان بالا نیست.

وی با تأکید بر این‌که کاهش قیمت‌ها حداقل باید 50 درصد باشد تا نرخ مسکن به قیمت واقعی نزدیک شود، تصریح کرد: به‌نظرم یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث افزایش قیمت مسکن شد عدم تولید مسکن مناسب است.

وی همچنین با بیان این‌که تسهیلات ارائه‌شده از سوی بانک‌ها برای خرید مسکن به هیچ عنوان با قیمت‌ها متناسب نیست، افزود: در حال حاضر سهم وام‌ مسکن از قیمت خرید یک واحد مسکونی حداکثر 10 متر است که همین مسئله باعث شده مردم تمایلی به استفاده از وام نداشته باشند.

وی با تأکید بر این‌که وام‌های خرید و ساخت مسکن تأثیر آنچنانی در قدرت خرید مردم و سازندگان ندارد، تصریح کرد:‌ مجلس پیگیری‌های لازم را برای افزایش سقف وام مسکن انجام می‌دهد.

مطابق آمار وزارت راه و شهرسازی تعداد قراردادهای مسکن طی مهرماه امسال 2930 فقره بود که کمترین رقم طی شش سال اخیر به شمار می‌رود. کاهش قدرت خرید مردم به واسطه افزایش قیمت مسکن یکی از مهم‌ترین دلایل این اتفاق است که بازار مسکن وارد یک رکود عمیق غیرتورمی کرده است.

در این شرایط البته اظهارنظری‌های جالبی نیز درباره وام خرید مسکن بیان می‌شود.  استاندار فارس یکی از مقامات دولتی است که در یک همایش درباره وام مسکن بان مسکن گفته است:‌ «نقش تسهیلات بانک مسکن در تشویق خانه اولی‌ها برای خانه‌دارشدن، همچنین احیای بافت فرسوده شهری و افزایش سطح مطلوبیت پروژه‌ها بسیار مهم است.»

فارغ از این اظهارنظر بسیار خوشبینانه، واقعیت آن است که سقف تسهیلات خرید مسکن یک سال و چند ماهی است که با قیمت‌ها مسکن همخوانی ندارد. فروردین امسال  محمدحسن علمداری مدیر اعتبارات بانک مسکن از مخالفت بانک مرکزی با وام 280میلیون تومانی خرید مسکن خبر داده و گفته بود: بر اساس سیاست‌های بانک مسکن وام ساخت به 170میلیون تومان افزایش یافت.

اخیرا هم زمزمه افزایش وام مسکن به 250 میلیون تومان مطرح شده که البته نه مدیران بانک مسکن و نه وزیر راه و شهرسازی آنرا تایید نکرده‌اند. در هر صورت باید به این‌ نکته اشاره شود که افزایش وام به  280 میلیون یا 300 میلیون تومان مد نظر نمایندگان مجلس نیز نمی‌تواند گره از کار متقاضیان مسکن باز کند. مهم‌ترین چالش وام 280 یا 300 میلیون تومانی اقساط آن است که قطعا با شرایط و ضوابط کنونی بانک مسکن، بازپرداخت آن از عهده کمتر کسی بر می‌آید. مدت‌هاست که وام خرید مسکن بانک مسکن اثرگذاری حداقلی خود را در افزایش قدرت خرید مردم از دست داده و این وام در حال خروج تدریجی از سبد تقاضای خانوارهاست.