به گزارش حلقه وصل، چند سال اخیر و با رشد شبکه‌های اجتماعی، سبلریتی‌های هنری و ورزشی نیز بیش از قبل به‌چشم می‌آیند و میلیون‌ها نفر صفحات مجازی آن‌ها را دنبال می‌کنند. این افراد که به‌دلیل داشتن بدنه اجتماعی و نفوذ اجتماعی و اقتصادی برای خود حاشیه‌ای امن ایجاد کرده‌اند، هرروز با اظهارنظرهای غیرتخصصی یا تخلفات پشت‌پرده، باعث ایجاد موجی در بین مردم می‌شود.
پدیده سلبریتی سوغات شوم شبکه‌های اجتماعی و البته سینمای غرب است. چند سالی می‌شود که رفتارهای عجیب، دخالت‌های بیجا و قانون‌گریزی این افراد یکی از پرتکرارترین اتفاقاتی است که در کشور روی می‌دهد. شاید تا سه،چهار سال پیش، ورود سلبریتی‌ها به مسائل سیاسی-اجتماعی و آسیب‌های آن برای بسیاری هنوز توجیه‌پذیر نبود؛ اما حالا اثبات شده دست‌اندازی آن‌ها به حوزه‌های غیرتخصصی روی دیگر خود را نشان داده و به‌عبارت‌دیگر، دارد کار دست مردم می‌دهد؛ اتفاقی که ورود نهادهای قانونی و دادستانی کل کشور را طلب می‌کند.
سلبریتی‌ها هر حرفی می‌خواهند، می‌گویند و هرکاری دل‌شان بخواهد، انجام می‌دهند و حاشیه امن کاذبی برای خودشان ایجاد کرده‌اند. بااین‌حال، ورود به‌موقع نیروهای انتظامی و دستگاه قضا همواره به این افراد نشان داده آن‌قدرها هم که گمان می‌کنند، مورداحترام نیستند. البته تکرار دستگیری شماری از سلبریتی‌ها، اعلام محکومیت برخی از آن‌ها و درنهایت اعلام‌نشدن مشخصات‌شان، این ذهنیت را برای گروهی از آن‌ها به‌وجود آورده که درصورت وجود هرگونه تخلف، پرونده آن‌ها رسانه‌ای نمی‌شود؛ حاشیه امنی که به افزایش اقدامات اینچنینی چهره‌هایی منجر خواهد شد که به‌شدت محل رجوع هستند و طبعا به‌نفع عموم مردم نیست.
ماجرای سلبریتی ورزشی
روز گذشته، خبر دستگیری یکی از سلبریتی‌های ورزشی بدون ارائه کوچک‌ترین مشخصاتی از وی رسانه‌ای شد. سردار رحیمی، رییس پلیس تهران، درباره برخورد پلیس با تخلفات افراد مشهور گفت: یک ورزشکار و تعدادی متخلف را بازداشت کردیم. فرد ورزشکار هنوز بازداشت و ممکن است حرف‌هایی زده شود؛ اما این‌گونه نیست که تخلف افراد مشهور با سایر افراد فرقی برای پلیس داشته باشد.
این نخستین‌باری نیست که این افراد یا پرونده‌هایشان رسانه‌ای نمی‌شود یا درصورت رسانه‌ای‌شدن، آنچنان که باید، پیگیری نمی‌شود. نمونه آن را می‌توان درباره سلبریتی‌هایی گفت که بعد از وقوع زلزله کرمانشاه، کمک‌های مردمی جمع‌آوری کردند. آن‌ها بدون آنکه خیریه‌ای ثبت کرده باشند و صرفا به‌دلیل شهرت‌شان در فضای مجازی، شماره‌حسابی اعلام و کمک‌های مردمی جمع‌آوری کردند. میلیاردها تومان کمک‌های مردمی ماه‌ها در حساب این افراد مانده و سرانجام‌شان هنوز مشخص نیست. اگرچه مدتی بعد مدعی‌العموم آن‌ها را به دادگاه احضار کرد تا درباره چگونگی هزینه‌کرد این مبالغ پاسخ دهند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در همان کشورهای غربی، اگر سلبریتی این کار خیر را تبلیغ می‌کند، از خودش شماره‌حسابی اعلام نمی‌کند و در قالب خیریه یا نهاد نیکوکاری دست به چنین اقدامی می‌زند. باوجوداین، در ایران سلبریتی‌ها گوش‌شان به قانون بدهکار نیست و به هوای داشتن بدنه اجتماعی و فالوئرهای چندمیلیونی‌شان دست به هر کاری می‌زنند.
تبلیغات غیرفنی
این فقط یک سوی ماجراست و اظهارنظرهای مکرر این افراد به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ اظهاراتی که ممکن است اگر از طرف شخصی عادی بیان شود، تبعات زیادی برایش داشته باشد. دراین‌باره می‌توان به داروی ترک اعتیادی اشاره کرد که یکی از سلبریتی‌های معروف سینما تبلیغ کرده بود. این کالا را که باید مرجع قانونی، یعنی سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت، تأیید می‌کردند، به‌راحتی فرد سلبریتی در فضای مجازی تبلیغ کرد. این دارو خیلی زود واکنش وزارت بهداشت را به‌دنبال داشت؛ ولی این دستگاه هرگز شکایتی از سلبریتی مذکور نکرد؛ اگرچه فردی که بیش از 9میلیون فالوئر دارد، حتما باید قبل از اظهارنظر کمی تحقیق کند. این سلبریتی با تبلیغ این دارو تا مدت‌ها سیستم درمانی کشور را دچار مشکل کرد. بااین‌حال، ماجرا فقط به اینجا ختم نمی‌شود و همین فرد مدتی بعد با ضریب‌دادن به توییت حساب کاربری قلابی در فتنه‌ای دمید که به تعرض به چند روحانی در نقاط مختلف کشور منجر شد. پس‌ازآن، مردم کمپینی برای محاکمه این فرد تشکیل دادند؛ بااین‌حال، این بازیگر از کشور گریخت و هنوز به ایران بازنگشته است. موارد بسیاری از اظهارنظرها و تخلفات این افراد وجود دارد که یا باعث دردسر مردم شده یا هیچ‌گاه جرم آن‌ها پیگیری و رسانه‌ای نشده است. این در حالی است که اگر شخص عادی درمعرض چنین اتهاماتی قرار گیرد، معمولا از او بازجویی‌های فنی و پیچیده می‌شود و درنهایت نه‌تنها مشخصاتش، بلکه تصویرش به تشخیص مراجع ذی‌صلاح برای شناسایی سایر شاکیان منتشر می‌شود.
دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم، کارشناس جامعه‌شناسی، دراین‌باره می‌گوید: «حاشیه امنی که سلبریتی‌ها برای خود در نظر گرفته‌اند، ریشه فرهنگی دارد. بااین‌حال در سال‌های اخیر، چون قوه قضاییه درباره اظهارنظرهای بی‌مورد آن‌ها و تخلفات‌شان به‌طور جدی ورود نکرد یا از رسانه‌ای‌کردن نام‌شان پرهیز کرد، باعث ایجاد این توهم حاشیه امن در ذهن آن‌ها شده است». وی می‌افزاید: «این افراد چون عموما وجه مثبتی دارند و حاشیه امنی که برای خود ایجاد کرده‌اند، ناشی از نفوذ، قدرت و شهرت‌شان است، سبب شده از این موضوع سوءاستفاده کنند. البته ناگفته نماند این موضوع مختص به ایران نیست و در کشورهای جهان اول هم دیده می‌شود». قرایی‌مقدم ادامه می‌دهد: «امیدوارم این حاشیه امن که هم منشأ فرهنگی دارد و هم اقتصادی، هرچه زودتر با اقدامات صریح قوه قضاییه از بین برود».
این جامعه‌شناس می‌گوید: «این افراد مشهور به‌دلیل نفوذ سیاسی و بدنه اجتماعی خود که به‌نوعی مبلغان آن‌ها به‌شمار می‌آیند، به خود اجازه می‌دهند هرطور دل‌شان بخواهد رفتار کنند. قوه قضاییه از حقوق عامه صحبت می‌کند و حقوق عامه هم، یعنی جلوگیری از تهدید، زورگویی و فشار روحی و روانی به مردم. درنتیجه باتوجه‌به این موضوع باید از این گونه رفتارهای سلبریتی‌ها جلوگیری کنند».
به‌نظر می‌رسد باتوجه‌به موقعیت حساس سلبریتی‌ها و امکان بالقوه سوءاستفاده از این موقعیت، ضروری است درقبال چهره‌هایی که از این قدرت بالقوه سوءاستفاده می‌کنند، رویه‌ای در پیش گرفته شود تا گناه برخی به پای تمامی آن‌ها نوشته نشود و درعین‌حال، با ذکرنکردن نام این چهره‌ها، انگشت اتهام افکار عمومی به‌سمت تمامی بازیگران گرفته نشود و به‌جای شخص بی‌نام، نام هر بازیگر شریفی در ذهن‌ها قرار نگیرد. همچنین، این اقدام باعث می‌شود هزینه سوءاستفاده از موقعیت و محبوبیت سلبریتی‌ها افزایش یابد و همه‌چیز پشت درهای بسته و درنهایت با صد ضربه شلاق به‌پایان نرسد و سینماگر، ورزشکار یا خواننده به‌محض آزادی، امکان تکرار جرم را با تکیه بر محبوبیش نداشته باشد و به‌عنوان خطر اجتماعی معرفی شود.
منبع: صبح نو