چند گام در مسیر پاسداشت عید غدیر

حلقه وصل: هجدهم ذیحجه در تاریخ بشر، یکی از بزرگ ترین روزهاست؛ روزی که با عنوان «إکمال دین» و «إتمام نعمت» از سوی خدا برای بشریت نامگذاری شد تا حجت بر همگان تمام شده باشد.

بر این اساس است که این روز، با عنوان برجسته «عید الله الاکبر» یعنی بزرگترین عید خدا خوانده می‌شود و البته نام‌های دیگری مانند «روز خشنودی پروردگار»، «روز آزمایش بندگان»، «روز بُرهان»، «روز گواهی و گواهان» و «روز میثاق گرفته شده» نیز برای این روز در متون دینی ثبت است.

درباره این روز بسیار مهم، تمام مراجع معظم تقلید به عنوان نائبان عام امام عصر (عج) سخن گفته اند که از آن جمله می‌توان به بیانات رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای اشاره کرد که غدیر را یک مفهوم مترقی و نجات بخش می‌خوانند که مسلمین عالم می‌توانند از همین مسئله غدیر، وسیله‌ای برای رشد و هدایت وافی و اکمل جهان اسلام پیدا کنند و این نکته را با تمام وجود درک کنند که مشکل بشریت امروز، در حقیقت فقدان عدالت و اسلام و حکومت علوی و روش و منهاج امیرالمؤمنین (ع) است.

در این باره آیت الله جوادی آملی نیز غدیر را همان هدف اصیل بعثت حضرت رسول الله (ص) و در ادامه و تکمیل آن مبعث مبارک معرفی می‌فرماید و چنین بیان می‌دارد که چون نعمتی برتر از ولایت علی (ع) نیست، از این رو عید غدیر برترین اعیاد امت اسلامی است.

و اما آیت ‌الله‌ مکارم شیرازی نیز تعابیر جالبی درباره غدیر دارد:

«اگر شرق و غرب عالم را بگردیم، تمام آیات و روایات را ببینیم و تمام تاریخ اسلام را بررسی کنیم تا داستان غدیر را در کنار آیه ۶۷ سوره مبارکه مائده قرار ندهیم، تفسیر این آیه شریف برای ما غیرممکن است.

اراده حکیمانه خداوند بر این تعلق گرفته است که واقعه تاریخی غدیر در تمام قرون و اعصار به صورت یک تاریخ زنده که قلوب و دل‌ها به سوی آن جذب می‌شوند؛ بماند.

کمتر واقعه تاریخی در جهان مانند رویداد «غدیر» مورد توجه طبقات مختلف از محدّث و مفسر و متکلم و فیلسوف و خطیب و شاعر و سیره‌ نویس واقع شده است.»

در عین حال آیت الله صافی گلپایگانی نیز بر تأسیس کرسی‌های غدیرشناسی در مراکز علمی تأکید دارد و بر این باور است که باید غدیر را در همه حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها تدریس کرد تا همگان پیام‌های جامع و جهانی این رویداد عظیم را دریافت دارند.

اکنون باید توجه داشت که این عید بزرگ و آسمانی، شایسته توجه همه دوستداران و ارادتمندان خاندان اهل بیت (ع) است تا هر کس به سهم خود، گوشه ای از این مسؤولیت مهم را بر دوش گیرد. بدیهی است در این مسیر همه چیز به مسائل مالی ختم نمی شود و حتی آنان که تمکّن مالی هم ندارند می‌توانند با تمسّک به ایده‌هایی نوآورانه، این عید را در خانواده، محلّه و روستا و شهر خود پاس دارند.

در این باره حجت الاسلام والمسلمین محمد قدوسی، استاد حوزه علمیه قم به خبرنگار فارس در قم گفت: بزرگداشت روز غدیر را می‌توان با کارهای کوچک نیز به مرحله عمل رساند؛ مثلا در این روز پدر یا مادر خانواده می‌تواند اعضای خانواده و به ویژه کودکان و نوجوانان را دور هم جمع کند و با بیان جزئی‌تر حماسه غدیر، بر معرفت آنان به این ستون معرفتی خیمه اسلام بیفزاید و یا با تهیه اندک هدیه‌هایی کوچک برای کودکان خانواده و فامیل و یا دادن عیدی مختصر، آنان را در این شادی بزرگ سهیم سازد.

وی افزود: همچنین تبریک این عید به دیگران و به‌ویژه بزرگترهای فامیل و سادات به شکل حضوری یا غیرحضوری و یا پوشیدن لباس نو در این روز، از دیگر راه‌های گرامیداشت این عید بزرگ است.

این استاد حوزه علمیه قم در عین حال بیان کرد: آنان که از تمکّن نسبی مالی برخوردارند بدانند که إطعام یا همان توزیع غذای نذری در این روز، از برترین اعمال است چراکه یکی از نام‌های روز غدیر را در متون دینی، «یوم إطعام الطعام» نامگذاری کرده‌اند.

وی عمل برتر دیگر این روز را روزه روز غدیر دانست و با اشاره به روایت امام صادق (ع) در این باره اضافه کرد: حضرت در این روایت، روزه روز عید سعید غدیر خم را معادل روزه تمام عمر دنیا معرفی می‌کنند و می‌فرمایند اگر کسی به اندازه تمام عمر دنیا زنده بماند و تمام آن را روزه بگیرد ثواب آن به اندازه ثواب روزه در روز غدیر است و روزه روز غدیر نزد خداوند عزّ و جلّ معادل صد حج و صد عمره مقبول است و روز غدیر عید بزرگ الهی است و خداوند عز و جل هیچ پیغمبری را مبعوث نکرده مگر آنکه این روز را عید گرفته و حرمت آن را دانسته و نامش در آسمان، روز عهد معهود و نامش در زمین روز میثاق مأخوذ و جمع مشهود است.

حجت الاسلام قدوسی عمل مهم دیگر از اعمال عید غدیر را خواندن دعای ندبه خواند و گفت: دعای ندبه از مهم ترین ادعیه ماست که مستحب است در چهار عید فطر، قربان، غدیر و عید جمعه خوانده شود؛ اما درباره این که چرا باید در روز عید، ندبه و گریه کرد باید به این نکته توجه داشت که ولایت امیرالمؤمنین (ع) همان ولایت امام زمان (عج) است و از آن جا که هنوز ظهور حضرت بقیت الله الاعظم (عج) محقق نشده است؛ از این رو از ما خواسته‌اند تا در عید غدیر، با عبادات و انابه، به آن حضرت هم توجه داشته باشیم تا با ظهورش، نعمت حقیقی بر ما نازل شود.

و اما دعای ندبه در صبح روز عید یعنی صبح روز سه شنبه بیست و نهم مرداد ماه 1398 در برخی از بقاع متبرکه و مساجد استان قم خوانده می‌شود که از آن جمله می‌توان به آستان مقدس کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه (س) اشاره کرد مراسمی که از ساعت 6 و 30 دقیقه بامداد با نوای سید جواد میرجعفری و حضور زائران و مجاوران بانوی کرامت برپا خواهد شد.

همچنین مراسم دیگر قرائت دعای ندبه در قم در مسجد الرضا (ع) واقع در خیابان 45 متری شهید صدوقی (ره)، خیابان 30 متری قائم (عج) برگزار می‌شود که این مراسم، «گرامیداشت شهدای سادات» خواهد بود و در آن دعای ندبه توسط حجت الاسلام و المسلمین محمد میرزامحمدی از ساعت 6 و 45 دقیقه صبح قرائت می‌شود.

منبع: فارس