به گزارش حلقه وصل، سال گذشته همین روزها بود، مسابقه داستان‌نویسی خودنویس به همت نشر جام‌جم برگزار شد و برگزیدگان هم در آبان‌ماه معرفی شدند. امسال هم دوباره آستین همت را در موسسه جام‌جم بالا زده و مسابقه‌ای برگزار کرده‌ایم ،اما نه برای شناسایی و معرفی استعدادهای تازه در داستان‌نویسی بلکه برای دست گذاشتن روی یک موضوع بسیار مهم. جشنواره داستان کوتاه جام‌جم، امسال با نام «می‌خواهم زنده بمانم» برگزار می‌شود و موضوعش به سقط عمدی جنین مرتبط است. این جشنواره در واقع نوعی پویش به‌حساب می‌آید و اقدامی است برای فرهنگسازی درباره مقدمات، تاثیرات و تبعات سقط عمدی جنین که شاید کمتر درباره‌اش بدانیم یا به دلایل و مسائلش دقت نکرده باشیم. در گفت‌و گو با وجیهه سامانی که نویسنده است و دبیر علمی این جشنواره، بخشی از اهمیت موضوع مسابقه را برایتان تشریح کرده‌ایم و نیز قواعد و قوانین شرکت در آن را تا در جریان جزئیات آن قرار بگیرید.
چرا سقط عمدی جنین؟ اگر به نظرتان موضوع جشنواره بی‌ربط به نظرتان می‌رسد، نگاهی به این توضیحات دبیر علمی جشنواره «می‌خواهم بمانم» بیندازید. وجیهه سامانی به ما گفت: وضعیت سقط عمدی جنین در ایران و رشد آن تاسف‌بار و شوکه‌کننده است. سقط عمدی جنین یعنی نابود کردن جنین به خواست والدین، به صورت غیرقانونی و معمولا با همکاری پزشکان متخلف.
۵۰۰۰۰۰ این رقم تعداد جنین‌هایی را نشان می‌دهد که سال گذشته به خواست والدین کشته شده‌اند. سقط عمدی جنین بر اساس آمارها، رشد زیادی داشته است. وجیهه سامانی می‌گوید: طبق آمارها سال ۱۳۹۲ میانگین سقط عمدی در ایران باعث گرفته‌شدن جان ۲۵۰ هزار جنین شد، اما این رقم در سال ۱۳۹۷ به حدود ۵۰۰ هزار جنین رسیده است. ۱۰۰۰ این رقم تعداد جنین‌هایی است که در یک روز به خواست والدین سقط می‌شوند. توضیحات دبیر علمی جشنواره داستان‌نویسی «می‌خواهم بمانم»، به این معناست که هر روز هزار جنین به صورت عمدی در ایران سقط می‌شود و تعداد سقط‌های عمدی جنین در ایران در طول سال ۲۰ برابر کشته‌های جاده‌ای کشورمان است. این توضیحات، دلایل مهمی است که به گفته سامانی، توجه نشر جام‌جم را به مقوله سقط جنین جلب کرده و بهانه‌ای شده تا برای اطلاع‌رسانی به مردم، چنین موضوعی را برای مسابقه داستان‌نویسی انتخاب کند. این نویسنده می‌گوید: همین که یک جشنواره داستان‌نویسی چنین موضوعی را انتخاب کند، نویسندگان بسیاری شروع به تحلیل و بررسی ابعاد موضوع خواهند کرد و داستان‌های برگزیده حتما روی جمعی از مردم تاثیر خواهد گذاشت به‌خصوص از این بابت که کتاب‌های برتر قرار است منتشر شوند. علاوه‌بر اینها تبلیغات جشنواره و اخبارش در رسانه‌ها توجه خیلی‌ها را به این موضوع جلب خواهد کرد. آیا شما می‌توانید در مسابقه شرکت کنید؟ نشر جام‌جم از همه صاحبان قلم و تفکر دعوت به شرکت در این مسابقه کرده است. اگر نویسنده حرفهای هستید یا گاهی دست به قلم می‌شوید، اگر قبلا در مسابقات داستان‌نویسی شرکت کرده و برنده شده‌اید یا حتی اگر فقط استعداد نوشتن را در خودتان سراغ دارید و نمی‌دانید به‌راستی نویسنده هستید یا نه، می‌توانید در جشنواره داستان‌نویسی «می‌خواهم بمانم» شرکت کنید، فقط لازم است چند نکته را مدنظر داشته باشید: برای شرکت در این مسابقه اصلا اهمیتی ندارد که ۱۸ ساله هستید یا ۸۰ ساله، قبلا نویسنده بوده‌اید و کتابی از شما منتشر شده یا نه. فقط مهم این است که ایده‌ای در ارتباط با سقط جنین را در ذهن داشته باشید و بتوانید آن ایده را حسابی بپرورانید و به یک داستان کوتاه تبدیل کنید. داستان کوتاه شما باید برای شرکت در این مسابقه حداکثر ۵۰۰۰ واژه داشته باشد. کمتر از این مشکلی ندارد اما بیشتر نشود و طبیعی است که باید آن را تایپ کرده باشید. داستان کوتاه شما نباید قبلا جایی منتشر شده یا به جشنواره دیگری فرستاده شده باشد یا در مسابقه دیگری شرکت کرده باشد. لازم است درباره موضوع تعیین‌شده به صورت اختصاصی برای جشنواره «می‌خواهم بمانم» اثر خلق کنید. می‌توانید فقط یک داستان به این جشنواره بفرستید یا حتی اگر توانایی‌اش را دارید چند داستان بنویسید. برای ارسال چند اثر متعدد به این جشنواره داستان‌نویسی، هیچ منعی وجود ندارد.
این با جشنواره قبلی فرق دارد؟ مسابقه خودنویس که پارسال برگزار شد، فقط نویسنده‌های نوقلم را مدنظر قرار داده بود و کسانی می‌توانستند در آن مسابقه شرکت کنند که هرگز به صورت حرفهای نویسنده نبوده‌اند، اما این بار اصلا مهم نیست که شما یک نویسنده مشهور و معروف هستید یا یک نویسنده بالقوه، مستعد و ناشناس. حضور نویسنده‌های حرفهای در این جشنواره ممکن است کار را برای نویسنده‌های نوقلم سخت کند، اما در عوض موضوع مسابقه داستان‌نویسی امسال به قدری جذاب است که تازه‌کارها را سر ذوق بیاورد یا خلاقیتشان را شکوفا کند. اگر در این باره با ما موافق نیستید توضیحات دبیرعلمی جشنواره را درباره علت انتخاب موضوع جشنواره بخوانید. تفاوت دیگر این جشنواره با دوره‌های قبل این است که علاوه‌بر سه اثر برگزیده، چند داستان کوتاه دیگر هم انتخاب می‌شود و همه آنها توسط نشر جام‌جم روانه بازار کتاب خواهد شد.
چه نکاتی درباره موضوع جشنواره می‌دانیم؟ سقط عمدی جنین، شاید در نگاه اول موضوع چندان مرسومی برای یک مسابقه داستان‌نویسی نباشد، اما وجیهه سامانی دبیر علمی این جشنواره داستان‌نویسی، درباره‌اش حرفهای زیادی برای گفتن دارد که قبل از خواندن آنها لازم است این چند مورد را در نظر داشته باشید: لازم است داستان‌هایی درباره سقط عمدی جنین‌های مشروع در خانواده‌ها بنویسید و رعایت اخلاق را مدنظر داشته باشید. درباره سقط عمدی جنین موارد متعددی هست که می‌توانید یکی از آنها را برای ساخت و پرداخت داستان انتخاب کنید؛ مواردی مانند دیدگاه منفی جامعه نسبت به تعدد کودکان در خانواده، سقط جنین و مشکلات اقتصادی و معیشتی خانواده، سقط جنین و مشغله‌های تحصیلی و اجتماعی والدین، سقط جنین و عدم تقید مذهبی والدین، سقط جنین و عدم آمادگی روحی و روانی والدین برای پذیرش مسؤولیت فرزندپروری، سقط جنین و تاثیرات منفی آن از نظر روحی، جسمی و معنوی بر والدین.
کجا می‌توانید پژوهش کنید؟ نوشتن یک داستان با موضوع سقط‌جنین احتمالا نیاز به تحقیق دارد و از آنجا که منابع زیادی احتمالا در دسترس نیست، سایت جام‌جم که‌نشانی آن در انتهای مطلب آمده، اطلاعاتی را در اختیار علاقه‌مندان قرار داده‌است.
وجیهه سامانی می‌گوید: فعلا در کنار فراخوان جشنواره، چند اینفوگرافی و اطلاعات اولیه درباره سقط عمدی جنین روی سایت در دسترس قرار گرفته است و به مرور این اطلاعات تکمیل خواهد شد چون می‌دانیم نویسندگان به این اطلاعات نیاز پیدا خواهند کرد. مقایسه تعداد کشته‌های زلزله کرمانشاه با تعداد سقط عمدی چنین در ایران، مقایسه تعداد شهدای جنگ هشت ساله تحمیلی با سقط‌های جنین از جمله آمارهای مقایسه‌ای در سایت جام‌جم هستند که تکان‌دهنده به نظر می‌رسند.
همچنین شاید بد نباشد بدانید به گفته وجیهه سامانی دلیل اصلی سقط جنین در ایران مشکلات اقتصادی نیست؛ بلکه ترتیب آن به این صورت است: ۴۵ درصد به دلیل رسیدن به تعداد فرزندان مطلوب است. یعنی نزدیک به نیمی از والدینی که تصمیم می‌گیرند بچه‌هایشان را از بین ببرند، آنها را زیادی می‌دانند. ۱۸ درصد به دلیل مشکلات معیشتی دست به سقط جنین می‌زنند ۱۶ درصد به دلیل فاصله کم بین فرزندان ۲۱ درصد هم به دلایل مختلفی مانند ادامه تحصیل والدین و مواردی از این دست. تا کی وقت دارید؟ اگر مشتاق به شرکت در این جشنواره هستید می‌توانند تا پایان مهر امسال آثار خود را به دبیرخانه مسابقه ارسال کنند. حتما مشتاق هستید که درباره جوایز جشنواره هم بدانید: صد میلیون ریال برای نفر اول، ۷۰ میلیون ریال برای نفر دوم و ۵۰ میلیون ریال برای نفر سوم + چاپ تعدادی از برترین آثار.
داوران جشنواره هنوز مشخص نشده‌اند و آن‌طور که وجیهه سامانی می‌گوید رایزنی در این باره ادامه دارد. زمان برگزاری اختتامیه هم مشخص نیست چون به گفته سامانی، لازم است آثار رسیده در فرصت مناسب ارزیابی و بررسی شوند و محدودیت زمان، به بررسی درست و دقیق آثار خدشه‌ای وارد نکند. علاقه‌مندان شرکت در این مسابقه می‌توانند آثار تایپ‌شده خود را تا پایان مهر، در قسمت فرم ارسال اثر در سایت نشر جام‌جم به نشانی www.jjp.ir یا از طریق پست به آدرس دبیرخانه به نشانی تهران، خیابان نلسون ماندلا، خیابان عاطفی غربی پلاک ۷۳ نشر جام‌جم کد پستی ۱۹۶۷۹۵۴۴۹۳ ارسال کنند.
*جام جم