تنها راه‌حل ماجرای نفتکش‌ها

به گزارش حلقه وصل، شنبه ۵ مرداد، «یوسف بن علوی» وزیر خارجه ۷۴ ساله عمان، وارد کشورمان شد و با حجت‌الاسلام روحانی رئیس‌جمهور، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و دریابان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد.  گرچه وزارت خارجه عمان پیش‌تر اعلام کرده بود، سفر بن علوی به تهران، در چارچوب روابط دوجانبه میان مسقط و تهران و به منظور رایزنی مستمر میان طرفین به‌ویژه درباره تحولات اخیر منطقه انجام می‌شود. اما برخی رسانه‌ها، تنش میان تهران و لندن پس از ماجرای نفتکش‌ها را سوژه رایزنی‌های بن‌علوی دانسته‌اند و حضور وزیر خارجه عمان در ایران را با سفر هفته گذشته «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر عراق به تهران، در یک راستا دانسته‌اند.

روزنامه «الاخبار» لبنان هفته گذشته و در جریان سفر «عادل عبدالمهدی» نخست‌وزیر عراق به تهران نوشت که این سفر بنا به درخواست انگلیس و در راستای تلاش بغداد برای کاهش تنش میان انگلیس و ایران صورت گرفته است.

منابع مذکور اعلام کردند که «دولت انگلیس خواستار مداخله بغداد شده است... مسئله‌ای که بیانگر تمایل انگلیس به رسیدن به راهکار و عدم تنش است؛ بر عکس آنچه از مواضع سختگیرانه مسئولان انگلیسی استنباط می‌شود».

پیش از اینکه عبدالمهدی عازم تهران شود، «پنی موردانت» وزیر دفاع انگلیس با وی تماس تلفنی داشت. در بیانیه دفتر نخست‌وزیر عراق اعلام شد که در جریان این تماس، بر «لزوم برقراری امنیت و ثبات در منطقه خلیج [فارس] و خاورمیانه» تأکید شد.

انگلیس که در جریان توقیف نفتکش خود از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌ذلیل و حقیر شده، ظاهرا به‌دنبال بازسازی وجهه خود از طریق فرستادن میانجی است، حال آنکه تنها راه‌حل ماجرای نفتکش‌ها، عذرخواهی بابت راهزنی دریایی و ارائه ضمانت مبنی بر عدم تکرار اینگونه رفتارهاست.

دولت انگلیس بامداد روز پنج‌شنبه ۱۳ تیرماه یک نفتکش حامل ۲میلیون بشکه نفت ایران را به‌صورت کاملا غیرقانونی در سواحل تنگه جبل‌الطارق توقیف کرد و در واقع جرقه آتش تنش‌ها در ماجرای توقیف نفتکش‌ها توسط انگلیس‌ها زده شد.

نکته قابل تأمل اینکه در حالی انگلیس مدعی شد، توقیف این کشتی با هدف ممانعت از نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه انجام گرفته که دولت اسپانیا که بر سر حاکمیت بر آب‌های اطراف جبل‌الطارق با لندن اختلاف دارد، در بیانیه تأکید کرد که انگلیس این اقدام را به درخواست آمریکا انجام داده است.

به عبارت دیگر انگلیس که در برجام متعهد شده بود ضمن مقابله با تحریم‌های بانکی و مالی، از ایران نفت بخرد نه تنها به این تعهد خود عمل نکرد، بلکه حتی علیه صادرات و فروش نفت ایران به دیگر کشورها نیز کارشکنی ‌کرد.

همین موضوع سبب شد تا تنها ۳ روز بعد خبر توقیف نفتکش‌های انگلیسی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌در خلیج ‌فارس در صدر اخبار رسانه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای قرار بگیرد. گرچه برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای سعی داشتند بدون‌ اشاره به نقش انگلیس در شروع ماجرا، جمهوری اسلامی‌را به تنش آفرینی در منطقه خلیج ‌فارس متهم کنند، حال آنکه اقدام ایران در راستای مقابله به مثل با اقدام انگلیس در توقیف نفتکش «گریس۱» در تنگه جبل‌الطارق دارای مبنا و قائده در حقوق بین‌الملل بود.

نکته قابل تأمل اینکه رسانه‌های سرشناس انگلیسی، تقریبا در یک موضوع اتفاق نظر داشتند و آن این بود که آنها درباره واکنش قاطعانه ایران به توقیف نفتکش «گریس ۱» در جبل‌الطارق، احساس حقارت کرده‌اند.

شرایط به‌گونه‌ای است که انگلیسی‌ها باید برای توقیف‌نشدن کشتی‌هایشان و عبور از تنگه هرمز جشن بگیرند! حالا همان‌ها دنبال واسطه می‌گردند تا درگیری سر نفتکش‌ها را آبرومندانه تمام کنند و حال آنکه روز اول، کلی لاف زدند و قیافه ابرقدرت‌ها را به خود گرفتند.

نهایتاً اینکه روز گذشته علی ربیعی سخنگوی دولت در پاسخ به سؤالی مبنی بر تفسیر سفر وزیر خارجه عمان به تهران به‌عنوان میانجی برای حل تنش بین ایران و انگلیس به درستی تأکید کرد: ما از اینکه کشورهایی بخواهند خیر خواهانه دیدگاه‌های خود را با ما درخصوص مسائل منطقه مطرح کنند استقبال می‌کنیم، ولی این قبیل سفرها به منزله میانجی‌گری نیست.

وی یادآور شد: توقیف نفتکش از سوی ما مبنای حقوقی دارد؛ چرا که نفتکش انگلیسی مرتکب نقض قوانین بین‌المللی شده بود، ولی انگلیس که نفتکش ما را بی‌دلیل توقیف کرده است، باید هر چه زودتر آن را آزاد کند.