به گزارش حلقه وصل، صادرات غیر نفتی با وجود اینکه منافع فراوانی برای کشور دارد اما در مواقعی این صادرات با رانت هایی همراه است که دیگر به نفع منافع ملی کشور نیست.
در صادرات به این شکل محصولاتی به طور مستقیم یا غیر مستقیم صادر می شود که برای تولید آنها از یارانه های عمومی استفاده شده یا حتی در مواردی مشاهده شده است که عین کالاهای وارد شده با ارز 4200 تومانی به خارج از کشور صادر شده یا با انجام یک فرآوری بر روی آن، صادر می‌شود.
موضوع گزارش امروز پرونده رانت صادرات، صادرات چیپس سیب زمینی است؛ برای تولید این محصول در کشور از سیب زمینی استفاده می‌شود که که برای تولید کود و سم آن، یارانه دولتی صرف شده و آب مصرفی برای تولیدیارانه دریافت کرده است.
حدود 40 درصد از هزینه تولید سیب زمینی مربوط به روغن برای سرخ کردن است که در کمال ناباوری، روغن مورد نیاز برای تولید این محصول نیز از طریق روغن موجود در بازار داخلی استفاده می شود که برای واردات آن ارز 4200 تومانی صرف شده است.
سیب زمینی و روغن یارانه ای در حالی برای تولید و صادرات چیس استفاه می شود که دولت این تسهیلات و یارانه ها را برای حمایت از مصرف کنندگان داخلی پرداخت کرده تا این کالاها با قیمت کمتری به دست آنها برسد اما با صادرات این محصولات علاوه به اینکه سود های نا متعارفی از کیسه بیت المال نصیب برخی از افراد می شود در بازار داخلی نیز زمینه کمبود کالا ایجاد می شود.
به صرفه بودن صادرات با وجود افزایش 4 برابری تعرفه ورودی چیپس به عراقعلی شریعتی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در این ارتباط اظهار داشت: یکی از بازارهای بزرگ صادرات چیپس و اسنک کشور عراق است اما این کشور تعرفه واردات این محصولات را به منظور حمایت از تولید داخل خود حدودا 4 برابر بالا برده است، زیرا عربستان سعودی در این کشور کارخانه احداث کرده است.
وی افزود: عراق درحال حاضر برای واردات یک محموله 5 هزار دلاری 4 هزار دلار تعرفه می گیرد درحالی که این رقم در گذشته هزار دلار بوده است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ادامه داد: صادرات چیپس و پفک به کشور عراق ادامه دارد اما روند صادرات آن در مقایسه با قبل از اعمال تعرفه 4 برابری، کند شده است.
وی تصریح کرد: صادرات سیب زمینی به عراق با وجود این افزایش تعرفه، هنوز برای کشورمان دارای مزیت صادراتی است زیرا قیمت سیب زمینی در ایران در مقایسه با سایر کشور ها بسیار ارزان است.
شریعتی گفت: با وجود اینکه صادرات چیپس به بازار عراق برای کشورمان دارای مزیت است اما دیگر حضور بلامنازعی در این کشور نداریم زیرا عربستان نیز با سرمایه گذاری مستقیمی که در این کشور انجام داده حضور دارد.
وی اظهار داشت: چیپس و پفک ایران قبل از تحریم ها به کشورهای مختلفی حتی آمریکا صادر می شد اما اکنون مجموع صادرات ما در مقایسه با گذشته کمتر شده است.
این فعال بخش خصوصی درباره اجزا تشکیل دهنده چیپس گفت: علاوه بر سیب زمینی که بخش اصلی تولید چیپس است، 40 درصد هزینه تولید را روغن تشکیل می‌دهد و 10 درصد از هزینه تولید بسته بندی است.
وی در پاسخ به اینکه روغن مصرفی برای صنعت چیپس از طریق واردات به صورت ورود موقت تامین می شود یا از روغن موجود در بازار داخلی استفاده می‌شود گفت: با توجه به اینکه فرایند ورود موقت دشوار است واردات موقت نداریم و از روغن های موجود در بازار استفاده می‌شود.
شریعتی گفت: در افغانستان نیز چند کارخانه بزرگ چیس خریداری شده است و این کشور یکی از بازار های خوب صادراتی برای ایران به حساب می آید؛ اما این کشور تولید سیب زمینی مناسبی ندارد و از پاکستان سیب زمینی برای تولید وارد می شود.
وی درباره برگشت ارز حاصل از صادرات این بخش اظهار داشت: برای صادرات به بازار های اصلی خود مانند عراق، مشکل بازگشت ارز حاصل از صادرات نداریم زیرا تجارت در این کشور از طریق صرافی انجام می‌شود.