خراسان رضوی: آغاز به کار چهارمین جایزه جهانی «گوهرشاد»، بزرگداشت بانوان فرهیخته و نیکوکار +جزئیات

حلقه وصل: علی سروری مجد دبیر جایزه جهانی گوهرشاد در خصوص این برنامه بیان داشت:  همان‌گونه که در حکم مقام معظم رهبری، در زمان تولیت گذشته و فعلی آستان قدس رضوی تاکید شده بود، به بند بسیار برجسته و مهم؛ یعنی نشر معارف قرآن و اهل بیت(ع) در منشور هشت‌گانه و در بند چهارم اشاره شده است. ضمن این که یکی از راه‌های نشر معارف قرآن و مکتب اهل بیت(ع) این است که ما الگوی زن مسلمان که بر محور فطرت و انسانیت زندگی می‌کند و در جامعه نقش‌آفرین است را هرچه می‌توانیم برجسته و شفاف‌تر سازیم.

وی افزود: از شخصیت‌های بزرگی در قرآن یاد شده، از جمله حضرت مریم(س)، آسیه(س) و شخصیت‌های اسلامی مانند حضرت خدیجه(س)، حضرت زهرا(س)، حضرت زینب(س) و حضرت معصومه(س) که قرآن و اسلام به معرفی آنان پرداخته و این الگوها را در اختیار ما قرار داده است. کسانی که جنبه‌های فکری، روحی و شخصیتی‌شان به آن‌ها هویت بخشیده است و نه ابتذالی که در غرب برای زن ترسیم شده، او را به صورت کالایی درآورده و از هویت انسانی خود خارج کرده ‌است.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد ادامه داد: با چنین الگوهایی، شخصیت‌های بزرگی در تاریخ شکل گرفته‌اند و یکی از آن‌ها بانو گوهرشاد است که در ۶۰۰ سال پیش این مسجد عظیم را ساخته و موقوفات فراوانی را نیز برای عمران، آبادی و توسعه این مسجد قرار داده است. همگی این موقوفات براساس وقف‌نامه بسیار محکم و استوار، در خدمت نشر معارف قرآن و مکتب اهل بیت(ع) قرار گرفته است. لذا ایشان شخصیتی است که نه تنها کارعمرانی، که کاری فرهنگی نیز انجام داده است، به این معنا که خونریزی مغولان را در دوران تیموری به حکومتی فرهنگی تبدیل کرده است. همچنین ایشان نه تنها کار فرهنگی، که کاری سیاسی نیز به انجام رسانده است، یعنی مسیر حکومت تیموریان را در خدمت قرآن، عترت، فرهنگ و هنر قرار داده و لذا حتی جریان حکومتی را نیز تغییر داده است.

سروری‌مجد ضمن اشاره به این که همه این‌ها از برکات معارف قرآن و اهل بیت(ع) است، گفت: ایشان این مسجد را در کنار مضجع شریف امام رضا(ع) ساخته و پایداری، استواری و پررونقی آن به این خاطر است که در کنار مرقد مطهر امام رضا(ع) بوده و این‌جا محل عبادت و مباحث علمی است. به علاوه یکی از موقوفاتی که ایشان برای مسجد گوهرشاد قرارداده، آن است که تعدادی از حافظان قرآن در این مسجد به قرائت قرآن روزانه بپردازند و بخشی از حرم مطهر در ادامه مسجد گوهرشاد، دارالحفاظ، یعنی محلی برای حافظان قرآن است.

وی با بیان این که در طول تاریخ، شخصیت‌های بزرگی مانند گوهرشاد که خدمات عمرانی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی داشته‌اند بسیار بوده است، خاطرنشان کرد: در دوران معاصر نیز ما گوهرشادهایی داریم، چه کسانی که با ثروت خود و چه آن‌هایی که با علم یا دانش خود به مردم کمک می‌کنند. الگوهای اصلی قرآنی ما که حضرت مریم(س)، خدیجه(س)، آسیه(س)، فاطمه زهرا(س) هستند در راس قرار داشته و دیگران به پیروی از آنان و در راه آنان مشغول خدمت هستند. در واقع این امر، امتیاز مکتب اسلام و قرآن نسبت به اندیشه‌های غربی است که این اندیشه‌های غربی بانوان را از هویت اصلی خود خارج می‌کنند.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد تصریح کرد: با این هدف و در راستای اجرای منشور هشت‌گانه رهبر معظم انقلاب، جایزه جهانی گوهرشاد را از سال ۹۵ در آستان قدس رضوی تاسیس کردیم و امسال چهارمین دوره این جایزه است که در دهه کرامت و همزمان با میلاد حضرت فاطمه معصومه(س) و امام هشتم(ع) است.

سروری مجد عنوان کرد: جایزه جهانی گوهرشاد با همان هدفی که گفته شد، در هشت محور به هشت بانو تعلق می‌گیرد که عبارت‌اند از چهار بانوی داخلی و چهار بانوی خارج از کشور. همچنین محورهای هشت‌گانه این جایزه جهانی بر دو عنصر اساسی استوار است؛ اول فرهیختگی که عنصر اصلی است و دوم نیکوکاری. ممکن است شخصی فردی فرهیخته و مشهور باشد، اما نیکوکاری خاصی نداشته باشد و یا نیکوکار باشد و فرد فرهیخته‌ای نبوده و از حسن شهرت برخوردار نباشد. ما فرهیختگی را با عنوان این که فرد سرآمد است، حسن اشتهار دارد و انقلابی است، تعریف کرده و نیکوکار نیز کسی است که خدمات عام‌المنفعه برجسته و ممتازی دارد و لذا باید هردوی این عناصر را دارا باشد.

وی در خصوص محورهای این جایزه جهانی گفت: این هشت محور شامل ایثار و شهادت، مقاومت و بیداری اسلامی، امور وقف و خیریه، اموری، هنری و رسانه‌ای، امور عمرانی، امور پزشکی، امور آموزشی، علمی و پژوهشی و مدیریت و کارآفرینی است. ممکن است بانویی که انتخاب می‌شود در دو یا سه محور شاخص بوده و لذا و الزامی نداریم که تنها در یک محور برجسته باشد.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد اضافه کرد: با مراجعه به سایت جایزه جهانی گوهرشاد، سابقه سه دوره گذشته قابل مشاهده است که در هر دوره هشت نفر برگزیده شده‌ و اسامی و بیوگرافی ایشان در سایت موجود است. همچنین امسال نیز مانند سه دوره گذشته همین تعداد را داریم و اسامی در مراسم رونمایی خواهد شد. این افراد در بخش خارجی از کشورهای هندوستان، نیجریه، افغانستان و میانمار و در بخش داخلی، یک نفر از مشهد، یک نفر از یزد و دو نفر از تهران هستند. ضمنا در اساسنامه تعیین‌شده، هیچ محدودیتی در مورد تنها شیعه و مسلمان بودن نداشتیم و هر فرد که معتقد به ادیان ابراهیمی است می‌تواند از این جایزه برخوردار شود. به علاوه هرآنچه کتاب درباره بانوگوهرشاد و بانوان برجسته جهان اسلام موجود است، با مراجعه به سایت می‌توان به آن دسترسی یافت. ضمنا در پیام‌رسان‌ها نیز آخرین اخبار و اطلاعات مربوط به برگزیدگان اطلاع‌رسانی می‌شود.

سروری مجد افزود: نکته حائز اهمیت آن که قرار نیست عده‌ای صرفا در یک مراسم دوساعته در حرم مطهر جایزه‌ای بگیرند و بعد از آن هم آستان قدس آن‌ها را و هم آن‌ها آستان قدس را فراموش کنند. ضمن این که می‌بینیم در بسیاری از جوایز در دنیا و نیز در ایران، افراد جایزه را دریافت کرده و قضیه تمام می‌شود. این در حالی است که جایزه جهانی گوهرشاد به دنبال جریان‌سازی فرهنگی است. لذا ما انتظاراتی را از برگزیدگان داریم.

برگزیدگان جایزه جهانی گوهرشاد باید امثال خود را تکثیر کنند

وی ادامه داد: اول از همه آن که این برگزیدگان کسانی مثل خود را شناسایی و به دبیرخانه معرفی نمایند که همین اقدام نیز در سه دوره گذشته صورت گرفته است و این برگزیدگان کسانی مثل خود را شناسایی و به ما معرفی کرده‌اند. به علاوه اکنون از برگزیدگان دوره‌های گذشته در هیات داوران خود استفاده می‌کنیم. مورد دوم تکثیر امثال خودشان است. به طور مثال در دوره اول خانم دکتر گران‌پایه را به عنوان برگزیده داشتیم که در آن زمان ۳۵ هزار ویزیت رایگان و ۳۵۰۰ عمل جراحی رایگان را داشتند و اکنون پس از این چند سال، به ۵۵ هزار ویزیت رایگان ۵۰۰۰ هزار جراحی تبدیل شده است. ضمن این که خود ایشان زمانی که به اردوهای جهادی می‌روند و در استان‌ها و مناطق محروم به ویزیت رایگان می‌پردازند، همکاران و شاگردان خود را نیز همراه می‌کنند، با این هدف که مثل خودشان را تکثیر کنند.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد در خصوص شبکه‌سازی برگزیدگان تصریح کرد: موضوع بعدی شبکه‌سازی است، به این معنا که بایستی شبکه‌ای از بانوان فرهیخته و نیکوکار داشته باشیم، به نحوی که با یکدیگر ارتباط داشته باشند و امکانات یکدیگر را به اشتراک گذارند. به طور مثال در بحث سیل و یا زلزله فردی در مدرسه‌سازی، دیگری در پزشکی و فردی دیگر در جمع‌آوری کمک‌های مردمی موفق است. لذا چنین امکاناتی باید به اشتراک گذاشته شده و همه به همدیگر برای انجام کارهای بزرگ‌‌تر کمک و یاری کنند.

۳۲ شخصیت برجسته در طی چهار دوره جایزه جهانی گوهرشاد برگزیده شدند

سروری مجد ادامه داد: اکنون ما ۳۲ شخصیت برجسته را داریم که از فیلترهای متعدد گذشته‌اند تا این جایزه را دریافت کردند و کمیته داروان با سخت‌گیری فراوان دست به انتخاب آنان زده است. ضمن این که امسال نیز از میان حدود ۱۶۰ رزومه تعداد هشت نفر انتخاب شده‌اند. لذا انتخاب این افراد به راحتی و آسانی صورت نمی‌گیرد. حال که این افراد برجسته و برگزیده شده‌اند، بایستی اطلاعات و امکاناتی که هریک دارا هستند، در امر نیکوکاری به اشتراک گذارند.

وی ضمن اشاره به این که دبیرخانه با این افراد برگزیده ارتباطات دائمی دارد، بیان کرد: چه بسیارند دانشگاه‌هایی که دائما با ما تماس می‌گیرند تا این افراد به آن‌ها معرفی شوند و به عنوان الگو و سرآمد در دانشگاه و در جهت آشنایی دانشجویان دعوت شوند. لذا بحث انتظارات از برگزیدگان و نیز ارتباط با آنان بسیار حائز اهمیت است تا یکدیگر را بشناسند و به همدیگر معرفی کنند و در نهایت جریان فرهنگی را در میان بانوان و در سطح ایران و جهان به وجود آورند تا این افراد رها نشوند.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد خاطرنشان کرد: همچنین در کمیته علمی در سال گذشته، پس از برگزاری سومین دوره جایزه جهانی گوهرشاد، این بحث مطرح شد که خیلی زمان‌ها خود شخصیت گوهرشاد برای مردم ناشناخته مانده است. لذا برای بازشناسی شخصیت بانو گوهرشاد یک همایش علمی تدارک دیدیم که در بنیاد پژوهش‌های اسلامی در سال گذشته شخصیت‌شناسی بانوگوهرشاد، تاثیرات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایشان به بحث و تبادل نظر گذاشته شد و دانشمندانی از داخل و خارج از کشور به ارائه مقالات پرداختند.

سروری مجد تصریح کرد: یکی دیگر از مواردی که کمیته علمی پیش‌بینی کرد آن بود که علاه‌بر بانو گوهرشاد، به این توجه کنیم که در طول تاریخ چه شخصیت‌های دیگری در ایران خودمان وجود داشتند و آنان را بیشتر معرفی کنیم. یکی از این شخصیت‌ها بانو «ستی فاطمه» به معنای «سیده فاطمه» است که همسر امیرچخماق در یزد بوده است. همان‌گونه که بانو گوهرشاد، همسر شاهرخ پسر تیمور لنگ بود و تیمور خون‌خوار و جنگ‌افروز چنین عروسی با نام گوهرشاد داشته که ورق را برگردانده و از ظلم، فساد و تباهی به سمت علم، هنر، ادب، فرهنگ و اخلاق آورده است که از فرزندان او یکی بایسنقرمیرزا است که خطاطی مشهور در دوره تیموریان بوده است.

وی عنوان کرد: ستی فاطمه نیز چنین نقشی را در یزد داشته و به ساخت مسجد، آب‌انبار، کتاب‌خانه پرداخته و مجموعه عظیمی در آن‌جا وجود دارد. لذا همایشی علمی در یزد با هدف بازشناسی شخصیت ستی فاطمه برگزار شد. با این اقدام، شورای شهر و شهرداری یزد تصمیم گرفتند به احیای مقبره ایشان بپردازند. بنابراین، از این نوع شخصیت‌ها همچنان در طول تاریخ داشته و داریم و کمیته علمی در صدد آن است که این شخصیت‌ها هرچه بیشتر شناخته شده و مردم و خصوصا بانوان ما با این افراد فرهیخته و نیکوکار ایرانی و اسلامی خود آشنا شوند.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد اضافه کرد: اقدام دیگر که پس از دوره سوم جایزه جهانی گوهرشاد شکل گرفت آن بود که علاوه بر سطح بین‌المللی، در سطح استانی نیز، استان‌های مختلف این اقدام را انجام دهند که در طول یک‌سال گذشته استان یزد به بهانه همایش ستی فاطمه این اقدام را انجام داده و بانوان فرهیخته و نیکوکار خود را شناسایی، ارزیابی و داوری کرده و جایزه داده است. ضمن این که یکی از این شخصیت‌ها توانسته به مرحله بین‌المللی به عنوان یک برگزیده بین‌المللی راه یابد و در استان تهران نیز چنین اتفاقی افتاده است.
سروری مجد گفت: نکته دیگر این که امسال در جایزه جهانی گوهرشاد کسانی را داریم که در سنین زیر ۴۰ سال نیز هستند و لذا قشر جوان ما نباید این‌گونه تصور کنند که حتما باید سنی از این اشخاص گذشته باشد و امسال از چنین شخصیت‌های جوان‌تر استفاده شد و محدودیت سنی نداریم.

وی در خصوص زمان برگزاری چهارمین دوره جایزه جهانی گوهرشد بیان کرد: مراسم چهارمین جایزه جهانی گوهرشاد امروز نوزدهم تیرماه از ساعت ۱۰ صبح در تالار قدس کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، با حضور نماینده محترم ولی فقیه و امام جمعه مشهد مقدس، تولیت آستان قدس رضوی، شخصیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی استان و کشور و نیز میهمانان خارجی برگزار خواهد شد.

دبیر جایزه جهانی گوهرشاد در تکمیل سخنان خود در خصوص انعکاس جایزه جهانی گوهرشاد در سطح رسانه‌ها گفت: رسانه‌ها را نیز در این خصوص پای کار آورده‌ایم. به طور مثال رسانه ملی مستنداتی را در خصوص برگزیدگان جایزه جهانی گوهرشاد پخش می‌کند. منتها تقاضای ما از رسانه ملی آن است که این پخش تنها در دو یا سه شبکه صورت نگیرد و تمام شبکه‌ها را شامل شود. ضمن این که این پخش این مستندات در بهترین ساعات صورت گیرد.