تازه‌ترین استفئائات از رهبر انقلاب درباره احکام سجده

حلقه وصل: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب تازه‌ترین استفئائات مربوط به سجده و احکام آن را منتشر کرد که در ادامه می‌خوانید.

س. آیا سجده بر سنگ عقیق صحیح است. و در صورتی که نگین انگشتر باشد سجده بر آنچه حکمی دارد؟

ج. سجده بر عقیق اشکال ندارد، همچنین اگر انگشتر هم باشد با رعایت سایر شرایط سجده بر آن صحیح است.

س. کف دست در سجده آیا شامل انگشتان دست هم می‌شود یا نه؟ و آیا لازم است انگشتان هم بر زمین قرار گیرند؟

ج. شامل انگشتان دست هم می‌شود و بنابر احتیاط استیعاب عرفی در قرار گرفتن کف دست مراعات گردد.

س. آیا موقع سجده، قرار دادن انگشتان دست بر روی زمین لازم است؟

ج. بنا بر احتیاط واجب لازم است.

س. در سجده اگر موقع ذکر، سهواً یا عمداً انگشتان دست را بردارند حکم چیست؟

ج. اگر هنگام ذکر واجب عمداً انگشتان را روی زمین قرار ندهد بنا بر احتیاط نمازش صحیح نیست و اگر سهواً روی زمین قرار نداده قبل از برداشتن سر از سجده، ذکر واجب را پس از قراردادن انگشتان بر زمین تکرار کند و اگر پس از برداشتن سر از سجده متوجه شد نماز صحیح است.

س: آیا در نماز واجب نشستن بین دو سجده واجب است در نماز مستحب چطور؟

ج) واجب است و تفاوتی میان نماز واجب و مستحب نیست.

س: آیا واجب است که حتماً در هنگام سجده دو انگشت شست پا روی زمین قرار گیرد. اگر دو انگشت کناری شست پا بزرگ‌تر باشد و در هنگام سجده آنها نیز با زمین تماس داشته باشند اشکالی دارد یا خیر؟ و اینکه اگر شست پای کسی قطع باشد طبیعتاً انگشت کناری شست با زمین تماس خواهد داشت در این حالت آیا اشکالی به نماز فرد وارد است؟

ج) اگر شست پا دارد حتماً باید سر انگشت شست به زمین برسد و نسبت به بقیه انگشتان وظیفه خاصی ندارد و تماس آنها با زمین اشکالی ندارد و اگر شست پا ندارد به همان شکل مذکور در سؤال اگر سجده کند، صحیح است.

س: آیا می‌توانم بر دستمال کاغذی سجده کنم؟

ج) اگر از چوب و یا گیاهان ساخته شده، مانع ندارد.

س: اکمال سجدتین در نماز در چه مقطعی انجام می‌شود؟ به محض قرار دادن پیشانی روی محل سجده بعد از تمام شدن ذکر سجده بعد از سر برداشت از سجده یا....

ج) بعد از سر برداشتن از سجده دوم اکمال سجدتین است.

س: در نماز اگر در هنگام سجده پیشانی بر روی مهر مستقیم نخورد و چادر بر روی صورت قرار بگیرد و از پشت چادر پیشانی بر روی مهر قرار بگیرد چه حکمی دارد؟

ج) باید آهسته بطوری که سر بلند نشود چادر را از زیر پیشانی بکشید تا پیشانی بر مهر قرار گیرد.

س: آیا گذاشتن کف دست هنگام سجده بر روی زمین واجب است یا می‌توان نصف کف دست را هم اکتفا کرد؟

ج) باید تمام کف دست هنگام سجده، بر روی زمین گذاشته شود و گذاشتن نیمی از آن کافی نیست.

س: اگر در هنگام سجده اول سر یک لحظه از مهر جدا شود و دوباره روی مهر قرار بگیرد آیا دو سجده محسوب می‌شود و دیگر سجده دوم را نباید بجا آورد یا اینکه موجب بطلان کل نماز می‌شود؟

ج) اگر سر بی‌اختیار برگردد و به مهر برسد یک سجده حساب می‌شود و چون بی‌اختیار بوده سبب بطلان نماز نمی‌شود.

س: اگر در سجده دست مرد تا آرنج روی زمین باشد چه حکمی دارد؟

ج) اشکال ندارد، هر چند برای مردان مستحب است آرنج‌ها را از زمین جدا نگهدارند.

س: وظیفه‌ی ما در مورد مهرهایی که سطح آنها تیره است، چیست؟ (چرا که در اجوبة‌الاستفتائات چنین آمده که اگر سطح مانعی بین پیشانی و مهر قرار گیرد نماز باطل است و تعدادی از مهرها نیز به دلیل اینکه نمازگزاران پس از وضو با پیشانی مرطوب نماز می‌گذارند سطحی‌تر دارند.)

ج) صِرف تیره شدن، مانع سجده نیست، اگر چرکِ روی آن ضخامت دارد و جِرم دارد، باید آن را برطرف کرد.

س: اگر زنی برای اینکه چادرش را از روی مهر بردارد سرش را از روی مهر بلند کند و دوباره روی مهر بگذارد، نماز او چه حکمی دارد؟

ج) واجب است بدون اینکه سر خود را از زمین بلند کند، پیشانی‌اش را حرکت دهد تا روی مهر قرار بگیرد. اگر بلند کردن پیشانی از زمین برای سجده روی مهر بر اثر جهل یا فراموشی بوده و این عمل را فقط در یکی از دو سجده‌ی یک رکعت انجام داده، نمازش صحیح است و اعاده واجب نیست. ولی اگر این کار با علم و عمد بوده و یا در هر دو سجده‌ی یک رکعت آن را انجام داده، نمازش باطل و اعاده آن واجب است.

س: کسی که می‌تواند نماز را ایستاده بخواند ولی نمی‌تواند به سجده رود، رکوع و سجده را چگونه انجام دهد؟

ج) باید به هر مقدار که می‌تواند ولو با تکیه دادن به دیوار و امثال آن بایستد سپس به مقداری که می‌تواند رکوع رود و در صورتی که نمی‌تواند از حال ایستاده به رکوع رود، روی صندلی و مانند آن بنشیند و به رکوع رود پس از رکوع اگر می‌تواند با وضع شش موضع دیگر سجده بر زمین سرش را خم کرده و بر مهری که روی میز قرار دارد سجده نماید، باید این چنین کند و اگر نمی‌تواند، احتیاط در آن است که مهر را بالا آورده و پیشانی را بر آن گذارده و اگر از وضع مساجد شش‌گانه دیگر بر زمین هم معذور است وظیفه او سجده با ایماء و اشاره است.

س: کسی که سجده را روی صندلی به جا می‌آورد آیا می‌تواند با کفش نماز بخواند؟

ج) مانع ندارد مگر آنکه بتواند سایر مواضع سجده را بر زمین بگذارد که در این صورت مراعات آن لازم است.