امکان پیش‌بینی انتخاب‌های ما توسط عصب‌شناسان

به گزارش حلقه وصل، پژوهشگران در  «آزمایشگاه ذهن های آینده» در مدرسه روانشناسی  یو ان اس دبلیو در استرالیا توانسته اند  انتخاب های اساسی مشارکت کنندگان را پیش از آنکه تصمیماتی را که اتخاذ کرده اند اعلام کنند، پیش بینی کنند. یافته های این پژوهشگران هفته گذشته در نشریه «گزارش های علمی» منتشر شده است.

این پژوهشگران برای انجام یک آزمایش از 14 مشارکت کننده خواستند که آزادانه از دو الگوی بصری– یکی طرحی با نوارهای افقی قرمز و دیگری طرحی با نوارهای عمودی سبز – یکی را انتخاب کنند و پیش از آن، در حالی که یک دستگاه تصویربرداری بازخورد مغناطیسی آنها را زیر نظر داشت، این الگوها را مداوما در ذهن خود تجسم کنند.

برای انتخاب بین این دو الگو حداکثر 20 ثانیه به آنها زمان داده شد. وقتی که آنها تصمیم خود را گرفتند دکمه ای را فشار دادند و 10 ثانیه  با تمام توان آن الگو را در ذهن تجسم کردند. بعد از آنها پرسیده شد «چه چیزی را تجسم کردید؟» و «آن تصویر چقدر زنده و واضح بود؟» آنها با فشردن دکمه هایی به این سئوالات پاسخ دادند.

به این ترتیب دانشمندان توانستند پیش بینی کنند که چه انتخابی کرده اند.

هرچند که ممکن است این یافته ها تکان دهنده به نظر آید، اما این مطالعه نخستین مطالعه از این دست نیست که نشان می دهد افکار ما قابل پیش بینی هستند.

پژوهشگران می گویند که یافته های آنها می تواند در درمان اختلالات ذهنی  که مزاحمت های فکری که تصویر سازی ذهنی در آنها نقش دارد سودمند باشد. آنها در تایید این فرض که تمام انتخاب ها را می توان  با فعالیت مغزی تعیین  کرد، احتیاط به خرج می دهند. پرفسور پیرسون می گوید: «نتایج ما نمی توانند تضمین کنند که تمام انتخاب ها قابل پیش بینی هستند، ولی نشان می دهند که چنین مکانیسمی وجود دارد و به طور بالقوه انتخاب های روزمره ما را دچار سمت و سو می کند.»

در این نوع فناوری ذهن خوانی اگر به دست افراد ناباب بیفتد، قطعا پتانسیل سوء استفاده و دستکاری وجود دارد. اما چنین اتفاقی چه معنایی برای حریم خصوصی دارد؟ چه معنایی برای کسانی که از سوی مراجع ذیصلاح مورد بازجویی قرار می گیرند دارد؟ فهرست این سوء استفاده های احتمالی را می توان با موارد بسیار زیاد دیگری ادامه داد.

همین ماه پیش تیمی از مهندس عصب شناسان در دانشگاه کلمبیا از ساخت سیستمی گزارش دادند که می تواند افکار انسان را به  کلام  قابل فهم و قابل تشخیص ترجمه کند.

اگر نگران سمت و سویی هستید که ممکن است این تحقیقات پیدا کنند، شما در این نگرانی تنها نیستید.

و یک خبر جالب توجه دیگر: فیس بوک واقعا مشغول کار روی این ایده است که به طور مستقیم اطلاعات کاربران را از ذهن آنها استخراج کند. بله درست خواندید: «فیس بوک می خواهد ذهن کاربران را بخواند.»  در ماه فوریه مارک زاکربرگ در گفتگویی با جاناتان زیترین استاد دانشکده حقوق هاروارد به یک واسطه بین مغز و رایانه اشاره کرد (که شبیه یک سردوش است) که از طریق آن بتوان در شبکه های اجتماعی  جستجو کرد.

زیترین در جواب گفت: «کاربست های متمم پنجم زیرفشار قرار دارند.» اما جواب زاکربرگ مایه شگفتی هیچ کس نخواهد شد: «ظاهرا این چیزی خواهد بود که یکی پیدا خواهد شد انتخاب کند که به عنوان یک محصول از آن استفاده کند.»

با وجود سال های انتقاد و خشم عمومی از زیر پاگذاشته شدن حریم خصوصی و از دست رفتن میلیون ها کاربر(که هنوز درحال از دست رفتن هستند) فیس بوک همچنان بر این عزم است که چه بخواهیم چه نخواهیم، زندگی ما را  آلوده کند. و اگر معتقدید که شما از تاکتیک های چندش آور وخزنده این غول فناوری در امان هستید، دوباره بیندیشید.

حتی اگر تمام حساب های کاربری شبکه های اجتماعی تان را غیرفعال کنید – یا هرگز اصولا عضو هیچ یک از این شبکه ها نبوده باشید- باز هم هیچ ضمانتی برای حفظ حریم خصوصی شما وجود ندارد.

تردیدی نیست که کابوسی وهم آور در حال نزدیک شدن به ماست.

شما درمورد این تحقیقات چه فکر می کنید؟ آیا معتقدید که از راه رسیدن این فناوری خوبی هایی هم دارد؟ فکر می کنید که این فناوری از چه طرقی می تواند مورد سوء استفاده قرار گیرد؟

نویسنده: داگنی تاگارت (Dagny Taggart) نام مستعار روزنامه نگاری حرفه ای که برای حفظ جایگاه شغلی اش مجبور به فعالیت در گمنامی است