
به گزارش حلقه وصل: مسعود براتی در یادداشتی نوشت: در روزهای پس از جنگ یکی از سوالهایی که پرتکرار پرسیده میشود، این است که نقش دیپلماسی در این روزهای جنگ چیست؟ آقای عراقچی وزیر امور خارجه به صراحت بیان کرده است «تا زمانی که تجاوز ادامه دارد، مذاکرهای در کار نیست.» این موضعگیری خوبی است اما کافی نیست. در ادامه چند نکته درباره نقش دیپلماسی در زمان جنگ بیان میشود:
1. یک قاعده کلی و مهم این است که تا زمان حصول نتیجه مطلوب در جنگ، یعنی از بین بردن تهدید رژیم صهیونیستی نباید میدان متوقف امر دیگری شود. میدان اصل بوده و سایر ابعاد باید با میدان تعیین نسبت کنند. این قاعده کلی درباره دیپلماسی هم وارد است. الان وضعیت به همین گونه است. میدان فعالانه در حال عمل است. این وضعیت سبب شده است که تصویر مقتدرانهای از ایران در ذهن دشمن و دیگران ترسیم شود. این تصویر باید حفظ و تقویت شود. هیچ چیزی نباید این تصویر را تضعیف کند. دیپلماسی هم باید در این جهت فعال باشد.
2. دیپلماسی باید در تکمیل میدان فعال باشد و اولویتهای دیپلماسی بر این اساس تنظیم شود. یکی از اولویتها یارگیری در صحنه بینالمللی است. یعنی وزارت خارجه باید به صورت حداکثری از طریق ارتباطگیری با کشورهای مختلف آنها را تشویق کند تا حمله رژيم صهیونیستی به ایران را محکوم کنند. هرچه تعداد این کشورها بیشتر باشد، برد سیاسی برای ایران و هزینه برای رژیم صهیونیستی و آمریکا است. کشورهای زیادی تاکنون این حمله را محکوم کردند و ظرفیت در کشورهای دیگر نیز وجود دارد. از شرق آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین و حتی برخی از کشورهای اروپایی مستعد این موضوع هستند. فعال شدن سفارتخانههای ایران در کشورهای مختلف ضروری است. نباید هیچ کشوری را نادیده گرفت.
3. حضور در مجامع بینالمللی که بتوان از تریبون آنها برای بیان موضع اصولی و منطبق با حقوق بینالملل استفاده کرد، نیز دارای اولویت است. مانند شورای حقوق بشر که وزیر امور خارجه آقای عراقچی در آن شرکت کرد. حمله صورت گرفته از سوی رژیم صهیونیستی خلاف قوانین بینالمللی است و باید نهادها و سازمانهای بینالمللی آن را محکوم کنند.
4. وزارت خارجه باید از این فرصت برای تضعیف سازوکارهای استعماری حداکثر استفاده را انجام دهد. برای نمونه پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) که ایران نیز عضو آن است، قرار بود تا هم حقوق و هم امنیت فعالیتهای هستهای مشروع اعضا را تامین کند. حقوق ایران که از گذشته نادیده گرفته شده بود و تحریمهای ظالمانه علیه ایران اعمال شد. اما اتفاقی که در این جنگ رخ داده، حمله رژیم صهیونیستی که عضو پیمان ان پی تی هم نیست به تاسیسات هستهای مشروع و اعلام شده ایران است. تلاشهایی که وزارت خارجه آغاز کرده است برای هزینهسازی رفتار گروسی دبیر کل آژانس خوب است، اما باید هدف به تضعیف سازوکارهای استعماری این پیمان ارتقا پیدا کند. به وضوح این سازوکار خاصیتهای حداقلی هم نداشته و ایران آسیبهای فراوانی از آن دیده است. وزارت خارجه میتواند عضویت را تا زمانی که اطمینان ایجاد شود همکاری ایران و آژانس مورد سواستفاده دشمنان ایران قرار نمیگیرد و امنیت تاسیسات اعلام شده تامین خواهد شد، تعلیق کند.
5. یکی از اهداف راهبردی که وزارت خارجه میتواند دنبال کند، تثبیت این گزاره در میان کشورهای جهان خصوصا کشورهای منطقه است که تهدید اصلی صلح و ثبات در منطقه غرب آسیا، رژیم صهیونیستی است. در این لحظه میتوان با همکاری کشورهای همسو اساس سازوکارهای مشترک مقابله با این تهدید را ایجاد کرد. وزارت خارجه باید از این فرصت استفاده کند.
6. یکی دیگر از اهداف دستگاه دیپلماسی در این شرایط، انجام مذاکرات موثر با کشورهای همسو برای تامین نیازهای دولت در زمان جنگ است. از تامین اقلام اساسی تا تامین مالی و تامین نیازهای جنگ باید در دستور دستگاه دیپلماسی باشد. باید یک احتمال که تبدیل شدن جنگ به جنگ فرسایشی مد نظر وزارت خارجه باشد و تمام ظرفیتها را برای کمک به دولت جهت اداره کشور فعال کند.
در نهایت به نظرم آقای عراقچی باید آرایش جنگی در وزارت خارجه ایجاد کند تا بتواند اهداف فوق را حداکثری محقق کند.