هنر در دل جنگ؛ مقاومت ساکنان غزه به عنوان نمادی جهانی در رویدادهای هنری

به گزارش حلقه وصل: حدود ۵۰ هنرمند از غزه با نمایش آثار خود در این منطقه تحت‌محاصره، به دنبال نمایش مقاومت مردم بی‌دفاع غزه در برابر حملات بی‌امان اسرائیل هستند و نام این رویداد از همین هدف برگرفته شده است.

این هنرمندان همچنین به دنبال گالری‌های هنری در خارج از کشور برای میزبانی از آثار خود هستند. اما چالش بزرگ آن‌ها، انتقال آثارشان به خارج از غزه است.

برخی از این هنرمندان توانسته‌اند در اوایل جنگ به مصر بروند. اما آن‌هایی که در غزه مانده‌اند، تلاش خواهند کرد آثارشان را با کمک کارکنان امدادی که گاه‌به‌گاه اجازه عبور پیدا می‌کنند، خارج کنند. گروهی دیگر آثارشان را به‌صورت دیجیتال (تصاویر و ویدئو) ارسال خواهند کرد یا با هنرمندان کرانه باختری برای بازسازی آثارشان همکاری خواهند داشت.

تسنیم شتات، هنرمند فلسطینی از خان یونس و یکی از بنیان‌گذاران این پروژه، با بیان اینکه بزرگ‌ترین رویدادهای هنری دنیا میزبان برجسته‌ترین هنرمندان جهان هستند، گفت: ما نیز قصد داریم از طریق هنر به مسئله مهم غزه بپردازیم، «در حال حاضر برای ما، برجسته‌ترین هنرمندان جهان، هنرمندان غزه هستند.»

شتات این رویداد را گامی برای تأکید بر ادامه حضور هنری و انسانی در برابر تلاش‌های رژیم صهیونیستی برای محو هویت فلسطینیان دانست.

او افزود: «جنگ چیزهای زیادی از مردم غزه به یغما برد و همچنان به دزدی ادامه می‌دهد، اما جهانیان همچنان سکوت کرده‌اند.»

این هنرمند ۲۶ ساله خاطرنشان کرد: «ما می‌خواهیم مؤسسات بین‌المللی آثار ما را به نمایش بگذارند و داستان‌های متفاوتی روایت کنیم؛ داستان‌هایی از زایش دوباره از میان تاریکی و بی‌عدالتی، و زندگی در میان مرگ.»

محمد الحاج، دیگر هنرمند شرکت کننده در این رویداد که اکنون در اردوگاه نصیرات پناه گرفته است و با وجود کمبود شدید مواد اولیه همچنان به خلق آثار ادامه می‌دهد، گفت: «از طریق هنر به دنیا پیام می‌دهیم که ما هنوز زنده‌ایم و تا زمانی که نفس می‌کشیم، می‌توانیم به جهان نشان دهیم که اینجا چه می‌گذرد.»

این هنرمند ۴۲ ساله که کارگاه هنری خود را در غزه از دست داده، نقاشی‌هایش را یا از طریق همکاری با هنرمندان کرانه باختری بازآفرینی می‌کند یا نسخه‌های دیجیتالی آن‌ها را برای چاپ ارسال می‌کند.

هرچند که این پروژه در مراحل اولیه خود قرار دارد و تحقق آن به حمایت گالری‌ها یا موزه‌های هنری در خارج وابسته است، اما این هنرمندان فلسطینی که در دیگر عرصه‌های زندگی نیز مقاومت خود را به نمایش گذاشته‌اند در این مسیر هم استوار و امیدوار هستند.

شتات با ابراز امیدواری در‌ این‌باره گفت: «همه آثار هنرمندان دیده خواهد شد. آن‌ها از موانع، مرزها و قوانین عبور خواهند کرد و جهان آن‌ها را خواهد دید. این قدرت هنر است.»

 رفیده سه‌ویل، هنرمند ۳۷ ساله، برگزاری نمایشگاه غزه را فرصتی برای «شروعی دوباره» به‌عنوان یک هنرمند می‌بیند.

«ادامه خلق هنر در میان جنگ و سرکوب در غزه فقط یک عمل خلاقانه نیست، بلکه خود یک حرکت برای مقاومت و بقاست. در حالی که اسرائیل بر پاک‌سازی زندگی و فرهنگ در غزه تمرکز کرده است، استمرار  در هنر نشان می‌دهد که زندگی همچنان ادامه دارد و هویت فلسطینی محو نخواهد شد.»

در بیانیه‌ای که به مناسبت راه‌اندازی رویداد هنری غزه منتشر شد، هنرمندان اعلام کردند که این نمایشگاه «یک گام خلاقانه فراتر از چارچوب‌های سنتی نمایشگاه‌ها می‌باشد.»

«این رویداد، حساسیت وضعیت و موقعیت خاص ما را منعکس می‌کند و آن را به یک رویداد استثنائی تبدیل خواهد کرد.»

آنان در این بیانیه تاکید کردند که در «قلب هدف هنری این رویداد، مبارزه یک ملت برای بقا قرار دارد». این هدف چیزی است که نام «حرکتی برای مقاومت و بقا» را برای این رویداد معنادار می‌کند.

جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس، در روز هفتم اکتبر ٢٠٢٣ در پاسخ به بیش از هفت دهه اشغال فلسطین و نزدیک به دو دهه محاصره غزه و زندان و شکنجه هزاران فلسطینی، عملیات نظامی «طوفان الاقصی» را علیه رژیم اسرائیل آغاز کرد.

رژیم صهیونیستی در پاسخ به این عملیات، بمباران سنگینی را علیه نوار غزه آغاز کرد و این منطقه را تحت محاصره کامل قرار داد. حملات اسرائیل تاکنون منجر به شهادت بیش از ۴۴ هزار نفر شده است که بیش از هفتاد درصدشان را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند. همچنین در پی حملات هوایی و زمینی ارتش رژیم صهیونیستی دو میلیون نفر از ساکنان غزه آواره گشته‌اند.

بر اساس گزارش‌های منتشرشده، صدها هزار فلسطینی در نوار غزه دچار بحران گرسنگی هستند و از دسترسی به آب سالم آشامیدنی محروم شده‌اند.

حملات گسترده و بی‌وقفه اسرائیل مانع از رسیدن کمک‌های بشردوستانه به فلسطینی‌ها شده و این امر منجر به فروپاشی کامل جامعه غزه شده است. سازمان ملل در گزارشی نسبت به قحطی قریب‌الوقوع در این منطقه هشدار داده و اعلام کرد حتی ممکن است این باریکه محاصره‌شده وارد قحطی شده باشد.