عوارض جدی و خطرناک مصرف زیاد نمک

به گزارش حلقه وصل، نمک خوراکی یک ترکیب ساخته شده از پیوند یونی بین سدیم و کلر است. نمک نیز مانند سایر مواد غذایی باید به اندازه مناسب مصرف شود چرا که مصرف به اندازه نمک برای سوخت وساز مواد غذایی در بدن و کارکرد صحیح عضلات لازم و ضروری است اما مصرف بیش از حد نمک می تواند موجب بعضی از هشدارها و مشکلات سلامتی شود. اگر می خواهید بدانید در روز چه مقدار نمک باید استفاده کنید و مصرف نمک زیاد چه عوارضی به دنبال دارد، این بخش را مطالعه نمایید.

نمک چیست؟

نمک ها ترکیبات غیر معدنی هستند که حاوی کربن و هیدروژن نمی باشند. نمک ها با بار مثبت کاتیون نامیده می شوند و یون ها با بار منفی یعنی آنیون ها را جذب می کنند. این جذب مثبت به منفی به عنوان یک پیوند یونی شناخته می شود که کلید تثبیت ساختار شیمیایی نمک هاست.

یکی از مهمترین نمک ها در نظام طبیعی و زیستی دنیا سدیم کلرید می باشد، بیایید نگاهی به سدیم کلرید انداخته و درباره ی آنچه که آن را در طبیعت نمک ارزشمندی ساخته است، بحث کنیم.

نمک چه نقشی در بدن دارد؟

نمک یکی از مواد ضروری برای سوخت وساز مواد غذایی در بدن، انتقال پیام های عصبی و کارکرد صحیح عضلات است. مصرف کمی نمک در زمان اسهال و استفراغ و یا فعالیت شدید بدنی و در هوای گرم، سبب جبران املاح از دست رفته بدن می شود.

نمک به تعادل قند خون، به نرم کردن و صاف کردن حنجره، به جذب مواد مغذی درون غذا، تنظیم خواب، درمان بیماری زکام و سینوزیت، درمان آلرژی، جلوگیری از کرامپ یا گرفتگی عضلات، فراهم کردن انرژی بدن، بهبود عملکرد سلول های عصبی، خارج شدن اسیدیته زیادی به وجود آمده در بدن کمک می کند.

چه مقدار نمک بخوریم؟

مقدار مصرف روزانه نمک بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، پنج گرم است اما در کشور ما میزان مصرف نمک 2 تا 3 برابر این مقدار است.

عوارض جانبی نمک و زیاده روی در مصرف این مزه ی خطرناک

سدیم کلرید یا همان نمک طعام بیشتر عوارض جانبی بار منفی سدیم را داراست. مصرف بیش از حد آن می تواند موجب بعضی از هشدارها و مشکلات سلامتی شود که در ادامه بیان می کنیم:

فشار خون بالا

نمک طعام یکی از عوامل برجسته فشار خون بالاست. اخیرا یک مطالعه عنوان کرد که عامل بیش از 17 درصد موارد فشار خون در آمریکا به مصرف بالای نمک خوراکی مرتبط بوده است مصرف بیش از حد نمک طعام بسیار برای شما بد است.

فشار خون

مصرف افراطی آن فشار سرخرگی را افزایش می دهد و همچنین وجود زیاد نمک در بدن، منجر به حبس آب در آن و رقیق شدن می شود و به این وسیله احتباس آب زیاد شده و مقدار خون در کانال های خونی افزایش می یابد.

افزایش مقدار خون نیز فشار خون را افزایش می دهد که منجر به هایپرتانسیون یا همان فشار خون بالای مزمن می شود. بعد از مدت ها هایپرتانسیون می تواند رگ های خونی را غیر منعطف کند و اگر بدون درمان باقی بماند؛ می تواند به حمله و سکته قلبی منتهی شود.

مورد دیگر اینکه با توجه به افزایش بیش از حد کارکرد قلب در پمپاژ، مقدار خون نیز زیاد می شود و این موضوع می تواند خود قلب را تضعیف و آثار سوء بر خود داشته باشد.

ناراحتی های معده

نمک طعام می تواند برای معده ویران کننده باشد. در حقیقت، مطالعات نشان داده اند که مقدار خیلی زیاد نمک ممکن است منجر به سرطان معده؛ چهارمین سرطان شایع دنیا شود. ریسک ابتلا به سرطان معده به خصوص در کشورهای در حال توسعه، جایی که مصرف افراطی نمک رایج است، بسیار بالاست. علاوه بر آن، مصرف بیش از حد نمک می تواند تقریبا باعث ناراحتی های معده نیز گردد.

عوارض مصرف زیادی نمک و تاثیرات آن برای بدن:

ارتباط مصرف زیاد نمک و پوکی استخوان

مصرف نمک زیاد، سبب جدا شدن کلسیم از استخوان ها و دفع آن از ادرار می شود و چنانچه قبلا در مطلب کاملی در سلامت نمناک توضیح دادیم این افراد به همین علت دچار پوکی استخوان می شوند و استخوان آنها نازک می شود و با افزایش سن استخوان راحت می شکند. اگر می خواهید به پوکی استخوان دچار نشوید نمک کمتر مصرف نمایید.

مصرف زیاد نمک و آسم

مصرف نمک زیاد، آسم را در برخی از افراد وخیم تر می کند. این افراد اگر مصرف نمک را کاهش دهند، در بهبود بیماری آسم موثر و مفید است.

امراض ناگهانی

یک مقاله چاپ شده در یکی از مجلات، جزئیات ارتباط سدیم کلرید و امراض ناگهانی را عنوان کرده است. در محیط های بالینی، مقدار زیاد سدیم کلرید نشان از امراض ناگهانی در داخل ورید ها داشت. متقابلا کاهش شدید سدیم در فرآیند کم آبی نیز با خودی خود باعث این امراض می شود.

اگر شما همواره به دستشویی می روید چه در روز و چه در شب، تکرر ادرار علامت کلیدی مصرف اضافی نمک یا صفرای بیش فعال، عفونت دستگاه ادرار و دیابت نوع دو باشد. اگر هر تغییری در عادات دفع ادرار خود پیدا کردید، به پزشک مراجعه کنید.

تشنگی زیاد

اگر اغلب اوقات دهان خود را خشک یافتید و تشنگی شما غیر قابل تحمل است، احتمالا شما نمک زیادی مصرف کردید. مانند تکرر ادرار، تشنگی دائمی نیز می تواند علامت حالت های دیگر مانند دیابت نوع دو باشد، پس این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

نگهداری مایعات بدن

مصرف نمک زیاد سبب افزایش احتباس مایعات در بدن می شود. اگر این افراد مصرف نمک کاهش دهند حدودا 2 لیتر از مایعات بدن آنها کاهش می یابد.

ورم مچ پا 

افراط در مصرف نمک در رژیم غذایی خود می تواند به تورم مچ های پا منتهی شود. مچ های ورم کرده می تواند ناشی از احتباس آب که نتیجه ی مصرف زیاد نمک است، باشد. اما حالت های دیگری نیز می توانند باعث به وجود آمدن مچ های ورم کرده شود. افرادی که قوزک پا آنها ورم کرده است و انگشترشان تنگ شده اگر نمک کمتر مصرف نمایند ، ورم بسیار کاهش می یابد.

سردرد 

اگر شما خودتان مشتاق خوراکی های نمکی یافتید، شما بسیار نمک مصرف می کنید. شما از غذای خود لذت بیشتری خواهید برد اگر مصرف نمک خود را به سطح قابل قبول برسانید.

وجود بیش از حد نمک در رژیم غذایی می تواند باعث سردردهای ناشی از کم آبی در بدن شود. اگر معمولا سردردهای متوسطی دارید و از این سردردها رنج می برید و نمی دانید چه کنید، باید مصرف نمک را کاهش دهید. اگر نمک را به کمترین برسانید هیچ اثر بدی ندارد و پزشک به شما در این زمینه کمک خواهد کرد.

ممانعت از عملکرد کلیه

یک رژیم غذایی پر نمک می تواند عملکرد کلیه شما را آهسته تر کند. نمک زیاد می تواند باعث افزایش پروتئین در ادرار شما شود. افزایش پروتئین در ادرار شما یک عامل بسیار بالا برای بیماری کلیه است.

مهم ترین منابع دریافت نمک در رژیم غذایی

نمک آشپزخانه و نمک سر سفره انواع غذاهای آماده مثل سوسیس، کالباس،همبرگر و انواع کنسروها مانند کنسرو خورش ها، کنسرو سبزیجات و ... انواع خوراکی های شور مانند چیپس،چوب شور و لبنیات شور مانند پنیر، دوغ و کشک انواع ترشیجات و شور آجیل و مغز های شور نکاتی برای پیشگیری از افزایش فشار خون و بیماری های قلبی اجتناب از مصرف زیاد نمک هنگام پخت غذا اجتناب از مصرف بی رویه نمک بر سر سفره اجتناب از مصرف غذاهای کنسرو شده و بسته بندی شده و آماده استفاده از سبزی های تازه و معطر، سیر، لیموترش، آب نارنج، آویشن،شوید و ... به جای نمک اجتناب از مصرف غذاهای شور مانند آجیل شور، انواع فرآورده های غلات حجیم شده مانند چیپس و ... اجتناب از مصرف جوش شیرین که دارای سدیم است و برای ورآمدن و پف کردن انواع نان و کیک به کارمی رود.

نمک یددار تصفیه شده چیست و چرا باید از این نوع نمک استفاده کنیم؟

نمک تصفیه نمکی کاملا بهداشتی است که بدون ناخالصی می باشد. نمک خوراکی باید از نوع یددار و تصفیه شده باشدزیرا این نوع نمک به دلیل خلوص بالا میزان ید را بهتر و به مدت بیشتر حفظ می کنند. نمک یددار را به مدت طولانی نگهداری نکنید زیرا موجب از دست رفتن بخشی از ید آن می شود. برای حفظ ید نمک، نمک را دور از نور و رطوبت و در ظرف در بسته پلاستیکی، چوبی، سفالی و یا شیشه های رنگی و تیره نگهداری کنید و آن را در انتهای پخت به غذا اضافه کنید. مصرف نمک تصفیه نشده و دارای ناخالصی در افراد دارای سابقه بیماری های گوارشی، کلیوی و کبدی و افراد سالم ناراحتی های گوارشی، کلیوی، کبدی ایجاد می کند. به تاریخ مصرف نمک و پروانه ساخت روی بسته بندی نمک ها دقت کنید. نمکی را مصرف کنید که عبارت «نمک یددار تصفیه شده» روی بسته بندی آن باشد و نمک هایی با عنوان «صادراتی صنعتی» را نخرید.

مضرات مصرف نمک دریا

نمک دریا به نمک حاصل از تبخیر آب دریا گفته می شود که مضرات زیر را دارد:

این نمک،تصفیه نشده و دارای انواع ناخالصی ها مانند فلزات سنگین است که ممکن است سبب ابتلای شما به سرطان شود.  میزان ید این نمک کم بوده و نمی تواند نیاز روزانه را تامین کند. نمک دریا حاوی مواد معدنی مانند فلوئور و پتاسیم است اما اگر به مقادیر زیاد مصرف شود، این املاح تامین می شوند. اگر می خواهید از نمک دریا استفاده کنید نمک هایی که مجوز تولید و پروانه ساخت از وزارت بهداشت دارند را مصرف نمایید. 

منبع:ایسکانیوز