زن در حاشیه‌ی تاریخ نیست

به گزارش حلقه وصل، بخش الگوی سوم بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم، به موضوع الگوی انقلاب اسلامی پیرامون زن و جهاد تبیین زنانه پرداخته و جلوه هایی از نقش آفرینی اجتماعی زنان در ادوار گذشته را به تصویر کشیده است.

زینب کبری بعنوان نمونه‌ی برجسته‌ی تاریخ، عظمت حضور یک زن را در یکی از مهمترین مسائل تاریخ نشان داد... عامل پیروزی خون بر شمشیر، حضرت زینب بود؛ والّا خون در کربلا تمام شد.
در آن شرائط بحرانی ِداغداری و اسارت، خورشید عظمت زینب سلام‌الله‌علیها طلوع می کند. با همان بلاغت و بلندی مضمون پدرش علی سلام‌الله‌علیه بر منبر خلافت. آن هم نه در شرایط خطیبی در برابر یک عده مستمع بلکه در برابر نیزه‌داران بی رحم. این حادثه نشان داد که زن در حاشیه‌ی تاریخ نیست؛ زن در متن حوادث مهم تاریخی قرار دارد.  
برگرفته از  بیانات رهبر حکیم انقلاب، 01/02/1389

 در قسمت‌هایی از محتوای این بخش به نقش آفرینی زنان در دور های صفویه، قاجاریه، مشروطه و پهلوی پرداخته شده است. در ادامه به گوشه ای از نقش آفرینی زنان خواهیم پرداخت:

سوگواری تاریخی زنان نوغان
۱۲۰۰ سال پیش هنگامی که زنان نوغان از شهادت مظلومانه امام رضا(ع)، با خبر شدند، در اقدامی تاریخی با بخشیدن مهریه‌های خود به شوهرانشان، اجازه گرفتند و با شاخه‌های گل، راهی تشییع آن پیکر مطهر شدند و با حضور شورانگیز و تاریخی خود، ارادت قلبی به فرزندان فاطمه (س) و غریب نوازی و مهمان نوازی شان را به رخ تاریخ کشیدند. 

زنان دانشمند در دوران صفویه
 ملّا محمّدباقر مجلسی چهار دختر عالمه داشت. دختر ارشدش آمنه بیگم، همسر ملّا محمد مازندرانی از دانشمندان بنام زمان بود.
 زوجه‌ی شیخ بهایی نیز از زنان عالم عصر خود بوده و به زنان، فقه و حدیث می‌آموخته است.
 دختر ملّا محمد شریف رودشتی اصفهانی به نام حمیده بر کتاب استبصار شیخ طوسی حاشیه نوشته است. 

خدمات اجتماعی زنان در دوران صفویه
زوجه‌ی شاه عباس اول، کاروانسرایی ساخت که از بناهای باشکوه و عالی است و برای حفاظت و تدارک آن برای مسافران موقوفه‌ای نیز معین کرد. 
دختر شاه اسماعیل اول و دختر شاه طهماسب نیز راه‌ها و پل‌ها و کاروانسراها  و بیمارستان‌های متعددی ساخت. 
مادر شاه سلطان حسین نیز مدرسه‌ای در چهارباغ اصفهان ساخت.
دختر شاه صفی  مدرسه‌ای ساخت و موقوفاتی بر آن اختصاص داده بود. دختر شاه طهماسب وهمسر شاه صفی نیز مدرسه های بزرگی ساخته بودند که چندین مدرّس در آنجا تدریس می‌کردند. 

ماجرای حکم تاریخی تحریم تنباکو
وقتی خبر رسید که شاه با میرزای آشتیانی اتمام حجت کرده است که یا باید در مکان عمومی قلیان بکشد و یا از ایران خارج شود، انبوهی از زنان در سنگلج، محل استقرار میرزای آشتیانی، جمع شدند و ضمن استمرار مبارزه، بدون حمایت از سوی مردان، اقدام به بستن بازار کردند. 
هنگامی که امام جمعه‌ی تهران، سعی می‌کرد به مردم بفهماند اعتراض به قرارداد تنباکو، صرفاً مخالفت با تصمیم شاه است نه یک جهاد دینی، زنان فریاد برآوردند: «این چه فرمایشی است؟ ما نه با پادشاه طرفیم و نه کس دیگر، ما اجرای حکم خدا را خواهانیم».  

دوران مشروطه
وقتی مردم به فرمان علما در حرم حضرت عبدالعظیم بست نشستند زنان پا به پای مردان حضور داشتند و آنگاه که امیربهادر و تفنگچیان حکومتی به سمت حرم رفته و علما را تهدید کردند، زنان به بالای بام‌های صحن رفتند تا در صورت هتک حرمت تفنگچیان به مرقد مقدس یا علما، آنان را سنگباران کنند. این اقدام جسورانه‌ی زنان باعث شد امیربهادر و زیردستانش بی‌نتیجه به تهران بازگردند. 

هشدار زنان مسلح به رئیس مجلس
هنگامی که در دوران مشروطه، مردم شهرهای ایران، در حمایت از مجلس و مخالفت با اولتیماتوم روسیه به اعتراض می‌پردازند، زنان تهران، مسلّح به مجلس رفته و به رئیس مجلس هشدار می‌دهند: «اگر وکلای مجلس در انجام فرایض خود و محافظت و برقرار داشتن شرف ملت ایران تردید کنند، مردان و فرزندان و خودمان را کشته و اجسادشان را همین جا می‌اندازیم.» 

زنان جراح در دوران قاجار
زنان متعهد مسلمان برای حفظ حریم محرم و نامحرم به تخصص های پزشکی دست یافتند. مثلا در یکی از تکایای آن روز، بیمارستان تخصصی بانوان تشکیل دادند که هر روزه صف های طولانی از مراجعان زن در پشت این تکیه تشکیل میشد. زنان طبیب حتی به جراحی های کوچک نیز می پرداختند.
دکتر پولاک :جراحی های کوچک برای زنان بیشتر توسط زنان صورت میگیرد. از این جراحان زن، دو تن در تهران در داشتن مهارت، شهرت خاصی دارند. 

قیام زنان مشهد
جمعی (حدودا 200نفر) از زنانِ مشهد در اعتراض به جشن سالانۀ کشف حجاب توسط رژیم شاه از مسجد «نخودبریزهای» مشهد راه افتادند تا همزمان با راهپیماییِ زنانِ بی‌حجاب، به مقصد مجسمۀ رضاخان برسند. رژیم ناگهان زنان چادر مشکی با این پارچه نوشته را دید: «ما زنان مسلمان خراسان آزادی خواهران در بند را خواهانیم». عُمّال رژیم تعدادی از زنان را دستگیر و روانۀ زندان کرد.
دیگر زنان مشهدی خبر دستگیری خواهران خود را در کشور منتشر کردند که منجر به اعتراض های پیاپی دیگر شد. 
بازتاب این حرکت زنان مسلمان مشهد، در روزنامه‌های پاکستان و سوریه نیز به چاپ رسید.
این اقدام زنان مشهد، سرآغاز تحول و بیداری اجتماعی مردم و مقدمه‌ای برای انقراض رژیم منحوس پهلوی شد و 400 روز  بعد از آن، رژیم فاسد پهلوی سقوط کرد.