کاغذهای یارانه‌ای ایران کجا رفت؟

به گزارش حلقه وصل: علی واضحی، مدیر شرکت راهکار برگ بهشت (واردکننده کاغذ بالک)، با اشاره به فعالیت این شرکت در واردات کاغذ طبق فهرست نخست مورد تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت:‌ ما از آن فهرست بخشی را وارد کرده و به صورت مستقیم به ناشران عرضه کرده‌ایم و بخشی نیز در حال واردات است که تا پایان سال به تدریج به ناشران مورد تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحویل خواهد شد.

وی با اشاره به افزایش قیمت کاغذ گفت: قیمت ارزی که به کاغذ و مقوا اختصاص یافته است،‌ از ابتدای سال برای کاغذ تحریر از 3800 تومان به 4200 تومان افزایش یافته است، برای کاغذ گلاسه و مقوای بسته‌بندی از 3800 تومان به حدود 8000 تومان(ارز نیمایی) افزایش یافته است، بعضی از کارخانه‌ها دیگر حاضر به همکاری با ایران نیستند و مابقی تأمین‌کنندگان قیمت‌های فروش خود را افزایش داده‌اند. قیمت حمل به ایران تا تنی 100 یورو گران‌تر شده است،‌ هزینه انتقال پول به بانک‌های خارجی، شامل هشت تا 9 درصد کارمزد می‌شود، بنابراین قیمت تمام شده انواع کاغذ نسبت به ابتدای سال افزایش جدی داشته است.

واضحی همچنین از خروج برخی از سرمایه‌گذاران از حوزه کاغذ خبر داد و گفت: مشکلات داخلی و خارجی که در تأمین کاغذ بوجود آمده است،‌ مانند نقل و انتقالات پول‌، حمل کالا و عدم همکاری برخی از تامین‌کنندگان آسیایی و اروپایی برای فروش کاغذ برخی از فعالان را از این بخش خارج کرده است.

وی با اشاره به افزایش قیمت کاغذ در بازار گفت:‌ قیمت بازار آزاد را عرضه و تقاضا مشخص می‌کند، دلیل افزایش قیمت‌های بازار آزاد انواع کاغذ و مقوا، کمبود اقلام در راه و نیاز بالای بازار تولید داخلی و صادراتی است و مدیریت بلند مدت قیمت‌ها فقط از طریق تسهیل تامین و عرضه ممکن است. البته در بخش نشر با اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد نیاز ناشران از طریق سامانه درخواست کاغذ با قیمت مناسب در حال تامین است، اما برای سایر مصارف و مابقی اقلام کاغذ و مقوا، حذف ارز 4200 تومانی و تسهیل تخصیص ارز نیمایی به انواع کاغذ چاپ و تحریر و بسته‌بندی، تامین‌کنندگان مختلف را به بازار وارد کرده و به ثبات قیمت‌ها کمک خواهد کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه کاغذ در ایران ارزان‌تر از کشورهای همسایه است،‌ گفت: اگر کاغذ تحریر یارانه‌ای بندی 150 هزار تومان ایران را بخواهیم در عراق بخریم معادل 20دلار یعنی 300 هزار تومان ما می‌شود، این امر موجب شده که برخی کاغذ را برای تهیه دفتر، کتاب و نوشت‌افزار مصرف کرده و آن را به عراق و آذربایجان و سایر کشورهای همسایه صادر کنند،‌ یکی از دلایل کاهش کاغذ در ماه‌های اخیر در بازار این موضوع بوده است. بسیاری از ناشران عراقی و دیگر کشورها چون افغانستان و... نیز ترجیح می‌دهند کتاب‌هایشان در ایران منتشر شود، چرا که برایشان مقرون به صرفه خواهد بود، این یارانه کاغذ تحریر، حجم تقاضا را افزایش داده است.

وی با بیان این مطلب که برخی از قیمت‌های فعلی بازار لجام گسیخته است،‌ گفت: ‌کاغذ گلاسه و مقوای بسته‌بندی در هفته‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است،‌ در حالی که اگر با ارز نیمایی قیمت تمام شده این دو کالا را محاسبه کنیم،‌ باید کیلویی 12 تا 13 هزار تومان شود اما در هفته‌های اخیر بین 15 تا 20 هزار تومان فروش رفته است. حال چرا افزایش یافته؟ چون عرضه کم شده، چرا عرضه کم شده؟ چون بروکراسی اداری برای گرفتن ارز نیمایی پیچیده شده است.

واضحی ادامه داد:‌ بنابراین واردکنندگان کاغذ اکنون باید با دو جبهه مبارزه کنند یکی از خارج از کشور و با تحریم‌های بانکی و کشتیرانی امریکا، یکی هم از داخل کشور که باید بروکراسی که ایجاد شده و مشکلاتی که ارز چند نرخی ایجاد کرده را پشت سر بگذارند. ارز چند نرخی مشکلات و مفاسد زیادی را در بازار کاغذ پدید آورده است. اکنون دولت مجبور است کنترل‌های بسیاری بگذارد تا این ارز 4200 تومانی و نیمایی را به درخواست‌های غیرواقعی تخصیص ندهد و تجار سالم هم در صف این کنترل‌ها مانده‌اند. به نظر می‌رسد راه حل اساسی، کاهش اقلام یارانه‌ای و نزدیک شدن نرخ ارز آزاد و نیمایی خواهد بود.