حلقه وصل: نشست تخصصی طراحی الگوی جهاد تبیین با عنوان «طراحی میدان»در سالن مرحوم روحی در کتابخانه مرکزی دانشگاه شهرکرد برگزار شد.
این نشست با حضور حجت الاسلام کاظمی نیا دبیرستاد مردمی جبهه فرهنگی استان و جمعی از مسئولین حوزه علمیه خواهران و برادران استان، نهاد رهبری دانشگاه، دانشگاه شهرکرد، سازمان تبلیغات اسلامی استان و تعدادی دیگر از نهادهای متولی فرهنگ در سطح استان برگزار شد.
این نشست تخصصی یازدهم اسفند ماه با ارائه دکتر منوچهر محمدی دانشیار علوم سیاسی و معاون اسبق وزارت امور خارجه، دکتر حسین ظفری متخصص آینده پژوهی و عضو هیات علمی دانشگاه، حجت الاسلام والمسلمین فلاح شیروانی پژوهشگر و متخصص حوزه راهبردی و آقای حسین افتخاری معاون راهبردی خانه اندیشه ولایت برگزار شد.
حجت الاسلام فلاح شیروانی پژوهشگر و متخصص حوزه راهبردی در موضوع تبیین و منظومه فکری امام خامنهای مدظله العالی به ارائه سخنانی پرداختند. وی ضمن ابراز نگرانی از ماندن مسئله جهاد تبیین در مقام نظر و عدم ورود به عرصه عملیاتی افزودند: پیشتازان انقلاب وقتی منفعل میشوند، ضربه میزنند و پیکره عمومی مردم را به سمت کاملا متفاوت سوق میدهد.
فلاح شیروانی در ادامه گفت: در جبهه انقلاب، اگر هزار نفر را درست تربیت و توجیه کنیم، حرکت خوبی در این راستا به وجود میآید.
وی در خصوص عموم مردم ایران گفت: حضرت امام و حضرت آقا معتقدند که مردم ایران به صورت عموم اسلام را انتخاب کردهاند و خودشان را به این سمت میکشند و مانع اصلی در این مسیر نخبگان و مسئولین هستند.
فلاح در خصوص مسئله جهاد تبیین گفت: برای جهاد تبیین میتوان دو ابشخور در نظر گرفت: نیاز و تهدید. یعنی اگر تهدید هم نبود باز ما نیاز به مسئله جهاد تبیین داشتیم. به نظر من اکثر مردم ما نسبت به این تهدید تصور و تصویر درستی از این تهدید و همچنین از پیشرفت از ایران ندارند.
وی در ادامه افزود: به نظر من برای شروع اگر بتوانیم به هزار نفر این خوراک را برای جهاد تبیین برسانیم، تلقی افراد نسبت به اندیشه انقلاب عوض میشود. در کنار این باید به مسئله جهاد عمومی و حرکت مردم به سمت آن هم توجه کرد.
در پایان فلاح شیروانی گفت: به نظرم داستان را نباید خیلی پیچیده کنیم تا اینکه حرکت شروع شود.
حجت السلام و المسلمین صفی مسئول نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه شهرکرد ضمن خیر مقدم به همکاران مجری در این نشست و خوشآمدگویی به حاضران، در بخشی از سخنان خود گفت: در بیست جای قرآن واژه جهاد به معنای عام به کار برده شده است. رهبر انقلاب هم در کتاب همرزمان حسین در تعریف جهاد میگوید: جهاد یعنی تلاش حداکثری برای برداشتن موانع حکومت اسلامی.
در ادامه این نشست تخصصی دکتر حسین ظفری متخصص آینده پژوهی و عضو هیات علمی دانشگاه با موضوع جدال ذهنیتها به ارائه مطالبی پرداخت. وی در این خصوص و با اشاره به سیر تطور راهبری مردم گفت: تا یک دورهای رهبری جامعه مبتنی بر زور و قدرت فیزیکی بوده و در دوره دوم کسانی که به گلوگاههای ثروت و اقتصاد تسلط داشتند، قدرت بیشتری داشتند و میتوانستند جامعه را راهبری کنند. ولی در دوره سوم راهبری جامعه را صنعت فرهنگی و ابزارهای فرهنگی به عهده میگیرند.
دکتر ظفری در ادامه با اشاره به وضعیت امروزه افزود: امروزه نبرد، نبرد ساختن معنا در ذهن مردم است. در این زمینه بسیاری از اندیشمندان گفتهاند که طرز تفکر مردم تعیین کننده وضع مردم و جوامع حاکم بر آنان است. بر این اساس اگر اکثریت مردم متفاوت یا متضاد از حکومت فکر کنند، نظام تغییر میکنند.
وی با اشاره به دو عنصر فرهنگ و گفتمان گفت: فرهنگ حداقل از چهار لایه تشکیل شده: باورها، ارزشها، هنجارها، نمادها و نشانهها. در تهاجم فرهنگی دشمن در سطح نخبگان دو سطح باورها و ارزشها نشانه قرار میگیرد و نسبت به عوام دو لایه هنجارها و نمادها نشانه قرار گرفته میشود. فرهنگ هوای جامعه است که ما تنفس میکنیم و گفتمان یک مسئله فراگیر است. اگر گفتمانها همراه با فرهنگ بشوند، مقوم آنها میشوند، ولی اگر مخالف باشد، مهاجم میشوند.
دکتر ظفری در ادامه افزود: رهبر انقلاب معتقدند که اگر چیزی را بخواهیم محقق کنیم، باید به گفتمان تبدیلش کنیم. نظام معنایی جامعه هم ترکیبی است از فرهنگ و گفتمان.
این متخصص آینده پژوهی و عضو هیات علمی دانشگاه در خصوص شکلدهی به یک گفتمان گفت: گفتمان در تعامل پنج مرحله با هم شکل میگیرد که عبارتند از: مسئله اصلی چیست؟ مقصر یا علت اصلی به وجود آمدن مسئله چیست؟ الگوی حل مسئله چیست؟ باید باورپذیری نسبت به الگوی حل مسئله شکل بگیرد. اگر این چهار تا با هم شکل بگیرد؛ نظام معنایی تولید میشود. نظامهای معنایی در جامعه ما معمولا عمری هفت هشت ساله دارند.
ظفری در ادامه افزود: بر اساس گفتمان مقاومت، علت اصلی مشکلات فعلی عناصر واداده و غرب زده هستند و راه حل این مشکل هم تحقق عدالت و پیشرفت با تکیه بر داخل است. این مسئله باید تبیین شود.
در ادامه این نشست تخصصی حسین افتخاری معاون راهبردی خانه اندیشه ولایت با موضوع طراحی الگوی ترکیبی و تهاجمی عملیات تبیین به ارائه سخنرانی پرداخت. وی در این باره گفت: تبیین در دو سطح لنفسه و لغیره مطرح است. بر همین اساس در مسئله تبیین برای خودش چرایی، چیستی و چگونگی مطرح میشود. تبیین در مقام لغیره مباحث فاعل تبیین، مخاطب تبیین و متعلق تبیین را مطرح میکند.
افتخاری در ادامه افزود: در مبحث متعلق تبیین این مطرح میشود که تبیین شامل چه مسائلی میشود؟ در اینجا شبهه شناسی، غایت شناسی و روایت نگاری مطرح میشود. در اینجا مصداقها، عرصهها، موضوعات و مصادیق تبیین مشخص میشود. روایت نگاری ما مهمترین بخش کار ما است و اینکه روایت نگاری ما چه باشد، در واقع به سطح مواجهه ما برمیگردد.
معاون راهبردی خانه اندیشه ولایت در خصوص اهمیت جهاد تبیین و حرکت عمومی جامعه گفت: تبیین لازمه حرکت عمومی جامعه است؛ زیرا با ذهنها و با دلها مواجهه هستیم و اگر دلها قانع نشود، بدنها به راه نمیافتد. بر همین اساس هدف باید ممانعت از هجمه رسانهای دشمن باشد که به دنبال تحریف و انحراف است و تبیین ما موجب انگیزه بخشی و در نتیجه قیام و پیشرفت خواهد شد.
حسین افتخاری در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: تحمیل اراده بر یک ملت در سه نوع سخت، نیمه سخت و نرم اتفاق میافتد. در حالت سخت، ملاک قدرت و زور است، در حالت نیمه سخت ملاک تلاش برای تحمیل اراده بر حکومتها است و حالت سوم همان کار کردن و حاکمیت بر قلوب است و اصطلاحا استعمار فرانو معرفی میشود. مجموعه همه اینها را تحت عنوان جنگ هیبریدی میشناسند.
افتخاری با اشاره به مبحث استراتیژی تبیین گفت: در زمینه استراتیژی تبیین باید توجه کنیم که تبیین در راستای حرکت عمومی جامعه خودی در شرایط فعلی باید تذکری و تبشیری و در شرایط آرمانی تشجیعی و تقویمی باشد. تبیین در راستای حرکت عمومی جامعه دشمن در شرایط فعلی باید تنبیهی تضعیفی و برای آینده تحذیری و ارعابی باشد.
وی در پایان گفت: در مواجهه با تهدید، مواجههای متفاوتی وجود دارد از جمله اینکه: مواجهه حذفی، مواجهه انکار، مواجهه تسلیم، مواجهه تبدیلی، مواجهه بازتعادلی و مواجهه پوششی. که مواجهه پوششی در واقع همان جهاد تبیین است.
در نوبت بعد از ظهر نشست تخصصی جهاد تبیین؛ حجت الاسلام سعیدی گفت: امروز جهاد تبیین مسئله حضرت آقا است. جهاد تبیین این است که دشمنی داریم در داخل و دشمنی داریم در خارج. ایا ما مثل روح الله زم هجده ساعتی و شبانه روزی کار در راستای اهدافمان میکنیم؟ از اشتراکات ما ضرورت و وجوب جهاد تبیین است؛ چون که داریم مداوم و متراکم از دشمن ضربه میخوریم.
سعیدی در ادامه در خصوص اقدامات صورت گرفته در این زمینه گفت: دیگرانی که بیرون از جمع ما هستند و جامعه نخبگانی و مردم را هدایت میکنند و جهت میدهند، نظرشان در مورد جهاد تبیین چیست؟ اگر مطابق با نظر ماست که آنرا ادامه دهیم و اگر که خیر مسائل و چارچوب دیگری را مد نظر قرار دهیم. در این راستا اقداماتی شده منتهی جهاد تبیین نباید مقطعی باشد؛ چون حرکت تداوم انقلاب است. اگر رهبر انقلاب چند ماه یا یک سال دیگر حرفی از جهاد تبیین نزدند، این به معنای این نیست که دیگر به جهاد تبیین نیازی نیست.
وی در پایان افزود: ما در دستگاهها و مجموعههای مختلف ظرفیتهای مختلفی داریم و از آن باید استفاده کنیم و از راه زیاد گفتن آنرا تبدیل به گفتمان کنیم. ما باید در این زمینه به یک فکر، رویه و وحدت منسجم برسیم و حرکتمان در میدان مستمر باشد؛ در غیر این صورت هم این حرکت جهاد تبیین مثل حرکتهایی مثل مساوات، مقابله با کرونا و دیگر مسائلی میشود که در یک مقطعی بودند و الان دیگر ازشان خبری نیست.
در ادامه این نشست تخصصی حاضرین به چهار گروه تقسیم شدند و قرار شد هر گروه در یک کلاس با یک مربی حضور یابند و در پایان کلاس هم جمع بندی هر یک از گروهها مشخص و در یک جلسه جمع بندی با حضور همه مجموعهها، نقشه عملیاتی مشخص شود. در همی نراستا در این چهار کارگروه به مدت دو ساعت اعضا پیرامون چهار سوال بارش فکری داشتند. این چهار سوال عبارت بودند از: مهمترین مسئله استان چیست؟ اعضا چه اقدامی در این راستا میتوانند بکنند؟ چه ظرفیتهایی وجود دارد؟ چه عملیات و راهکاری را پیشنهاد میدهید؟
بر این اساس چهار گروه ر چهار کلاس مجزا در مورد سوالات مطرح شده بارش فکری داشتند و در پایان هر کارگزوه جمع بندی اعضای خود را توسط مربی انجام دادند و قرار شد در یک جلسه جمع بنید با حضور مسئولان فرهنگی استانی؛ جهت رسیدن به یک مدل بومی و متناسب با اقتضائات استان که نیاز فعلی میدانی استان برای جهاد تبیین است، اقدام شود.
منوچهر محمدی دانشیار علوم سیاسی و معاون اسبق وزارت امور خارجه با موضوع واقعیتهای غرب به ارائه سخنرانی پرداختند.
منوچهر محمدی گفت: غرب سعی کرده خودش را مدینه فاضله نشان دهد و در ذهن ما خود را بهشت زمینی معرفی کند درحالیکه واقعیت غرب چیزی دیگری است.
معاون اسبق وزارت امور خارجه در مورد غرب و واقعیت آن گفت: میتوان بحث را در بخش تاریخی خم بررسی کرد. وی در ادامه در خصوص بخش تاریخی غرب گفت: قرون وسطی خود غربیها میگوید دوران جاهلیت و تاریکی است، درحالیکه جهان اسلام در همان دوران در اوج رشد و شکوفایی بوده.
محمدی در ادامه افزود: غربیها نوعی نگاه تبعیض نژادی بر آنها حاکم شد. در تاریخ غرب جنایتهای مختلفی به وقوع پیوسته و تازه خودشان به آنها هم افتخار میکنند. مسائلی چون برده داری، قتل عامها و گورهای دسته جمعی، دیکتاتوریها و... همه مسائلی هستند که در پوشش و با شعار دموکراسی، حقوق بشر و آزادی به وقوع پیوسته است.
وی در خصوص تئوریزه شدن جنگ در فرهنگ و تمدن غرب گفت: نظریه پردازی به نام مالتوس اساسا معتقد است تنظیم جمعیت جهان صرفا از طریق جنگ ممکن است و به همین خاطر آنها اساسا جنگ را تئوریزه کردهاند و با بحرانها ارتزاق میکنند.
محمدی در پایان گفت: غرب متمدن همان غرب وحشی است که جنایت و دروغ را هم مذموم نمیداند و بر اساس شواهد غرب و آمریکا از هم خواهد پاشید. اینها مسئلی است که باید در جهاد تبیین مطرح شود.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی طاهری مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی استان چهارمحال و بختیاری در ادامه این نشست تخصصی و با اشاره به بحث آقای فلاح و باتوجه به اینکه مبنای بحثشان فوریت و قطعیت جهاد تبیین بود گفت: یک سوالی در این میان مطرح میشود که چه طور میشود طیف انقلابی ولی منفعل را به گروههای فعال تبدیل کرد تا جهاد تبیین صورت بگیرد؟ در پاسخ به این مسئله حالتهایی پدید میآید. ممکن است اینها محتوا نداشته باشند که نیازمند یک کارگروه تولید محتوا هستیم.
وی در خصوص نحوه ایجاد جهاد عمومی در ادامه گفت: درواقع این همان حلقههای میانی تبیین است. در اینجا اگر نیاز و تهدیدی وجود داشته باشد، آن حرکت عمومی ایجاد خواهد شد. در واقع ناهوشیاری عموم مردم به نسبتی برمیگردد که بین حقیقت و ادراک از حقیقت وجود دارد. و با توجه به همین نکته است که در حوزه عمومی حتی در فضای نخبگانی با فضایی روبهرو هستیم که غرب را مطلوب میداند. در واقع این فضایی است که در ذهنها به وجود آمده است. و باید در مورد اینکه برای رفع این مشکل چه میتوانیم بکنیم؛ بحث و فکر کنیم.
دکتر طاهری در ادامه با توجه به تاریخ انقلاب اسلامی گفت: الگوهای توسعه کارگزاران که مبتنی بر مدلهای توسعه غربی بود موجب شکل گیری فاصله طبقاتی، ثروت باد آورده و... شد و این وضعیت موجب فاصله گیری مردم از نظام و از بین رفتن حلقههای میانی شد. برای مقابله با این وضعیت باید از شاخصهای بومی برای سنجش انقلاب اسلامی ساتفاده کرد وگرنه انقلاب اسلامی را اساسا نمیتوان با شاخصهای غربی بسنجیم.
وی در خصوص مسائل مطرح شده گفت: اینها مشکلاتی است که ما در جهاد تبیین داریم و باید مطرح شود تا از دل این مباحث مدل دربیاید؛ زیرا ما در انقلاب اسلامی ادعای تمدن کردیم. اگر غرب این را جدی گرفته (که گرفته است) این نشان میدهد ما دارای مولفههایی متفاوت از غرب هستیم.
طاهری در پایان جمع بندی نشستهای صبح گفت: حالا ما باید در ادامه نشست به این چند سوال پاسخ دهیم تا بتوانیم به نقشه عملیات مشترکی در این زمینه برسیم: اساسیترین مسئله نیازمند به تبیین در استان ما چیست؟ اساسیترین مسئلهای که ذهن مردم استان را درگیر میکند، چیست؟ ماموریت و ظرفیت من در این مسیر چیست؟ چه ابزارهایی را میتوانیم در این جهاد به کار بگیریم؟ آن کارهای مشترکی که ما میتوانیم انجام دهیم، چیست؟
وی در ادامه این راهم گفت که: با پاسخ دادن به این سوالها میتوان در زمینه جهاد تبیین اقدام کرد. اگر مسئله جهاد تبیین حل شود، موجب اعتماد و اقتدار میشود. یعنی اولا موجب اقتدار ولی جامعه میشود و در ضمن موجب اعتماد ولی جامعه به ما و در نتیجه واگذاری مسئولیتهای بعدی بر دوش ما میشود.