حکم نگاه پسر به دختر بدون چادر و روسری در جلسه خواستگاری

به گزارش حلقه وصل، یکی از مهمترین واجبات دین مبین اسلام که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، فراگیری احکام دین است. کسی که اسلام را به عنوان دین خود بر می‌گزیند باید برنامه‌های آن را به طور کامل در همه قلمروهای زندگی خود بپذیرد و رفتار و عملکرد خویش را مطابق با احکام دین تنظیم نماید، انجام چنین تکلیفی می‌طلبد فرد مسلمان نسبت به مقدار مورد نیازش از احکام دین که به آن احتیاج دارد و برایش پیش می‌آید، شناخت پیدا کند تا بتواند آن را در زندگی خود اجرا نماید. 

یکی از موضوعاتی که در مورد آن پرسش‌های زیادی مطرح می‌شود مسائل مربوط به خواستگاری و مقدمات ازدواج است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای

پرسش: در حدود ۳ سال است که من و دختر عمویم به هم علاقه‌مندیم. سال قبل به خواستگاری او رفتم و بعد از انجام آزمایش قرار بر این شد که تا اتمام درس همدیگر صبر کنیم. آیا ازدواج موقت در شرایط فعلی بدون اطلاع خانواده با شرط نداشتن رابطه جنسی جایز است؟

پاسخ: بنابر احتیاط واجب ازدواج ولو موقّت باید با اجازه ولیّ شرعی دختر باشد.

پرسش: من برای خواستگاری و ازدواج اقدام کردم و در موقع تعیین مهریه با مشکل روبرو شدم به طوری که در ظاهر و با اکراه و بخاطر شرایط حاکم بر مراسم با مبلغ مهریه پیش نهادی که ۵۰۰ سکه بود موافقت کردم سؤالم این بود که مسئله مهریه از نظر شرعی چه حکمی دارد؟

پاسخ: اگر داماد با رضایت خود مبلغ زیادی را مَهر قرار دهد و عقد ازدواج بر طبق آن مهریه خوانده شود، آن مقدار مَهر بر عهده شوهر لازم می‌شود.

پرسش: برخی والدین پیش از خواستگاری استخاره می‌کنند و بر اساس آن عمل می‌کنند، آیا در این موارد استخاره لازم است؟

پاسخ: به طور کلی استخاره برای رفع حیرت و تردید در انجام کارهای مباح است، اعم از اینکه تردید در اصل عمل باشد یا در خصوصیات آن، بنابراین اگر در کار خیر، حیرت وجود ندارد، استخاره لازم نیست، توجه داشته باشید عمل به استخاره شرعا واجب نیست، ولی بهتر است بر خلاف آن عمل نشود.

پرسش: ارتباط تلفنی و صحبت کردن دختر و پسری که در دوران نامزدی هستند، به منظور آشنایی بیشتر برای تصمیم گیری ازدواج، با اطلاع خانواده چه حکمی دارد؟

پاسخ: تا زمانی که عقد به صورت صحیح شرعی خوانده نشده است، نامحرم هستند، بنابراین در صورتی که بدون قصد لذت و با اطمینان به عدم وقوع در مفسده باشد، اشکال ندارد و الا جایز نیست

پرسش: آیا در جلسه خواستگاری، برای اطلاع و آگاهی پسر از خصوصیات ظاهری دختر، جایز است به دختر بدون چادر و روسری نگاه کند؟

پاسخ: اگر برای ازدواج با آن دختر مانعی نیست و پسر در صورت پسندیدن، قصد دارد با او ازدواج کند و احتمال می‌دهد با نگاه، آگاهی بیشتری به دختر پیدا می‌کند و با قصد لذت نگاه نکند، اشکال ندارد؛ البته اگر یک نگاه، کافی باشد، تکرار نگاه جایز نیست.

حضرت آیت الله سیستانی

پرسش: خواستگار تا چه حد می‌تواند به خانمی که می‌خواهد با او ازدواج کند نگاه کند؟

پاسخ: خواستگار می‌تواند به صورت و موها و گردن و دست و پای دختر نگاه کند به شرط اینکه به قصد لذت بردن نباشد و ترس افتادن در گناه هم نباشد و همچنین شرط است که او را قبلاً ندیده باشد و احتمال بدهد که او را بپسندد و به احتیاط واجب شرط است که قصد ازدواج با شخص او را داشته باشد نه اینکه در صدد تفحص و یافتن زن مناسب باشد و باید خانم بدون زینت و آرایش باشد.

پرسش: وقتی شخصی می‌خواهد با یک دختر ازدواج کند چه مواردی را باید در مورد دختر توجه داشته باشد؟ مثلاً دختر باید چه نوع شخصیتی داشته باشد؟

پاسخ: بر حسب مورد فرق می‌کند، در هر صورت خانواده و اخلاق و ایمان و فهمیده بودن و عفیف بودن مهم است.

پرسش: آیا دوشیزگان می‌توانند با آرایش خفیف و استفاده از پودرهای زیبایی برای جلب توجه بانوان بدون حضور آقایان و یا برای زیبایی بیشتر حاضر شوند و قصدشان آن باشد که خواستگار پیدا شود و آیا چنین کاری عیب‌پوشی به حساب می‌آید؟

پاسخ: آن چنان آرایشی را جایز است انجام دهند و آن پنهان کردن عیوب محسوب نمی‌شود با این وجود اگر عیب‌پوشی هم به حساب آید باز هم حرام نیست مگر آنکه فریبکاری برای خواستگاران تلقی شود.

پرسش:۱ خواستگار می‌تواند به مو و دست دختر هنگام خواستگاری نگاه کند و چند بار این کار را می‌تواند انجام دهد ؟۲ آیا برای دختر جایز است که آرایش خیلی کم کند در جلسه خواستگاری؟

پاسخ: ۱. کسی که از خانمی خواستگاری می‌کند می‌تواند یک بار به صورت و موها و گردن و دست و پای او نگاه کند به شرط این که به قصد لذت بردن نباشد و خوف وقوع در حرام هم نباشد و همچنین شرط است که او را قبلاً ندیده باشد و احتمال بدهد که او را بپسندد و به احتیاط واجب شرط است که قصد ازدواج با شخص او را داشته باشد نه این که در صدد تفحص و یافتن زن مناسب باشد .۲. جایز نیست.

پرسش: بر سر گذاشتن کلاه گیس به نیت خوشگل‌تر شدن و مورد توجه بانوان قرار گرفتن در مجالس ویژه خانم‌ها جهت پیدا شدن خواستگار، جایز است؟
و آیا چنین کاری عیب‌پوشی به حساب می‌آید؟

پاسخ: اگر تنها به نیت آرایش باشد و نه فریبکاری و عیب‌پوشی از چشم خواستگاران، چنین کاری اشکال ندارد.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

پرسش: آیا پسر به قصد ازدواج می‌تواند به تمام بدن دختر مورد نظرش نگاه کند؟ از روی پیراهن نازک بدن نما چطور؟

پاسخ: چنانچه مرد، رسماً به خواستگاری رود و صحبت‌های مقدماتی انجام شود و قصد ازدواج، قطعی باشد، زن می‌تواند با هماهنگی خانواده، به مقدار لازم، بدون حجاب (یعنی نمایان بودن سر و صورت، گردن، مقداری از دست و بازو و مقداری از پاها) در برابر خواستگار، ظاهر شود. البته اگر ممکن باشد، این کار را کسانی مانند مادر و خواهر مرد یا زنان دیگر انجام دهند.‌

پرسش: اگر دختری به هر علّتی بکارت خود را از دست داده باشد آیا باید هنگام خواستگاری، این مورد را بگوید؟

پاسخ: بر دختر لازم نیست وضع خود را به شوهر بگوید؛ امّا اگر بعداً بر شوهر ثابت شد که دختر باکره نیست، حقّ فسخ نکاح را دارد.

پرسش: متأسّفانه روابط بین پسر و دختر در جامعه ما بسیار بد جا افتاده، و پدر و مادرها از آن به عنوان یک کار زشت از آن یاد می‌کنند. من به عنوان یک پسر جوان موارد زیادی از این روابط را دیده‌ام. اگر پسر و دختر در روابط خود، حدود را رعایت کنند، و بدون اطّلاع پدر و مادرشان رابطه‌ای برقرار نمایند، و بین خودشان دوستی پایداری را برنامه ریزی کرده باشند، که به احتمال قریب به یقین به ازدواج آنها منتهی شود، آیا شرعاً مشکلی دارد؟

پاسخ: تجربه‌های مکرّر در مکرّر نشان داده که رابطه‌های دختران و پسران دام‌های شیطان است، و منجر به خلاف شرع می‌شود، بنابراین گفتگو و مراوده پسر و دختر جایز نیست مگر اینکه پسر رسماً به خواستگاری دختر برود که به مقدار نیاز و با رعایت موازین شرعی و اطلاع خانواده دختر، می‌تواند با او سخن بگوید و او را ببیند.