به گزارش سرویس بورس حلقه وصل، بازگشت روند معاملات به مدار نزولی دلایل متعددی دارد اما آنچه مسلم است سایه ابهامات بر سیاستگذاری‌های اقتصادی و سیاسی، این روزهای بازار را با تلخ‌کامی هرچه تمام‌تر مواجه کرده است.
ابهاماتی که هرکدام به تنهایی می‌توانند بر بازار اثر منفی برجای بگذارند. ابهامات بسیاری این روزها به‌طور همزمان بر بازار سایه انداخته‌اند؛ ابهاماتی مانند نتیجه مذاکرات هسته‌ای که هفته گذشته از سر گرفته شد، گرچه ظاهرا فضای مذاکرات سیگنال‌های نسبتا مثبتی از خود به‌جا گذاشته، به‌طوری که موجب کاهش قیمت دلار نیز شده است. دلار که هفته قبل تا مرز ۳۰ هزار تومان رسیده بود با انتشار اخبار مذاکرات، روز چهارشنبه برای ساعاتی وارد کانال۲۸هزار تومان نیز شد اما مجددا به کانال ۲۹هزار تومان برگشت. نوسانات این بازار بورس را با فراز و فرود همراه خواهد کرد و تحلیلگران همچنان نسبت به ادامه معاملات هفته جاری خوش‌بینی‌های اندکی دارند. آنها معتقدند بازار برای بازگشت به ریل صعودی راه دشواری در پیش دارد و چشم سرمایه‌گذاران به میزمذاکرات و تغییرات قیمت دلار است.
اشباع جبهه فروش
حسن برادران‌هاشمی، کارشناس بازارسرمایه
به‌نظر می‌رسد قیمت دلار در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات اندکی افت داشته باشد اما با وجود مشکلات ساختاری کنونی اقتصاد و به‌ویژه کسری‌بودجه سال‌جاری احتمال اینکه در محدوده‌های زیر ۲۵ هزار تومان قرار گیرد، ضعیف است، مگر اینکه دولت سیاست تزریق انبوه دلار در بازار را در دستور کار قرار دهد. در این میان ذکر این نکته ضرورت دارد که تجربه سال‌های قبل نیز نشان داده اتخاذ چنین تصمیماتی نه‌تنها راه به‌جایی نبرده حتی در زمره تجربیات تلخ و ناموفق دولت‌ها نیز به حساب می‌آید. به هرروی به‌نظر می‌رسد دلار در کوتاه‌مدت در محدوده قیمتی ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان در نوسان باشد، اما یکی از دلایل منفی‌شدن هفته گذشته بازار سرمایه همین احتمال تداوم مذاکرات است.
همان‌طور که بارها اشاره کرده‌ایم در صورت توافق برجامی در کوتاه‌مدت ممکن است به دلیل کاهش قیمت دلار، بازار سهام به‌دنبال شوک ناشی از این اتفاق وارد فازمنفی شود اما در بلندمدت قطعا رفع تحریم‌ها به سود شرکت‌های بورسی است و بازار سرمایه نسبت به سایر بازارهای سرمایه‌گذاری عایدی بهتری از رفع تحریم‌ها خواهد داشت. از دیگر چالش‌های بازارسرمایه لایحه بودجه سال آینده است که به‌زودی به مجلس ارائه خواهد شد؛ این در حالی است که همچنان جزئیات آن در ابهام است و مشخص نیست ابهامات لایحه تا چه میزان برطرف خواهد شد. برای بسیاری از شرکت‌های بورسی مهم است که در این لایحه برای ارز ۴۲۰۰تومانی و نیز قیمت خوراک صنایع چه تصمیمی گرفته خواهد شد. از دیگر ابهامات موجود موضوع تعیین‌تکلیف قیمت آزادسازی قیمت خودرو است؛ این موضوع نیز برای صنعت خودروسازی و حتی کل بازارسرمایه مهم و موضوعی استراتژیک محسوب می‌شود. پر واضح است که روش قیمت‌گذاری کنونی آثار منفی بسیاری دارد و بدون‌شک باید تغییر کند، همچنین سیاست قیمت‌گذاری دستوری برای سایر صنایع نیز باید مورد تجدیدنظر قرار گیرد. اگر نگاهی به شاخص‌کل بورس داشته باشیم، محدوده کنونی مجددا به عدد یک‌ماه پیش رسیده است.
برهمین اساس به‌نظر می‌رسد شاخص از نظر تکنیکالی در همین محدوده‌ها با حمایت مهم و اثرگذاری روبه‌رو شود. از این‌رو در صورت شکست و نزول به عددهای پایین‌تر، شاخص به محدوده ۶ماه گذشته سقوط خواهد کرد. واقعیت امر این است که شاخص‌کل بازارسرمایه از مردادماه زیر یک‌میلیون و۳۴۰ هزار واحد نبوده است. در هر صورت آنچه مشخص است قیمت بیشتر نمادها در محدوده کف و حمایت‌های مهم قرار دارد و با توجه به این اوصاف به‌نظر نمی‌رسد شاهد افت معنادار قیمت در بازار سهام باشیم. جو منفی حاکم بر معاملات، ترس سرمایه‌گذاران برای ورود به بورس در این روزها و حجم اندک معاملات یکی از نشانه‌های اشباع جبهه‌فروش است؛ در واقع این روزها در بازار فروشنده زیادی دیده نمی‌شود اما از طرف مقابل خریداران نیز به دلیل موارد گفته‌شده ترجیح می‌دهند تا مشخص‌شدن ابهامات نظاره‌گر داد و ستدها باشند؛ به همین دلیل نیز حجم معاملات کاهش محسوسی را نشان می‌دهد. با توجه به این موارد در مجموع در کوتاه‌مدت به‌نظر می‌رسد بازار با فراز و فرود زیادی همراه نباشد و روند متعادل با نوسات کوتاه مثبت و منفی همراه با حجم معاملات اندک را شاهد باشیم، اما در صورت مشخص‌شدن هرکدام از ابهامات شاهد واکنش متناسب بازارخواهیم بود و همچنان با دید میان‌مدت خرید در محدوده‌های کنونی کم‌ریسک ارزیابی می‌شود.
تداوم روند منفی بازار
بهمن فلاح، کارشناس بازار سرمایه
برای هفته پیش‌رو، بعید به‌نظر می‌رسد بازار با تغییرات چشمگیری مواجه شود؛ برای همین کماکان بازار پر از ابهام و با فضای عدم‌اطمینان مواجه است. متاسفانه اخبار ضدو نقیضی از بودجه سال۱۴۰۱ به گوش می‌رسد که این فضا ابهامات بازار و سهامداران را تشدید کرده است. در کنار این موضوع روند فرسایشی بازار و ناامیدی ناشی از عدم‌حمایت از بازار برخلاف وعده‌های مسوولان جو سرمایه‌گذاری بورسی را منفی کرده است. طبیعتا در این هفته نیز بازار خوبی نخواهیم داشت و به‌رغم اینکه این موضوع سخت و دردناک است، اما متاسفانه تا زمانی‌که حمایتی از بازار صورت نگیرد، بعید به‌نظر می‌رسد روند منفی و فرسایشی بازار تغییر کند. نتیجه چنین فضایی این است که سهامداران خسته هستند و در این روندهای فرسایشی در بازار فشار فروش حاکم می‌شود و با خروج هر روزه سرمایه از بازار مواجهه هستیم.
در نهایت روند طبیعی بازار در هفته آینده همچنان منفی است، اما باید این موضوع را مطرح کنم که برای سهامدار تحمل این روند خیلی سخت است و ان‌شاالله که منتظر حمایت‌های عملی در بازار باشیم، چراکه سهامداران دیگر با گفتاردرمانی و وعده، نگرش و استراتژی خودشان را در بازار تغییر نمی‌دهند. نکته دیگری که باید درباره بازار هفته پیش‌رو مطرح کنم؛ این است که احتمال دارد که ارزش معاملات با روندی که بازار در پیش گرفته است به زیر دوهزار و حتی هزار میلیارد تومان نیز برسد. به‌عبارتی بازار در حالت اغما به‌سر می‌برد. یعنی بازار بورس کشورمان از حالت کما گذشته است و به مرحله اغما وارد شده است. در نتیجه اگر به داد بازار نرسند، ممکن است این روند بازار ماه‌ها ادامه داشته باشد.
رشد آرام و پیوسته در انتظار بازار
شایان کرمی، کارشناس بازار سرمایه
با توجه به اینکه مذاکرات بین‌المللی برجام تاکنون خروجی خاصی نداشته و در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است، هفته گذشته بازار سرمایه تحت‌الشعاع این مذاکرات هسته‌ای قرار گرفت. این در حالی است که از سوی دیگر نرخ ارز افت چندانی نداشت. از آنجا که بازار سرمایه مشکل نقدینگی دارد و ورود نقدینگی به بازار به چشم نمی‌خورد، شاخص‌کل از نظر تکنیکالی بر روی سطح حمایتی خوبی قرار گرفته است. ضمن اینکه پس از پایان آذرماه، گزارش‌های ۹ماهه را خواهیم داشت که احتمالا گزارش‌های مورد قبولی خواهند بود و اثر عدم‌افت نرخ ارز و رشد تدریجی ارز که امسال داشتیم، قطعا در صورت‌های مالی شرکت‌ها نمود پیدا خواهد کرد. از طرفی تجربه نشان می‌دهد در زمستان معامله‌گران چشم‌انداز سال آینده را معامله می‌کنند. اگر مذاکرات برجام خروجی خاصی نداشته باشدو نرخ ارز در همین محدوده‌ها بماند، احتمالا شاهد رشد در نرخ ارز و رشد خوب قیمت سهام در بازار سرمایه خواهیم بود. پیش‌بینی من در صورت عدم‌رسیدن به نتیجه خاصی از مذاکرات بین‌المللی برجام و رشد تدریجی نرخ ارز این است که شاهد رشد آرام و پیوسته بازار سرمایه خواهیم بود به‌طوری‌که این رشد می‌تواند تا فروردین و اردیبهشت‌ماه سال آینده به‌صورت تدریجی ادامه داشته باشد.