به گزارش حلقه وصل، مورخان بر این باور هستند که در گذشته‌های دور به غیر از جنگ‌های بزرگ و خانمان سوز، مهم‌ترین علت مرگ و میر انسان‌ها، بیماری‌های عفونی بوده‌است. اپیدمی‌های بسیار سنگین مانند وبا، طاعون، تیفوس و سل میلیون‌ها انسان را به کام مرگ می‌کشاندند تا اینکه الکساندر فلمینگ حدود ۱۰۰ سال قبل پنی‌سیلین را کشف کرد.
۲۰ سال بعد و در اوج جنگ جهانی دوم آنتی‌بیوتیک‌ها به تولید انبوه رسیده و از آن روز جان انسان‌های زیادی را نجات دادند و بعد از آن مدام دانش انسان در مورد باکتری‌ها زیاد شد و آنتی‌بیوتیک‌های مختلف و منحصر به فردی برای انوع بیماری‌ها ساخته شد.
آنتی‌بیوتیک‌ها یا چرک خشک‌کن‌ها دو دسته هستند. دسته اول آنتی‌بیوتیک‌های سرپایی که در مطب‌ها و کلینیک‌ها مصرف می‌شود و دوم آنتی‌بیوتیک‌های بیمارستانی که برای بیماران بستری مصرف می‌شود. آنها به اشکال مختلف قرص، کپسول، پمادهای پوستی یا چشمی و آمپول‌های عضلانی یا وریدی تولید می‌شوند.
آنتی‌بیوتیک‌ها فقط روی باکتری‌ها اثرگذار هستد و اگر عامل بیماری ویروس یا قارچ باشد، بی‌تاثیر خواهند بود. مثلا اگر کسی به سرماخوردگی ویروسی یا آنفلوآنزا مبتلا باشد، آنتی‌بیوتیک‌ها نه تنها هیچ کمکی نمی‌کنند بلکه ممکن است باعث ایجاد مقاومت میکروبی شوند که این پدیده از بزرگترین چالش‌های پیش روی دنیا است. زمانی که آنتی‌بیوتیک‌ها را بی‌جهت استفاده می‌کنیم باکتری‌های مفید، نابود شده و باکتری‌های مضر، قوی‌تر شده و دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها بر آنها اثر نمی‌گذارند؛ بنابراین نباید بدون توصیه پزشک از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کرد.
متاسفانه سرانه مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در ایران ۱۶ برابر مقدار جهانی است و این میزان استفاده بی‌رویه می‌تواند تا چند سال آینده مشکل اساسی درست کند. اگر بیمار هستید و با مصرف چند دز اول آنتی‌بیوتیک‌ها حالتان بهتر شد، حتما تا آخرین دانه آنتی‌بیوتیک تجویزی را مصرف کنید؛ چون با دزهای اول باکتری‌های ضعیف از بین می‌روند و دقیقا زمانی که قرار است باکتری‌های قوی هم نابود شود، مصرف را قطع می‌کنید و باکتری‌های قوی تکثیر شده و دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها کارایی لازم نداشته و عفونت قوی‌تر شود. آنتی‌بیوتیک‌ها را سر ساعت و با دستور پزشک مصرف کنید.
آنتی‌بیوتیک‌ها وقتی موثر هستند که غلظت آنها در خون به مقداری مشخص رسیده و همان قدر باقی بماند و اگر نامرتب مصرف شوند؛ سطح‌شان در خون تغییر کرده و باکتری‌ها شروع به تکثیر می‌کنند.
موقع تجویز آنتی‌بیوتیک از پزشک درباره عوارض آن، بهترین زمان مصرف، تداخل با سایر داروها و طریق مصرف را بعد، قبل یا هنگام غذا بپرسید.
برخی افراد به برخی گروه‌های آنتی‌بیوتیک‌ها حساسیت دارند که این حساسیت می‌تواند به صورت جوش‌های ریز، کهیر، تورم لب‌ها، صورت و زبان و در موارد شدید به سختی تنفس و کاهش فشارخون و یا حتی به کما منجر شود. کسانیکه به یک نوع آنتی‌بیوتیک حساسیت دارند، ممکن است به سایر آنتی‌بیوتیک‌های آن خانواده هم حساسیت داشته باشند و حتما باید پزشک خود را در جریان قرار دهند.
در خانم‌های باردار برخی آنتی‌بیوتیک‌ها از جفت عبور کرده و به جنین آسیب می‌زند. همچنین در دوران شیردهی نیز برخی داروها از طریق شیر وارد بدن کودک می‌شود؛ بنابراین خانم باردار و شیرده باید این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارد تا از آنتی‌بیوتیک بی‌خطر استفاده شود.
بنابراعلام معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران، آنتی‌بیوتیک خود را برای دوستان و آشنایان پیشنهاد نکنید؛ حتی اگر علامت بیماری آنها مشابه شما باشد. مقاومت آنتی‌بیوتیک از مهم‌ترین تهدیدها برای سلامتی و ادامه حیات تمام موجودات کره زمین است.