پرویز: نویسنده نباید اصل و ریشه واقعه تاریخی را جابه جا کند

به گزارش حلقه وصل، جلسه نقد و بررسی رمان «ماموریت در قصر» با حضور محسن پرویز و جمعی از نویسندگان جوان همچنین مسئولان انتشارات کتابستان معرفت  در نگارستان اشراق برگزار شد.

بر اساس این گزارش، این اثر نوشته سعید محمدی است، طلبه جوانی که با فکری نو، چندی است تبلیغ دین را با نویسندگی در پیش گرفته است و «ماموریت در قصر» اولین کار شمرده می‌شود که به ماجرایی در مورد علی ابن یقطین می پردازد.

این جلسه با حضور محسن پرویز نویسنده و منتقد و مهدی فیروزجائی نویسنده ،کارشناس و مجری جلسه و خود سعید محمدی به عنوان نویسنده کتاب آغاز شد. در ابتدای جلسه نویسنده کتاب بخش کوتاه از کتاب را برای حضار خواند.

در ادامه محسن پرویز به بهانه این جلسه اصولی را برای تبدیل یک روایت تاریخی به داستان ضرورت و فواید آن ذکر کرد و با مقایسه قرآن و تورات در نقل داستان ابراز داشت: در قرآن داستان‌ها به صورت اجمال و کلی بیان شده و آنچه که در داستان مهم است هدف و نقل داستان است، هرچند جزئیات و نام شخصیت‌ها هم مشخص نباشد. بر خلاف تورات که در آن به جزئیات و حواشی آن بیشتر پرداخته شده است.

به گفته سخنگوی انجمن قلم، روایت های غیر عفیف، دادن نسبت نامناسب به پیامبران و خانواده ایشان و... از جمله این آسیب ها شمرده می شود که در تورات آمده؛ نویسنده در برگرداندن مسائل تاریخی باید به این موارد دقت کند که در دام این آسیب‌ها گرفتار نشود.

وی در ادامه اصولی را برای قصه‌های قرآنی بیان کرد و افزود: به هیچ وجه نویسنده نباید اصل و ریشه واقعه تاریخی را جابه جا کند و طبیعتا نتیجه گیری هم نباید تغییر کند. در مسائلی که شخصیت تاریخی ما معصوم است این دقت باید چند برابر شود که مبادا نسبتی غیر واقع به معصوم بدهیم. در انتخاب زاویه دید باید دقت بیشتری صورت پذیرد. مثلا کسی که می خواهد زندگی امام را روایت کند نمی تواند من راوی را انتخاب کند. مطالعه و تحقیق کافی باید حول و حوش آن مسئله تاریخ باید صورت پذیرد. خود واقعه تاریخی ، مکان وقوع آن واقعه باید برای نویسنده به خوبی معلوم باشد. در مورد نثر هم باید دقت شود نثری را انتخاب کند که نویسنده به آن زمان انتقال پیدا کند.

پرویز در بخش دیگری به کتاب «ماموریت در قصر» پرداخت و توضیح داد: نویسنده ابتدا بعد از بیان داستان کتاب و خط‌های داستانی که در کتاب وجود دارد؛ مطالب را به این شرح ذکر کرده است:

* اینکه کتاب به عنوان اولین اثر از این نویسنده جوان که به مباحث تاریخی پرداخته قابل تقدیر است.

* نام کتاب ، اسم خوب و جذابی است.

* به عنوان یک تلاش بری بیان یک واقعه تاریخی انتخاب خوبی و پرداخت نسبتا خوبی دارد.

*اینکه یکی از اطرافیان امام را به عنوان محور قرار داده کار ارزشمندی است. چون از آن بحث نسبت دادن مسئله‌ای خلاف واقع به امام و.. دور می شویم.

سخنگوی انجمن قلم در ادامه سخنان خود به چند نکته انتقادی هم اشاره کرد و توضیح داد:مخاطب این کتاب با توجه به تصویری بودن و نوع نثر و نگارش باید نوجوان و جوانان باشد که به نظر می رسد از نثر دیگر استفاده می‌شد بهتر بود. دو خط داستانی در این کتاب دیده می‌شود که بسیار مناسب است ولی این دوخط زمانی جواب می‌دهد که خط دوم کمک دهنده خط اول باشد. یعنی طوری نباشد که اگر خط دوم را حذف کنیم خللی به داستان وارد نشود که در این کتاب این حالت وجود دارد.

پرویز اضافه کرد: پرداخت و فضا سازی اگر کمی قوی‌تر می شد داستان بهتر شکل می‌گرفت و مخاطب با آن بهتر ارتباط برقرار می‌کرد. شخصیت پردازی غیر شخصیت اول در بقیه موارد ضعیف بود و در حد اسم باقی مانده بود،  در مجموع این اثر یک باز آفرینی خوب بود و شاید لازم بود که 5 بار بازنویسی می‌شد چرا که جا داشت داستان طولانی‌تر شود.

در امه جلسه فیروز جایی ضمن تقدیر از کار سعید محمدی این نکته را مطرح کرد که هیچ کاری کامل نیست و به هرکاری نقد وارد است. مضاف بر اینکه این شجاعت یک نویسنده را می رساند که در زمانی که فقر این چنین آثاری را داریم یک نویسنده جوان در اولین کار به سراغ کاری تاریخی برود.

در ادامه عمده اشکالات را به ناشر و ویراستار وارد دانستند.

چند تن از مخاطبین هم نکات مهمی درباره کتاب بیان کردند که مهمترین آنها به قرار زیر است:

1.این کتاب در حوزه خود کتاب خوب و قابل قبولی است که مخاطب نوجوان با آن ارتباط برقرار کرده است.

2. قطع و سبک کتاب جذابت خود را دارد و این نشان از قدرت ناشر دارد که کتابی به این جذابیت منتشر می کند و در مدت کوتاهی به چاپ دوم می رسد.