به گزارش حلقه وصل، بیمه و تامین امنیت اجتماعی و اقتصادی یکی از مطالبات همیشگی جامعه بانوان بوده است. مهدی شکوری، مدیر کل امور بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی درباره جزئیات بیمه زنان خانه دار به سوالاتی پاسخ داد.
بیمه زنان خانه دار از چه سالی آغاز شد؟
بیمه زنان خانه دار از آذر سال ۱۳۸۷ آغاز شد. در این تاریخ هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی این نوع بیمه را در ذیل بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد تصویب کرد و مصوبه مربوطه به تمامی واحدهای اجرایی این سازمان ابلاغ شد. این نوع بیمه براساس خوداظهاری است و متقاضی می‌تواند راساً درخواست انعقاد قرارداد دهد و با پرداخت حق بیمه مقرر از خدمات تامین اجتماعی برخوردار شود.
یعنی سازمان تامین اجتماعی، پیشنهاد دهنده بیمه برای زنان محترم فاقد بیمه پردازی بوده است؟
ایجاد رفاه و عدالت از مهمترین اهداف سیاست‌های کلان کشور است. همچنین در جامعه اسلامی ما شأن و کرامت برای آحاد جامعه به ویژه زنان دیده شده است. از طرفی اصل ۲۹ قانون اساسی که مهمترین و بنیادی‌ترین استراتژی و راهبرد کشور در حوزه تامین اجتماعی است و بیانگر اهمیت آن در نزد ارکان کشور و آحاد مردم است بر تعمیم بیمه در جامعه تاکید کرده است. ماده یک قانون تامین اجتماعی مصوب سال ۱۳۵۴ اجرا، تعمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی را برای همه اقشار به عنوان تکلیف قانونی عنوان کرده است. در مجموع در راستای تحقق این موضوع بیمه گروه‌های مختلف مورد دستور قرار گرفته است. یکی از این گروه‌ها زنان محترمی است که در کارگاه‌های مشمول تامین اجتماعی شاغل نیستند، اما متقاضی بیمه هستند. بدین منظور بیمه زنان و دختران شکل گرفت.
منظور شما از بانوان دقیقاً کدام گروه از زنان و دختران است؟
مراد و مقصود این نوع بیمه، تمامی زنان و دختران کشور است که در رده سنی بین ۱۸ سال تمام تا ۵۰ سال تمام قرار دارند و بدون هرگونه سابقه حق بیمه قبلی می‌توانند از حمایت‌های تامین اجتماعی شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی، بازماندگی و خدمات درمانی برخوردار شوند.
اگر بخواهید با یک جمله این بیمه را تعریف کنید چه جمله‌ای می‌گویید؟
جایگاه تامین اجتماعی برای بیمه زنان خانه دار همانند جایگاه شاغلین در کشور است. بیمه شدگان اجباری با پرداخت حق بیمه توسط کارفرمایان بیمه می‌شوند، اما بیمه شدگان با ماهیت اختیاری از جمله متقاضیان بیمه زنان و دختران راساً مبادرت به بیمه پردازی می‌نمایند. تامین امنیت اقتصادی زنان به خصوص در دوران پیری و ازکارافتادگی از مزایای بیمه برای زنان است.
در توضیح ویژگی‌های این نوع بیمه انتخابی بودن نرخ حق بیمه و دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه را عنوان می‌کنند این موضوع را برای خوانندگان ما توضیح می‌فرمایید.
سه نوع نرخ حق بیمه برای بیمه زنان خانه دار و دختران تعریف شده است که می‌تواند یکی از آن‌ها انتخاب شود. دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه بین حداقل و حداکثر دستمزد مصوب شورای عالی کار است که زنان متقاضی بیمه می‌توانند متناسب با سن وسابقه دستمزد موردنظر را انتخاب کنند.
نرخ حق بیمه ۱۲ درصد داریم که شامل خدمات بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی می‌شود. نرخ دیگر ۱۴ درصد است که خدمات بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی برای آن تعریف شده است. کاملترین نوع خدمات در نرخ ۱۸ درصد است که شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت است. این نرخ‌ها سهم بیمه شده است. علاوه بر آن ۲ درصد سهم کمک دولت است که از بیمه شده مطالبه نمی‌شود و دولت پرداخت می‌کند.
در سال ۱۴۰۰ اگر متقاضی بخواهد این نوع بیمه درخواست کند مبلغ ریالی حق بیمه چقدر است؟
برای سال جاری اگر نرخ ۱۲ درصد انتخاب شود حدود ۳۱۸ هزار تومان باید پرداخت شود. در صورتی که ۱۴ درصد انتخاب شود ۳۷۲ هزار و با انتخاب ۱۸ درصد باید ۴۷۸ هزار تومان پرداخت کند.
درمان یکی از خدمات قابل ارائه به این گروه از بیمه شدگان است. اگر متقاضی تحت تکفل همسر یا پدر خود باشد از خدمات درمانی به تبع آن‌ها برخوردار باشد آیا مختار است درمان را انتخاب نکند؟
بله، در این صورت نیازی به پرداخت سرانه درمان نیست، اما برای متقاضیانی که تحت تکفل بیمه شده اصلی نیستند می‌توانند پرداخت سرانه درمان را انتخاب کنند. بر اساس مصوبه هیات محترم وزیران به ازاء هر نفر امسال سرانه درمان ۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان تعیین شده است.
برای برخی از متقاضیان این سئوال پیش می‌آید زمانی که تحت تکفل پدر یا همسر هستند و از خدمات درمانی برخودار هستند، آیا سابقه بازنشستگی برای آن‌ها محاسبه می‌شود؟
خیر، برخورداری از خدمات درمانی برای افراد تحت تکفل (تبعی) به منزله سابقه بیمه پردازی نیست، لذا به این گروه از افراد توصیه می‌شود که بیمه پردازی داشته باشند تا سوابق برای آن‌ها ایجاد شود و درآینده از بازنشستگی برخوردار شوند. این گروه می‌توانند از خدمات درمانی به واسطه بیمه شده اصلی (همسر یا پدر- حسب مورد) استفاده کنند و حق بیمه هم پرداخت کنند. به عبارتی پرداخت حق بیمه منافاتی با استفاده از خدمات درمانی به تبع بیمه شدگان اصلی ندارد.
متقاضیانی که از مستمری پدر استفاده می‌کنند آیا آن‌ها می‌توانند بیمه پردازی جداگانه‌ای داشته باشند؟
بله، این افراد می‌توانند ضمن دریافت مستمری به واسطه بازمانده واجد شرایط راساً اقدام به بیمه پردازی کنند تا در آینده بتوانند با احراز شرایط مقرر از مزایای مربوطه بهره‌مند شوند.
متقاضیانی که در سال‌های گذشته شاغل بودند و دارای سوابق حق بیمه هستند، اما در حال حاضر بیمه آن‌ها متوقف شده است، آیا می‌توانند درخواست این نوع بیمه دهند؟
بله، متقاضیانی که در سال‌های گذشته بیمه شده اجباری بودند و به هر دلیلی در حال حاضر اشتغال ندارند می‌توانند این نوع بیمه را انتخاب و نسبت به ادامه بیمه پردازی و تکمیل سابقه اقدام تا به بازنشستگی برسند.
در حال حاضر چه تعداد زن در کشور تحت پوشش بیمه زنان خانه دار هستند؟
۳۶۸ هزار زن و دختر در کشور از این بیمه استفاده می‌کنند. تمام بانوان ۱۸ سال تمام تا ۵۰ سال تمام می‌توانند از این بیمه استفاده کنند. در صورتی که بیش از ۵۰ سال سن داشته باشند، در صورت دارا بودن سوابق قبلی، معادل سال‌های بیمه پردازی به شرط سنی افزوده می‌شود. به عنوان مثال متقاضی که ۵۲ سال دارد اگر ۲ سال سابقه بیمه داشته باشد می‌تواند درخواست بیمه دهد.
متقاضیان گرامی برای بیمه شدن باید لزوماً به شعبه تامین اجتماعی مراجعه کنند یا می‌توانند غیرحضوری درخواست دهند؟
متقاضیان محترم نیازی به مراجعه به شعب تامین اجتماعی ندارند. کافی است به سامانه غیرحضوری این سازمان مراجعه کنند. در این سامانه شرایط متقاضی از نظر سن، سابقه حق بیمه بررسی و در نهایت قرارداد هم منعقد می‌شود.