قم: لزوم تأمین نیازهای اقدامات فرهنگی از محل تولید محصول

حلقه وصل: حجت الاسلام والمسلمین محمد قطبی مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق در کارگاه آموزشی بوم کسب و کار که ویژه تیم های جدید مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق برگزار شد، به سخنرانی با موضوع «آشنایی با اکوسیستم فناوری های فرهنگی» پرداخت و ابراز داشت: مسأله ایده هایی که می توانند تبدیل به استارتاپ شده و تبدیل به شرکت خلاق شوند و به صورت تاب­آور روی پای خود بایستند و با منابعی که از محل فعالیت و تولید محصول به دست می آورد، ادامه پیدا کنند، از بهترین روش هایی است که بتواند ظرفیت انجام فعالیت های فرهنگی را چندین برابر توسعه دهد.

وی با اشاره به بودجه کارهای فرهنگی در کشور گفت: اگر تمام بودجه هایی که در مجلس برای کارهای فرهنگی تعریف می شود و تماما تخصیص داده شود و ۱۰۰ درصد هم در کارهای فرهنگی هزینه شود، هرگز تمام نیازهای فرهنگی جامعه را تأمین نخواهد کرد.

وی ضمن بیان روشی در خصوص تأمین نیازهای اقدامات فرهنگی ادامه داد: در کنار حمایت های دولتی و ظرفیت های مردمی (که بخش عمده فعالیت های مذهبی مردم بنیان است، مثل نذر و وقف و…) که وجود دارد و باید توسعه پیدا کند، روشی وجود دارد که از محل تولید محصول یا ارائه خدمت بتوانیم نیازهای یک اقدام یا فعالیت فرهنگی را تأمین کنیم.

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق افزود: از ۱۰۰ سال پیش که صنعت چاپ وارد ایران شد، کتاب هایی که به چاپ می رسید، فروخته می شد و اکنون هم مرسوم است؛ کتاب محصول فرهنگی است و اگر حداقل هزینه تولید علمی آن هم تأمین نگردد و عایدی نصیب نویسنده نشود، هزینه چاپ و کاغذ و صحافی از خود محصول کسب می شود  و این باعث می شود که ترویج پیدا کند؛ اگر بنا بود حدود ۱۰۰ هزار عنوان کتابی که هر سال در جمهوری اسلامی مجوز دریافت می کنند و چاپ می شوند را دولت هزینه کند، این مقدار اثر به دو هزار عنوان کتاب کاهش می یافت.

ضرورت هزینه کردن خانوارها در امور فرهنگی
وی با بیان این که باید نسبت به مسائل فرهنگی خانواده نیز اهتمام داشت، تصریح کرد: به دلیل این که محصولات و ملزومات مذهبی در منطق تأمین از محل خود قرار گرفته، کمبودی در کشور نداریم؛ اما وقتی وارد دیگر مقولات می شویم، این فرهنگ توسعه پیدا نکرده است؛ همانطور که یک نفر برای یادگیری دانش و تحصیلات فرزندان خود هزینه می کند تا باسواد شوند، باید یاد بگیریم که برای فراگیری قرآن، افزایش مهارت و بالابردن اخلاق اجتماعی هزینه کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی با بیان این که باید از فناوری ها و مدل های روز در ارائه ایده ها کمک گرفت، اظهار داشت: اساس کارهای استارتاپی بر مبنای تأمین نیاز جامعه یا حل مسأله است؛ امروزه در حوزه فرهنگ کارهای برزمین مانده زیادی داریم، به خصوص در وضعیت فعلی که توده مردم به فضای مجازی نیاز دارند؛ چرا که نیاز ما را تأمین می کند. خیلی از کارهایی که از گذشته به صورت فیزیکی تأمین کننده یک نیاز فرهنگی بود، در فضای مجازی معادلی ندارد و همینطور خیلی از کارها در فضای حقیقی معادلی ندارد و مسأله، نیاز و شرایط و اقتضای جدید است که باید به آنها بپردازیم.

وی گفت: از نظر فرهنگ دینی به شدت نیاز به این مدل ها داریم؛ موارد زیادی (از جمله قلم قرآنی) را مشاهده می کنیم که با بروز یک مدل و کار جدید در جامعه و ترویج آن، در می یابیم که مدل خوبی بوده و تأثیرات آن را دیده ایم؛ می بایست این نوع کارها را دنبال کنیم.

کارهای فرهنگی نیاز به تولید، فکر و اندیشه و محتوا دارد
وی با اشاره به وجود ترجمه ها و ناشران مختلف در عرصه قرآن و کتب دینی ادامه داد: اما کتابی که در قالب داستان، قصه و شعر ارزش های دینی از جمله مفهوم قدرت خدا، نعمت، ثواب، عقاب و… را آموزش دهد، چند مورد وجود دارد؟ علی رغم وجود ناشران و کتابفروشی های متعدد در سراسر کشور، اما اثری که ویژه رده سنی کودکان و در قالب هنری و با موضوع عقاید و زیرموضوعات صفات و ویژگی های خداوند باشد، وجود ندارد.

مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق افزود: اینگونه کارهای فرهنگی نیاز به تولید، فکر و اندیشه و محتوا دارد و محتوای آن را باید فردی که تهیه کند که مفهوم قدرت خدا را در چندین کتاب اعتقادی به خوبی فهم کرده و در عرصه کودک و نوجوان نیز فعالیت کرده باشد و بتواند آن را عامه فهم کند و ادبیات داستان به آن داده شود؛ چنین کارهایی، کارهای تخصصی بوده و کاری نیست که گفته شود دیگران انجام می دهند.

داشتن فهم دینی؛ لازمه ورود به عرصه فعالیت های فرهنگی
وی به ضرورت ورود طلاب به عرصه فعالیت های فرهنگی تصریح کرد: اگر کارهای فرهنگی اهمیت دارد، ورود طلاب به این عرصه ضروریست؛ طلبه و فردی که جنس فهم دینی دارد، باید در عرصه کارهای فرهنگی ورود کنند.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی ضمن بیان توصیه ای مبنی بر اهمیت مدیریت کار فرهنگی توسط طلاب و پرهیز از انجام تمام مراحل توسط آنها اظهار داشت: ضرورتی ندارد که طلبه ای تمام مراحل تولید یک محصول فرهنگی، اعم از طراحی، چاپ، تزیین، مونتاژ و فروش را به تنهایی انجام دهد، چرا که طلبه می تواند این کار را مدیریت کند و ایده و هسته مرکزی آن را مطرح و در قالب های متعدد و ویژه سنین مختلف جامعه ترویج کرده و مابقی امور را از نیروهای متخصص امر کمک بگیرد؛ در این صورت، از این که طلاب از قرار گرفتن در امور اجرایی میدانی (که دیگران می توانند انجام دهند)، صیانت می شود.

وی خطاب به تیم های جدید پذیرش شده گفت: شما نیازی از جامعه را احساس کرده و روش حل مسأله یا تغییر نیاز را در قالب ایده پیدا کرده اید؛ در این مرکز قرار نیست به فردی ایده دهیم، بلکه در آینده مدلی به نام استارتاپ استدیو خواهیم داد؛ اکنون برای رسیدن ایده به شرکت به این منظور که بتواند پاسخگو باشد و تاب آور شود، نیازمند کمک مشاور، استاد، منتور و… هستید و به دنبال پیش رفتن در قالب مدلی خواهید بود که در این مسیر راهنمای شما باشد؛ بدین منظور، مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق تأسیس شده تا ایده پرداز با ایده وارد و پذیرش شود و به مدت سه ماه خدماتی را دریافت می کند تا ایده مدنظر به مدل تبدیل گردد.

وی ادامه داد: در عرصه کسب و کار نیاز به بوم کسب و کار است و برای مدل شدن ایده باید به چند سؤال پاسخ داد که ایده مد نظر چه خلق ارزشی دارد؟ برای چه کسانی؟ از چه منابعی استفاده می شود؟ چه کسانی کمک می کنند؟ چه کارهای اساسی باید انجام شود؟ با چه روشی این ارزش به مشتری داده می شود؟ به چه نحوی مشتری حفظ می شود؟ در این مسیر چه هزینه هایی وجود دارد؟ چه درآمدهایی تأمین می شود؟

تبدیل ایده به مدل؛ مهم ترین و زیربنای اصلی تبدیل شدن ایده به کارآفرینی
مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق افزود: مهم ترین، پایه و زیربنای اصلی در تبدیل شدن یک ایده به کارآفرینی شود، مدل کردن ایده است؛ در این صورت ادامه راه تسهیل می شود اما در غیر این صورت، ایده عملی نخواهد شد.

وی با بیان این که برای اجرای مدل، نقشه راه و سند جدی لازم است، تصریح کرد: روش عملیاتی کردن مدل در بیزینس پلن (که پنج شش ماه به طول می انجامد) محقق می شود.

حجت الاسلام والمسلمین قطبی اظهار داشت: در مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق کارمان این است که تیم ایده ها قدم به قدم مسیر درست و منطقی را طی کنند، بنابراین به هیچ کسی کمک مالی نخواهیم کرد، بلکه کمک فکری، دانشی و تخصصی ارائه می دهیم و تیم ایده، ایده را به مدل تبدیل کرده و در بیزینس پلن مشخص می شود که این کار چه مقدار هزینه نیاز دارد که در این مرحله، نقش مالی این مرکز مطرح می شود.