تداوم نگاه دوقطبی بعد از انتخابات عامل مشکلات کشور است/ دولت سازوکاری برای خروج آمریکا از برجام طراحی نکرده بود

به گزارش حلقه وصل، مجری در برنامه شب گذشته با حضور اسدالله بادامچیان از بنیانگذاران حزب مؤتلفه اسلامی، محمدمهدی تهرانچی ریاست دانشگاه آزاد اسلامی و محمدجواد حق شناس عضو شورای شهر تهران بود و به میزبانی حمیدرضا آصفی، زوایای پیدا و پنهان دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران اسلامی را بررسی کرد.

بادامچیان در ابتدای برنامه با گذری بر چگونگی حضور و موفقیت حجت الاسلام روحانی در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری اظهار داشت: در دوره دوازدهم، آقای روحانی برای بار دوم نامزد انتخابات شد و با آقایان رئیسی، قالیباف و میرسلیم به رقابت پرداخت. البته در کنار آقای روحانی دو نامزد دیگر هم به عنوان نامزد پوششی حضور داشتند که همان زمان هم ما آن را اقدام خوبی نمی دانستیم.

وی با بیان اینکه مؤتلفه براساس درخواست برخی از مراجع از آقای رئیسی حمایت کرد و در این خصوص بیانیه دادیم، گفت: ما برمبنایی که در موتلفه داریم دستور حزبی را حجت شرعی برای کسی نمی دانیم. بلکه این عمل به حق است که برای اعضا، حجت است و اگر یک عضو حزب دستور حزب را منطبق با حق دانست باید مطابق عمل به حق با آن برخورد کند ولی باید تحقیق هم داشته باشد تا دچار انحراف هایی که برخی احزاب دچار آن می شوند، نشود. لذا حضور آقای میرسلیم در رقابت آن دوره را حضور خوب و متینی می دانم و معلوم هم شد آقای میرسلیم با همه دانش و مسئولیت های گوناگونش انسان پاک و سالمی است.

دبیر کل حزب مؤتلفه اسلامی خاطرنشان کرد: یکی از مسائلی که نباید برای کشور ما رخ دهد این است که دولت از حالت تمام مردمی به دولت قطبی تبدیل می شود. شهید رجایی هم از رهبران مؤتلفه بود ولی وقتی که دولت تشکیل داد از برجستگان همه عناصر در آن حضور داشتند. دولت آقای روحانی هم که نتوانسته موفق باشد و با نارضایتی های شدیدی همراه است، فارغ از احترامی که برای ایشان به عنوان رئیس جمهور کشور قائلیم، به این دلیل است که ایشان در قطب محدود و محصور بود.

باید به مردم بگوییم چرا رویکرد دولت تدبیر به ثمر ننشست

تهرانچی مهمان دیگر برنامه مجری در ادامه اظهار داشت: سال های ۹۶ تا ۱۴۰۰ شاید در تمام دوران چهل ساله انقلاب اسلامی به لحاظ ویژگی های بین المللی و پاندمی جهانی، جزو سخت ترین دوره هاست و باید زحمات دولت را قدر دانست ولی نگاه اکنون ما با هدف حرکت در آینده است. آن چیزی که از هر دوره به دوره دیگر فرق دارد، نگاه به حکمرانی است که جدا از بدنه است و رئیس جمهور با نگاه به این چارچوب بر اساس رأیی که از مردم به امانت می گیرد آن را در بدنه دولت جاری و ساری می کند. مردم هم انتظار دارند اموراتشان در هر رأی بهبود پیدا کند.

وی بیان داشت: از لحاظ آثار و پیامدها، اگر به ۹۲ باز گردیم نکاتی که آقای رئیس جمهور در مناظره ها بیان کردند اعم از تورم و رکود بالا و سختی معیشت مردم، امروز در بورس و مشکلات مسکن و مسائل دیگر ادامه یافته است. ما نقد رویکردها را داریم تا به مردم بگوییم چرا این رویکرد به ثمر ننشست. چرا که مردم همواره به امید بهبود وضعیت شان پای صندوق می آیند. لذا اگر مردم دلیل این عدم موفقیت را بدانند، در انتخاب بعدی حتما لحاظ می کنند. ما چهل سال است که داریم مردمسالاری دینی را تجربه می کنیم و این فراز و فرودها نباید این کشور را به ناامیدی بکشاند. ما با نقد عالمانه می توانیم راه به سمت پیشرفت را پیدا کنیم.

قطبی سازی بعد از انتخابات عامل عدم موفقیت دولت در حل مشکلات

رئیس دانشگاه آزاد با گذری به گذشته انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه نگاه رقابتی و دوقطبی سازی لازمه انتخابات است اما لازمه حکمرانی نیست، عنوان کرد: بعد از انتخابات ریاست جمهوری که حضرت آقا رئیس جمهور شدند و بعد از ایشان، آقای هاشمی، نگاه رقابتی در انتخابات شکل گرفت که لازم هم بود ولی اگر رئیس جمهور بعد از انتخابات نتواند خود را از این نگاه جدا سازد منشأ مشکلات در اداره کشور می شود و در حکمرانی ضرر می کنیم.

وی افزود: در سال ۹۲ چند قطبی به وجود آمد که برآیندش آقای روحانی بود که در انتخابات ۹۶ به دو قطبی رسید. اولین اشکالی که موجب شد دولت نتواند بر مشکلات بعدش قائق آید، همین رویکرد قطبی سازی بعد از انتخابات بود. کمااینکه آقای روحانی در هیئت دولت بارها در سخنرانی ها این دوقطبی را یادآور می شود. البته در دوره آقای احمدی نژاد هم با این دو قطبی روبرو بودیم؛ به خصوص در سال ۸۸ که نتوانست از آن جدا شود.

تهرانچی با بیان اینکه دولت به دلیل تسری  نگاه جناحی دچار گسست شد، خاطرنشان کرد: دولت تدبیر اولین دولتی است که کابینه را در سال ۹۶ بدون وزیر علوم معرفی کرد. دلیل آن هم این بود که در دوره آقای روحانی معاونان وزرا باید از سوی مسئول دفتر رئیس جمهور تأییده حضور یا اجازه تغییر دریافت می کردندکه منجر به این شد که نظام درون وزارتخانه ها منسجم نباشد و تا جایی پیش رفت که حتی معاون اول رئیس جمهور گفت من اختیار عوض کردن منشی خودم را هم ندارم. ما در این دوره از دعوای وزیر صنعت و معاونش، دعوای وزیر بهداشت و معاونش تا دعوای وزیر علوم و یکی از معاونانش را شاهد بودیم که این مشکل از وزارتخانه های غیرمنسجم نشأت می گرفت.

وی افزود: نکته دیگری که مطرح است این است که مانند دولت دوم آقای احمدی نژاد، دولت از چند ماه قبل از پایان کارش، در معرض این قرار گرفت که یکی اگر یکی از وزرایش را از دست می داد، کل دولت فرو می ریخت و این حالت انسجام هیئت دولت را به هم ریخت. اینکه در طول چهار سال، نیمی از کابینه را به دلایل مختلف تغییر دهی نشان می داد که انسجام درون هیئت دولت هم وجود نداشت.

رئیس دانشگاه آزاد گفت: من در جلسات زیادی در این دولت حضور داشته ام. این احساس وجود دارد که وزیر، جایگاه خود را برای اداره امور در دست ندارد. به طوری که شاهد بودیم یک مشاور، مطلبی را به آقای رئیس جمهور می داد و آن موضوع دیگر در جلسه اجاز طرح و بحث پیدا نمی کرد؛ یعنی هیئت دولت هم یک نظام منسجم مشورتی و تصمیم گیر نیست. اینگونه است که وزیر آموزش و پرورش می گوید من اصلا رئیس جمهور را نتوانستم ببینم که بگویم استعفا داده ام! وقوع این دست مسائل، نشان می دهد که در این دولت یک نگاه جناحی حاکم است، نه شایسته سالاری و منجر به این شد که نتواند آن عملکرد به هنگام را در شرایط سخت، چه درخصوص تحریم و چه کرونا بروز دهد؛ این نتیجه تسری نگاه قطبی شدن بر تصمیمات و نگاه دولت است.

حق شناس نیز در ادامه سخنان تهرانچی در پاسخ به سوال آصفی که چه شد جریان اصلاحات به آقای روحانی رسید، گفت: در سال ۹۲ بخش عمده بدنه جریان اصلاحات به دلیل شوکی که بعد از حصر رهبرانش به آن وارد شد، حاضر به حضور در انتخابات نبود و حتی وقتی آقای خاتمی در دماوند رأی داد، مورد هجمه بدنه قرار گرفت. لذا ما با دو نگاه روبرو بودیم که یکی نگاه تحریمی بود که از بیرون هم تقویت می شد، و هم نگاهی مبتنی بر اصلاح و تغییر با کمترین هزینه ممکن بود که انتخابات را بهترین راه می دانست و قهر با صندوق را یک عمل غیر اصلاح طلبی تلقی می کرد؛ که خوشبختانه این نگاه تند تحریمی عملا منزوی شد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: بعد از این، نوبت به انتخاب گزینه مناسب رسید؛ چهره هایی که در این دوره حضور داشتند فضای رقابت جدی شکل داده بود. از یک سو دوره هشت ساله آقای احمدی نژاد تمام شده بود و جریان اصولگرا باید چهره جدیدی معرفی می کرد که منتسب به خودش بود و از سوی دیگر اصلاحات هم در صدد کاور جریان ۸۸ بود. کاندیداها آمدند و آقای هاشمی به عنوان یک پدید ه در لحظه آخر ورود کرد. در آن مقطع در یک رقابت نفس گیر این بازسازی شکل گرفت و دولت آقای روحانی با اینکه او از جریان اصلاحات نبود ولی با حمایت اصلاح طلبان و جریانی از اصولگرایان پیروز میدان شد.

مشکل دسترسی وزرا به رئیس جمهور؛ مشکل پرتکرار دولت

وی افزود: در سال ۹۶ که ایشان دیگر رئیس جمهور مستقر بود، این مسئله رقابت را برای دیگران سخت کرد؛ جریان اصولگرا به حمایت از آقای رئیسی برخاست و توانست انتخابات را دو قطبی کند که در نهایت باز هم آقای روحانی رأی آورد. در این دو دوره یکی از مشکلات دولت که زیاد آن را شنیدم، بحث دسترسی وزرا به رئیس جمهور بود. آن جمله ای که جناب جهانگیری عنوان کرد به نظرم تاریخی شد و به راحتی فراموش نمی شود؛ در دوره دوم می بینیم رئیس دفتر رئیس جمهور، جایگزین معاون اول می شود و از اختیارات بیشتری برخوردار است!

تهرانچی در این خصوص با اشاره به حضور جهانگیری در انتخابات به عنوان کاندیدای پوششی و نماینده جریان اصلاحات بیان داشت: آقای جهانگیری خیلی صریح در انتخابات اعلام کرد که من نماینده جریان اصلاح طلب هستم؛ سوال اینجاست که چرا وقتی جایگاه معاون اول که جایگاه فرماندهی دولت را دارد چنین ورودی به میدان می کند، جریان اصلاحات پای این قضیه ایستاد؟؛ چرا که این شرایط سختی که پیش آمده است برای این است که قدرت در دولت سر جای خودش نبود!

حق شناس در پاسخ گفت: جریان اصلاح طلب در سال ۹۶ می توانست با کاندیدای اختصاصی خودش حضور یابد و اگر به ائتلاف هم می رسید با شرط و شروط و قواعد مشخص شکل می گرفت. چرا که در دوره دوم به نظر می رسد آقای رئیس جمهور به رأی اصلاحات نیاز ندارد و تمام وعده هایش فراموش شد.

تهرانچی گفت: البته این را نمی توان کتمان کرد که بدنه دولت و حتی فرمانداران و استانداران از اصلاح طلبان بودند.

حق شناس در توضیح بیان داشت: وزارت کشور بعد از بحث بازنشستگی مدیران، حدود هفتصد هشتصد مدیر کارکرده و توانمند را از دور خارج کرد و در دور دوم سعی شد یک پوست اندازی در بدنه دولت انجام بگیرد.

آصفی گفت: البته در سطح وزرا این اتفاق نیفتاد.

حق شناس پاسخ داد: به هر حال این اتفاق افتاد و من این نقد را از آقای دکتر تهرانچی می پذیرم.

تهرانچی در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این سوال آصفی که برای انتخابات کنونی باید چه کرد، بیان داشت: در این دوره مسئله برجام مسئله مهمی است که اتفاقا جزو یکی از مسائل دولت بعد خواهد بود.

فریب مردم با دوگانه کاذب مذاکره و عدم مذاکره

وی با بیان اینکه گاهی دوگانه کاذب برای مردم ایجاد می شود، گفت: دوگانه مذاکره و عدم مذاکره یک دوگانه کاذب بود چرا که حل مسئله برای منافع ملی اصلی ترین حرف است. آقای روحانی چون اصرار دارد بگوید دوره اول تاسیس برجام است و دوره دوم تثبیت برجام، باید بگویم که برجام اساسا اصالت ندارد؛ آن چیزی که اصالت دارد منافع ملی ملت ایران است.

رئیس دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: ایران درحوزه علم به گونه ای عمل کرد که خارج از نظام سلطه جهانی بود و توانست هم در حوزه هسته ای و هم در علوم فضایی نسبت به کشورهای دیگر جهش داشته باشد. پیشرفت های علمی کشورمان که بالاترین سرعت پیشرفت علم را دارا هستیم موجب شد تا آمریکایی ها اینگونه القا کنند که این روند ایران خطرناک است و شما می بینید که یکی از کشورهایی هستیم که رسما دانشمندان ما را تررو می کنند.

وی گفت: در پی این مسئله، آمریکا محدودیت هایی را ایجاد کرد و مقرر شد که جمعی برای حفظ منافع ملی در مذاکرات تلاش کنند؛ وقتی یک معاهده روی زمین می آید، هر کشوری از زوایه منافع ملی خودش آن را بررسی می کند. این بار اول هم نبود؛ بعد از الجزایر و قرارداد ۵۹۸ این سومین باری بود که پای میز مذاکره می رفتیم. اما دوستان به قدری مذاکره را اصل کردند که برجام خودش هدف شد؛ زمان های محدودی که آقای روحانی برای نتیجه دادن برجام تعیین می کرد، موجب شد تا ما مکانیزم ماشه ای را قبول کنیم که خروج ما از برجام را منتفی کرد و اعتمادی را در آن تزریق کردیم که دیگر آن اعتماد باید کار می کرد نه این معاهده!

دولت ساز و کاری برای خروج آمریکا از برجام طراحی نکرده بود!

تهرانچی با اشاره به نقش ترامپ در بی اثر شدن برجام بیان داشت: به نظر من ترامپ یک اتفاق نبود. آمریکا از پیش در گزارش فراتر از طوفان در دوره اوباما پیش بینی کرده بود که ما می خواهیم علیه ایران و چین و روسیه به صحنه بیاییم و باید قواعد بین المللی را به هم بزنیم بنابراین باید کسی سر کار بیاید که دیپلمات نباشد. لذا ترامپ روی کار می آید؛ نه اقای روحانی و نه آقای ظریف آمادگی این خروج از برجام را نداشتند و برای آن مکانیزمی تعریف نشده بود. لذا سال ۹۷ که این اتفاق افتاد، تصمیمات ما برای مقابله با خروج طرف مقابل از برجام تصمیماتی است که آمریکا هم می داند تصمیمات جدی نیست!

بادامچیان با اشاره به انتخابات پیش رو با بیان اینکه باید با استفاده از تجربیات گذشته انتخاب خوبی داشته باشیم، گفت: این اقتدار امروز ایران برای همه ملت است؛ اگر می خواهیم از همه تلخی های گذشته عبور کنیم، باید مشکلات را حل کنیم.

وی افزود: ما امروز با مشکلات عدیده مردم روبرو هستیم و هر دولتی روی کار بیاید، ابتدا باید مشکلات مردم را حل کند. مسئله برجام را از روز اول حضرت آقا فرمودند من با مذاکره مسئله ای ندارم ولی اعتماد نکنید، اما دولت از آن به عنوان بازی برد برد یاد کرد. من برای آنها نوشتم که آمریکا به ما اجازه برد نمی دهد، شما هم فکر نکنید می توانید. ما در مؤتلفه مذاکرات را نه آفتاب تابان دانستیم و نه ترکمنچای.

آصفی در خصوص این بخش از سخنان بادامچیان با ذکرخاطره ای بیان داشت: در دورانی که در وزارت خارجه فعالیت داشتم، در جلسه محدودی که خدمت مقام معظم رهبری رسیده بودیم، ایشان فرمودند اگر من احتمال بدهم از مذاکره و رابطه با آمریکا برای جمهوری اسلامی ایران منافعی حاصل می شود، اولین نفری هستم که پیشنهاد مذاکره می دهم.

 حق شناس نیز در پایان اظهار داشت: امروز با مجموعه ای از تلاش ها و کاستی روبرو هستیم و باید بدانیم بدون تعامل و استفاده از همه ظرفیت ها نمی توانیم به حل مشکلات کمک کنیم. این سبد رأی را برای انتخاب فرد صالح برای مردم باز بگذاریم و کسی که به ریاست جمهوری رسید هم بداند رئیس جمهور همه مردم است.

گفتنی است، برنامه مجری کاری از گروه اجتماعی شبکه پنج سیما سه شنبه و در آخرین قسمت به میزبانی حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه، چالش ها و فرصت های سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کشورمان را مورد بررسی قرار خواهد داد.