
حلقه وصل: حضرت محمد(ص)، آخرین پیامبر الهی در جامعه مشرک شبه جزیره عربستان به دنیا آمد، و با استقامت در مسیری که پای در آن نهاده بود، آیین یکتاپرستی را در یکی از جاهل ترین جوامع آن زمان گسترش داد و در دورههای بعد، اسلام به یک دین جهانی تبدیل شد.
ولادت حضرت محمد(ص) را در عام الفیل نوشتهاند و درگذشت پیامبر اسلام(ص) را در سال ۶۳۲ میلادی نوشتهاند و ایشان هنگام وفات ۶۳ ساله بودهاند. پیامبر اسلام(ص) در شهر مکه متولد شدند و برخی منابع محل تولد را شعب ابیطالب در خانه محمد بن یوسف دانستهاند. بنابر رسمی كه در مكه رايج بود، محمد(ص) را به زنی به نام حليمه سپردند تا در فضای ساده و پاک باديه پرورش يابد، که البته برخی معتقدند که این کار برای حفظ جان ایشان از ترور یهودیان بوده است.
وقتی محمد(ص) شش سال و سه ماه (و به قولی چهار سال) داشت، مادرش او را برای دیدار با اقوام و خویشان، به یثرب برد و در بازگشت به مکه، آمنه در میان راه درگذشت. محمد(ص) از اين پس در كنف حمايت جدش عبدالمطلب قرار گرفت، اما او نيز در 8 سالگي وی درگذشت و سرپرستی محمد(ص) بر عهده عمويش ابوطالب گذارده شد.
ایشان در دوران نوجوانی خود به دلیل امانت داری، به صفت امین مشهور شد و در تجارت با شریفترین زن قریش، خدیجه کبری شرکت کرد و بعد از این مشارکت نظر خدیجه که خواستگارانی بسیار از اشراف داشت، به آن حضرت جلب شد و آن حضرت در 25 سالگی با خدیجه کبری ازدواج کرد. تنها یادگار پیامبر(ص) بعد از رحلتش حضرت فاطمه زهرا(س) بود.
حضرت محمد(ص) قبل از رسالت نیز یکتاپرست بودند و معمولا غار حرا در مکه را برای عبادت و مناجات با خدا انتخاب مینمودند. بعثت پيامبر(ص) در40 سالگي رقم خورد، شبی در ماه رجب فرشتة وحی در غار حرا بر پيامبر(ص) ظاهر شد و بر او نخستين آيات سورة علق را برخواند و آن حضرت را مامور هدايت قوم خود و اصلاح جامعه از فسادهای دينی و اخلاقی و پاك گردانيدن خانة خدا از بتان، و دلهای آدميان از خدايان دروغين كرد.
ایشان پس از مبعوث شدن به پیامبری، به مکه بازگشت. پیامبر(ص) دعوت به توحید را نخست از خانواده خود آغاز کرد و اولین کسی که از زنان به او ایمان آورد، خدیجه، و از مردان، علی بنابیطالب(ع) بود که تحت سرپرستی پیامبر بود.
هر چند دعوت آغازین پیامبر(ص) بسیار محدود بود، ولی شمار مسلمانان رو به فزونی گذاشت.
بعد از سه سال تبلیغ پنهانی و جمع شدن گروهی اندک گرد پیامبر اسلام(ص)، دستور آسمانی انذار عشیره نازل شد. پیامبر(ص) در آغاز، مردم را به ترک پرستش بتها و به پرستیدن خدای یگانه میخواند. مسلمانان هنگام نماز و پرستش خدا، از مردم پنهان میشدند و در شکاف کوهها و جاهای دور از رفت و آمد نماز میگزاردند.
وقتی سه سال از بعثت محمد(ص) گذشت، پروردگار او را مأمور کرد تا همه مردم را به خدای یگانه بخواند.
بعد از دعوت علنی پیامبر، مشرکان مکه، بخصوص اشراف قریش به خاطر مخالفت این دین توحیدی با آیین شرک آمیز آنان و نکوهش خدایانشان و در نتیجه منافع مادی شان، به شدت به مقابله با پیامبر اکرم(ص) پرداختند. ترس از دست دادن سروری عرب و رقابت طوایف قریش با بنی هاشم نیز از دلائل دیگر این مخالفت بود که اشراف قریش را در مقابله خود با پیامبر، سر سخت تر می نمود. شکنجه و آزار قریش نسبت به پیامبر و مسلمانان شدت گرفت. پیروان پیامبر به زندان و حبس محکوم شدند. زدن و گرسنگی و شکنجه های دردناک یاران پیامبر را فرا گرفته بود. با افزایش شمار مسلمانان، دشمنی و مخالفت قریش با محمد(ص) بیشتر شد. پیامبر، ناچار به تعدادی از مسلمانان دستور داد به حبشه هجرت کنند.
در سال یازدهم بعثت یک گروه شش نفره از مردم یثرب به مکه آمدند و پس از شنیدن سخنان رسول خدا(ص) مسلمان شدند. در موسم حج سال سیزدهم بعثت، تعداد هفتاد مرد و دو زن در عقبه با پیامبر(ص) بعیت کردند. در این جا بود که انصار از رسول خدا(ص) خواستند تا به همراه آنها به یثرب بیاید. در این دیدار حضرت محمد(ص) به انصار گفت: «به این امر با شما بیعت میکنم که همان گونه که از زنان و فرزندان خود حفاظت میکنید، از من نیز حفاظت کنید».
پس از آن رسول خدا(ص) به مسلمانانى كه در مكه تحت شكنجه و آزار بودند دستور مهاجرت به مدينه و پيوستن به مسلمانان آن سرزمين را داد. به دنبال اين دستور مسلمانان مكه دسته دسته بهسوى مدينه مهاجرت كردند و خود آن حضرت چشم به راه فرمان خداى تعالى در مكه ماند.
در اوایل سال ۱۱ق، پیامبر(ص) بیمار شد. در بسیاری از منابع، دلیل بیماری پیامبر اکرم(ص) مسمومیت توسط زن یهودی گفته شده که در اینصورت میتوان گفت ایشان شهید شدهاند و نه اینکه رحلت کرده باشند.
عالیترین و بارزترین خصوصیت پیامبر(ص) بعد اخلاقی ایشان بوده است. قرآن در این باره میگوید که «تو بر اخلاقی بزرگ و گرانمایه تکیه داری». در وصف رفتار و صفات پیامبر(ص) گفتهاند که اغلب خاموش بود و جز در حد نیاز سخن نمیگفت. بیشتر تبسم داشت و هیچگاه به صدای بلند نمیخندید، به پاکیزگی و خوشبویی بسیار علاقهمند بود. در کمال سادگی میزیست، بر زمین مینشست و بر زمین خوراک میخورد و هرگز تکبر نداشت. هیچگاه تا حد سیری غذا نمیخورد و در بسیاری موارد، بهویژه آنگاه که تازه به مدینه درآمده بود، گرسنگی را پذیرا بود. با اینهمه، چون راهبان نمیزیست و خود میفرمود که از نعمتهای دنیا به حد، بهره گرفته، هم روزه داشته و هم عبادت کرده است.
رفتار او با مسلمانان و حتی با متدینان به دیگر ادیان، روشی مبتنی بر شفقت و بزرگواری و گذشت و مهربانی بود. سیرت و زندگی او چنان مطبوعِ دلِ مسلمانان بود که تا جزئیترین گوشههای آن را سینهبهسینه نقل میکردند و آن را امروز هم سرمشق زندگی و دین خود قرار میدهند.
امیرمؤمنان در توصیف سیمای پیامبر(ص) میفرماید: «هر کس بدون آشنایی قبلی او را میدید هیبتش او را فرامیگرفت. هر کس با او معاشرت میکرد و با او آشنا میشد دوستدار او میگردید.»
هشتاد و نهمین بسته فرهنگی حلقه وصل به معرفی آثار مکتوب و تصویری مرتبط با «رحلت پیامبر اعظم(ص)» پرداخته است.
در این روزهای ابتلاء، برای مشاهده زنده و حضور مجازی در ویژه برنامههای دهه آخر صفر میتوانید به سامانه هیات آنلاین (heyatonline.ir) مراجعه کنید.
کتابها
عنوان | نویسنده | پیوند |
پيامبر امی | شهيد مرتضي مطهري | مطالعه رایگان |
روغ ابدیت: تجزیه و تحلیل کاملی از زندگی پیامبر اکرم(ص) | آية الله جعفر سبحاني | |
احمد (ص) موعود انجيل | آية الله جعفر سبحاني | مطالعه رایگان |
توتياى ديدگان زندگانى خاتم پيامبران(ص) | حاج شيخ عباس قمى(ره) | مطالعه رایگان |
كليات ديوان شعر كمپانى (در مدح پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار (ع) | آيت الله شيخ محمد حسين غروى اصفهانى(ره) | مطالعه رایگان |
آخرین نماز پیامبر | مرتضی عسکری | دریافت رایگان |
سياهترين هفته تاريخ | على محدث | مطالعه رایگان |
زندگاني حضرت محمد(ص) | سيد هاشم رسولى محلاتى | دریافت رایگان |
محمد امين | عليرضا يوسفى | مطالعه رایگان |
تاريخ اسلام از آغاز تا هجرت | علی دوانی | دریافت رایگان |
داستان زندگی پیامبر(ص) | نجاح الطائى | دریافت رایگان |
نخستین معصوم - پیامبر اعظم(ص) | جواد فاضل | دریافت رایگان |
دولت رسول خدا(ص) | صالح احمد العلى | مطالعه رایگان |
چهل داستان و حديث از حضرت رسول | عبدالله صالحى | دریافت رایگان |
جنگهای پیامبر (ص) به روایت قرآن | يعقوب جعفرى | دریافت رایگان |
تاكتيكهاى جنگى رسول خدا(ص) | سيد محمد نجفى يزدى | دریافت رایگان |
اخلاق نبوی: آشنایی با سیره اخلاقی پیامبر اعظم(ص) | جواد محدثی | دریافت رایگان |
بعثت تا غدیر در سیره پیامبر(ص) | محمدرضا شریفی | دریافت رایگان |
رفتار پيامبر(ص) با كودكان و جوانان | محمدعلي چناراني | دریافت رایگان |
اخلاق نبوی: آشنایی با سیره اخلاقی پیامبر اعظم(ص) | جواد محدثی | دریافت رایگان |
الگوهاي رفتاري پيامبر اعظم(ص) | محمدرضاطباطبائينسب | مطالعه رایگان |
طب النّبى | محمد جعفر واصف | مطالعه رایگان |
پندهای پیامبر اکرم(ص) به ابوذر غفاری | خيرالله سليم زاده | مطالعه رایگان |
سیره پیامبر اعظم(ص) از نگاه دیگر | منوچهر حسن الهی | دریافت رایگان |
نرمافزار
عنوان | تولیدکننده | پیوند |
100 داستان آموزنده از پیامبر(ص) | استودیو توسعهدهندگان برتر | نسخه اندروید |
مستند و آثار نمایشی
عنوان | کارگردان | توضیحات |
سینمایی «محمد رسولالله» | مجید مجیدی | محصول ۱۳۹۴ |
مستند «آن پیامبر» | محسن فضلی | این مستند وحدت و همدلی ادیان در دفاع از پیامبر اسلام(ص) را به تصویر میکشد |
مستند The Life of Muhammad | Rageh Omaar | محصول 2011 میلادی که در 3 قسمت تولید شده است |
مستند «محمد(ص) میراث یک پیامبر» | محمد القطان | درباره زندگی حضرت محمد(ص) و داستان افرادی است که مسلمان شدهاند |
انیمیشن سینمایی «محمد خاتم الأنبیاء(ص)» | ریچارد ریچ | محصول 2002 میلادی |
سینمایی «محمد رسولالله (الرساله)» | مصطفی عقاد | محصول ۱۹۷۶ میلادی |
سینمایی «الشیماء» | حسام الدین مصطفی | محصول 1972 میلادی |
سینمایی «فجر الاسلام» | صلاح ابوسیف | محصول 1971 میلادی |
سینمایی «بلال مؤذن الرسول» |
أحمد الطوخى | محصول 1953 میلادی |
ویدیو و نماهنگ
نماهنگ «مهربان تر از پدر»؛ بیانات امام خمینی(ره) درباره پیامبر اکرم(ص)
نماهنگ «اسلام امانت خدا»؛ بیانات امام خمینی(ره) درباره پیامبر اکرم(ص)
شرح حدیثی درباره سیره مردمی پیامبر اعظم(ص)؛ درس خارج فقه مقام معظم رهبری
ماجرای طلب حلالیت پیامبر اسلام(ص) از مردم به روایت مقام معظم رهبری
نماهنگ «سرمشق نیکو»؛ بیانات رهبر انقلاب درباره پیامبر اکرم(ص)
مستند «آن پیامبر»؛ درباره حضرت محمد(ص)؛ محسن فضلی
مستند «محمد(ص) میراث یک پیامبر»(با زیرنویس فارسی)؛ عمر القطان
انیمیشن تلویزیونی«پیامبری به نام محمد(ص)»
نماهنگ رحلت پیامبر اکرم(ص)؛ سالار عقیلی
کلیپ مرثیه صوتی «مدینه ای شهر پیغمبر» ویژه رحلت پیامبر اکرم؛ میثم مطیعی
مرثیه «رحلت پیامبر اعظم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع)»؛ میثم مطیعی
مرثیه«سلام من به مدینه»(مدینه شهر پیغمبر) ویژه رحلت پیامبر اکرم؛ منصور ارضی
پوستر و آثار گرافیکی