به گزارش حلقه وصل، پس از شیوع ویروس کرونا بخشی از تولید و اشتغال کشور که بیشتر در حوزه خدمات فعالیت داشتند دچار مشکل شدند و بخشی دیگر نیز از سوی دولت به الاجبار برای کنترل این بیماری تعطیل و این باعث از بین رفتن بخش زیادی شغل در حوزه های مختلف تولیدی و خدمات شد.
مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی ابعاد اقتصاد کلان شیوع ویروس کرونا در کشور پرداخته است. براساس این گزارش اقتصاد ایران در حالی با مشکل شیوع بیماری کرونا مواجه شده که دو سال سخت 1397 و 1398 را پشت سر گذاشته است. هرچند کاهش تشکیل سرمایه ثابت در اقتصاد ایران سبب شده است تا ظرفیت تولید بالقوه اقتصاد کاهش یابد و دستیابی به سطح رفاه سال 1390 و پیش از آن دشوار باشد؛ ازطرف دیگر، بالا بودن نرخ تورم برای دو سال پیاپی 1397 و 1398 و همچنین پیش‌بینی تورم بالای 25 درصد برای سال 1399 نیز موجب شده است تا بنگاه‌های بسیاری توانایی ادامه فعالیت خود را از دست بدهند. با این حال پیش‌بینی می‌شد که بدون کرونا، اقتصاد ایران در سال 1399 رشد مثبت غیرنفتی (هرچند اندک) را ثبت کند.اما از آنجایی که مشخص نیست کرونا تا چه زمانی در کشور باقی باشد و ادامه روند مسیر اقتصاد کشور به چه صورت است. تحت نظر سناریوهای مختلف مشخص می شود به احتمال زیاد تعداد قابل توجهی از شاغلان بیکار میشوند.
نتایج بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد تحت سناریوهای مختلف بین 7.5 تا 11درصد از ستانده اقتصاد درنتیجه شیوع ویروس کرونا کاهش خواهد یافت. همچنین بین 2 میلیون و 870 هزار تا 6 میلیون و 431 هزار نفر از شاغلان فعلی، متأثر از شیوع ویروس شغل خود را از دست خواهند داد.
بخش قابل توجهی از افرادی که بیکار می شوند جز مشاغل غیر رسمی هستند و با توجه به اینکه از حمایت های دولت بی بهره هستند احتمال فقیرتر شدن آنها بیشتر از سایر مشاغل است. اما نکته مهم اینجاست که شرایط اقتصادی به گونه ای برای فعالان اقتصاد دشوار شده است که مشکلات تنها برای کارگران غیر رسمی نیست و به کارگران رسمی هم سرایت کرده است.
* کارفرمایان حق بیمه را واریز می کنند اما حقوق نمی دهند
محمدرضا تاجیک، رئیس مجمع کارگران استان تهران با اشاره به روند رو به رشد کارگران آسیب دیده از کرونا و گرایش کارگران بیکار شده به مشاغل دستفروشی و کاذب گفت: در حال حاضر شاهد هستیم بخش زیادی از کارگرانی که در بحث کرونا بیکار شدند، به سمت دستفروشی محصولات کرونا مانند ماسک، شیلد،مواد ضدعفونی کننده رفته اند. این موضوع نشان می دهد، وضعیت معیشتی کارگران به گونه ای است که حتی نمی توانند یک روز بیکار باشند، بسیاری از کارگران برای پرداخت اجاره بها و تأمین نان شب به گرفتاری افتاده اند.
تاجیک با تأکید بر اینکه متأسفانه شاهد این هستیم که بیمه بیکاری به تعداد قابل توجهی از کارگرانی که قرارداد موقت یا شفاهی داشتند پرداخت نمی شود گفت: کارگرانی که مشمول بیمه بیکاری نشدند به سمت دستفروشی و کارهایی مانند نظافت و مسافرکشی رفته اند. اما آن دسته از کارگرانی هم که قرارداد کار دارند، با توجه به اینکه وضعیت بنگاه های تولیدی بسیار خراب است, یا حقوق دریافت نکرده اند یا کارفرما به آنها اعلام کرده است، برای اینکه سابقه بیمه شما بی نظم نشود، حق بیمه را پرداخت می کنم اما حقوق را نمی توانیم بدهیم.حداقل 30درصد کارگران در کارگاه هایی که با کروناآسیب دیدند اینگونه بوده اند.
این موضوع مشکل جدید کارگران است. برخی از کارشناسان تحلیل می کنند کارفرمایان برای اینکه بتوانند از تسهیلات حمایتی بهره مند شوند، کارگر را اخراج نمی کنند و لیست بیمه را پرداخت می کنند اما خبری از دستمزد نیست.
این بار هم خلاء قانونی به ضرر کارگران تمام می شود و این کارگران هستند که بیشتر از قبل فقیر و فقیر تر می شوند و برخی از کارفرمایانی که سوء استفاده کرده اند هم حتی بعد از دریافت تسهیلات نیز حقوق و مزایای قبلی را هم پرداخت نمی کنند.