به گزارش حلقه وصل، سحرگاه جمعه سیزدهم دی‌ماه؛ شهادت سردار شهید سپهبد قاسم سلیمانی فرمانده دلاور نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به دست ارتش تروریستی آمریکا در عراق دست کم دو سوال بزرگ را در ذهن تمام ناظران به وجود می‌آورد؛ نخستین سوال اینکه پاسخ ایران به این اقدام آمریکا چه خواهد بود؟ و دومین سوال، چه کسی بازوی توانمند انقلاب اسلامی در خارج از کشور یعنی نیروی قدس سپاه را پس از این فرماندهی خواهد کرد؟
پاسخ هر دو این سوالات نزد یک نفر یعنی رهبر معظم انقلاب بود که در نخستین ساعات پس این اتفاق در پیام تسلیتی برای شهادت سردار سلیمانی، تاکید کردند: با رفتن او به حول و قوه الهی کار او و راه او متوقف و بسته نخواهد شد، ولی انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثه‌ی دیشب آلودند.
پاسخ دومین سوال نیز کمتر از ۸ ساعت پس از اعلام خبر شهادت حاج قاسم داده شد و فرمانده معظم کل قوا در حکمی سردار سرتیپ پاسدار اسماعلی قاآنی را که تا پیش از این جانشین سردار سلیمانی در نیروی قدس بود، به فرماندهی این نیرو منصوب شد.
در حکم رهبر انقلاب نکات قابل توجهی به چشم می‌خورد: درپی عروج شهید عالی‌مقام سردار پرافتخار حاج قاسم سلیمانی رضوان الله علیه، فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به سردار سرافراز سرتیپ اسماعیل قاآنی که در شمار برجسته‌ترین فرماندهان سپاه در دفاع مقدس بوده و در طول سالیان متمادی در نیروی قدس در کنار سردار شهید در منطقه خدمت کرده است می‌سپارم. برنامه‌ی آن نیرو عیناً همان برنامه‌ی دوران فرماندهی شهید سلیمانی است. از همه‌ی همکاران آن نیرو حضور و همکاری آنان را با سردار قاآنی خواهانم و توفیق و تأیید و هدایت الهی را برای ایشان مسألت میکنم.
تشکیل نیروی قدس همزمان با تشدید مداخلات و لشگرکشی آمریکا به منطقه پس از جنگ دوم خلیج فارس بود؛ این مداخلات نگرانی هایی را در داخل ایران به دنبال داشت و اعلام آماده باش نظامی و اعزام چندین لشکر سپاه و ارتش به مرزهای جنوب غربی حاکی از عمق نگرانی های ایران داشت و در همین زمان بود که فرمانده معظم کل قوا با برآورد دامنه و عمق تهدید دستور تشکیل دو نیروی مقاومت و قدس را صادر کرد.
در فلسفه تشکیل این دو نیرو، نیروی مقاومت با فلش داخلی و نیروی قدس با فلش خارجی ابتکار عملی راهبردی از سوی ایران در برابر تهدیدات جدید بود.
استراتژی سازمان نیروی قدس، غلبه کیفیت بر کمیت است که در آن به جای تشکیلات گسترده و نیروی انسانی فراوان، بر تعداد محدود اما کارآمد، ماهر و با تجربه تکیه شده است. با وجود آنکه برخی گمان می کنند نیروی قدس در عراق و سوریه هزاران نفر نیرو دارد و در این راه میلیاردها دلار هزینه می کند، اما استراتژیست‌ها وجود نیروی زیاد و هزینه هنگفت را یکی از عوامل ناکامی در اجرای ماموریت ها قلمداد می‌کنند.
سردار نقدی معاون هماهنگ کننده سپاه سردار قاآنی یا به گفته او «حاج اسماعیل» را همان حاج قاسم رسانه‌ای نشده نام می‌برد و می‌گوید: ایشان زودتر از حاج قاسم وارد نیروی قدس سپاه شد و سوابق و تجربیات و روابطش با نهضت های آزادیبخش قدیمی‌تر از حاج قاسم شکل گرفته است.حالا سردار اسماعیل قاآنی فرماندهی این نیرو را عهده دار شده است؛ فرمانده ۶۴ ساله مشهدی که سوابق درخشانی در دوران دفاع مقدس از جمله فرماندهی لشکرهای ۵ نصر و ۲۱ امام رضا دارد.
او همچنین تاکید می‌کند که تقوای بالای سردار قاآنی موجب شده تا هیچ ردی از او نباشد و پشت سر فرمانده خود حرکت کند.
برای بررسی نقشه راه نیروی قدس با حضور سردار قاآنی و آینده این نیرو با سردار دهقان که خود سابقه حضور در این نیرو و فرماندهی سپاه در لبنان را دارد به گفتگو نشستیم که متن این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.
** نیروی قدس درگیر یک جنگ است
انتصاب سردار قاآنی به فرماندهی نیروی قدس بسیار سریع انجام شد، پیام این انتصاب سریع را چه چیزی می‌دانید؟
سردار دهقان: بسم الله الرحمن الرحیم- اول از هرچیزی شهادت سردار بزرگ سپاه اسلام برادر عزیزم حاج قاسم سلیمانی را تسلیت می‌گویم- پیام این انتصاب همانگونه که در حکم آن آمده است «تغییر نکردن برنامه های نیروی قدس» است. به عبارت دیگر هیچ ناپیوستگی، خلاء و توقفی در روند فعالیت های نیروی قدس نباید به وجود بیاید.
شرایط امروز شرایطی است که اقتضائات خاص خود را دارد؛ به این معنا که کماکان ضرورت به حضور قاطع در صحنه، ادامه بخشی به عملیات و اقدامات و مانع شدن از ایجاد وضعیت‌های نامطلوب اقتضا می‌کرد که این انتصاب سریع صورت گیرد؛ در جنگ هم اینگونه بود و زمانی که فرمانده لشکر، فرمانده تیپ، گردان یا گروهان شهید می‌شد، در همان لحظه فرمانده بعدی منصوب می‌شد چراکه نمیشود واحد عملیاتی و واحد حاضر در صحنه نبرد و درگیری را بدون فرمانده گذاشت. لذا این انتخاب یک انتخاب طبیعی بود و لحظه ای نباید این صحنه بدون فرمانده می ماند.
در حقیقت میتوان گفت چون نیروی قدس درگیر یک جنگ است، فرمانده آن بلافاصله باید انتخاب می‌شد.
** شبکه انسانی نیروی قدس با سردار قاآنی ارتباط و پیوستگی دارد
اینکه گفته می‌شود موفقیت‌های نیروی قدس به دلیل شخص حاج قاسم و روابط شخصی او در سطح منطقه بوده است و با فقدان ایشان این توفیقات کم رنگ خواهد شد را تا چه میزان میتوان گزاره‌ای قابل اعتنا برشمرد؟
سردار دهقان: اینکه شخصیت سردار سلیمانی شخصیتی متمایز بود را کسی بر روی آن مسئله و نکته‌ای ندارد و همه بچه‌های جنگ حاج قاسم را با همان ویژگی‌های خاص او می‌شناسیم؛ فرماندهان دوران جنگ سه ویژگی مشترک دارند که شامل اطاعت از رهبری، تواضع و بردباری و مردمداری و سوم شهادت طلبی و روحیه جهاد و مجاهد است؛ در عین حال هرکدام از فرماندهان ما ویژگی‌های شخصیتی خاص خود را دارند. نیروی قدسی که سردار سلیمانی با آن آغاز کرد و وضعیتی که امروز دارد را میتوان یکی از ویژگی‌های خاص حاج قاسم برشمرد.
از ویژگی‌های سردار قاآنی این است که از ابتدای تشکیل نیروی قدس در این نیرو بوده است و در دوران فرماندهی سردار سلیمانی هم بوده‌اند و تولیت و مدیریت بخش‌هایی از فعالیت‌های برون مرزی نیروی قدس را هم بر عهده داشته؛ لذا ارتباطات کماکان برقرار خواهد بود چرا که شبکه انسانی مرتبط با نیروی قدس و شخص سردار سلیمانی این ارتباط و پیوستگی را با سردار قاآنی هم دارند.
سردار قاآنی کاملا در متن فعالیت های نیروی قدس بوده و طبیعتا نیروی قدس و الزامات و نیازهای فعالیت این نیرو را به خوبی می شناسد.
فکر میکنم وضعیت نیروی قدس با حضور سردار قاآنی بهتر هم خواهد شد چراکه این طبیعت یک جریان جهادی است. شما ببینید، اسرائیلی ها سید عباس موسوی را شهید کردند و فکر می‌کردند حزب الله دچار ضعف خواهد شد، اما حالا می‌بینیم که سید حسن نصرالله شکست های بیشتری را به اسرائیلی‌ها تحمیل کرده است.
باید یادمان باشد که مسیر جهاد و شهادت یک مسیر زایشی است و کهولت و خستگی و میرایی در آن جایی ندارد. در تجارب خود انقلاب هم داریم، حاج قاسم زیرساخت و شبکه انسانی و فرهنگی را سازمان داده است که این فرهنگ امروز هم موجود است. آقای قاآنی روی این سکویی که حاج قاسم ساخته نشسته است، آقای قاآنی این سکو را حتما بالاتر خواهد برد و نیروی قدس قوی‌تر از گذشته پیش خواهد رفت و این پتانسیل در جبهه مقاومت و در خون شهید سلیمانی وجود دارد.
** خون سردار سلیمانی توانمندی جبهه مقاومت را ارتقاء خواهد داد
یعنی توفیقات قائم به شخص نیست؟
سردار دهقان: شخص موثر است، اگر کسی بگوید شخص موثر نیست حرف بی ربطی است، اما یادمان باشد که شهادت سردار سردار سلیمانی کمتر از دوران حیات مادی‌اش به جبهه مقاومت کمک نخواهد کرد و حتما خون او توانمندی جبهه مقاومت را ارتقاء خواهد داد.
ما در اصل از امروز شاهد یک نقطه عطف خواهیم بود که با هر وضعیت انگیزشی-که قبلا در جبهه مقاومت با آن مواجه بودیم- متفاوت است و امروز این انگیزه چندین برابر شده است، چرا؟ چون حقانیت تمام عیار جبهه مقاومت با شهادت سردار سلیمانی به تمام دنیا ثابت شد.
** سردار سلیمانی هزاران فرمانده برای جبهه مقاومت تربیت کرده است
اشاره کردید که حاج قاسم سکویی ساخته که آقای قاآنی آن را بالاتر می‌برد، این سکویی که به آن اشاره کردید چیست؟ حاج قاسم چه چیزی در نیروی قدس به وجود آورد؟
سردار دهقان: حاج قاسم مکتب مقاومت را در درون جوامعی مانند عراق، سوریه، افغانستان، یمن، لبنان و ... که در معرض تجاوز و تهدید و ترور بودند نهادینه کرد. اولین حرفی که میتوان زد این است که حاج قاسم مبدع یک مکتب شد با این هدف که نهادینه شود. مکتب مقاومت و ایستادگی در برابر مستبد، ذات فرهنگ شیعی و اسلامی است، اما اینکه این موضوع در زیست فرهنگی جامعه بنشیند و تبدیل به نهاد و سازمان شود، کاری است که سردار سلیمانی انجام داد.
دومین موضوع این است که حاج قاسم توانست ادبیات مقاومت را توسعه دهد و فرهنگ مقاومت را عمومی سازی کند. موضوع بعدی تربیت عناصری است که سازگار با این فضا و مکتب باشند. امروز سردار سلیمانی در مکتب اداری و اندیشه‌ای خود هزاران فرمانده تربیت کرده است که می‌تواند جبهه مقاومت را مدیریت کنند و در آن نقش آفرینی کنند.
حاج قاسم توانست مرز را اعم از مرز جغرافیایی، قومی و مذهبی در جبهه مقاومت کم‌رنگ کند و یک پیکره واحدی را بعنوان جبهه و محور مقاومت بسازد، این موضوع بسیار ارزنده ای است. به این اضافه کنید شبکه انسانی و ارتباطی گسترده و موثری را که ایشان به وجود آورد.
حاج قاسم صرفا یک فرد نظامی یا امنیتی نبود، بلکه یک آدم سیاسی، راهبردی، امنیتی، نظامی و عملیاتی و در صحنه بود و این چیزی است که او با خود همه جا برده است و این فرهنگ امروز در همه جا مستقر است؛ بعنوان مثال شهید ابومهدی المهندس یکی از کسانی است که در این مکتب رشد کرده و بالا آمد و در نهایت به شهادت رسید.