آمارهای متناقض گزارش جهرمی از عملکرد وزارت ارتباطات

به گزارش حلقه وصل، گزارش دومین سال عملکرد آذری جهرمی ابتدای شهریور ماه توسط وزرات ارتباطات منتشر شد، اما به غیر از نکات مثبت برجسته آن که شامل توسعه صنعت فضایی، افزایش پوشش جاده ای اینترنت همراه و موارد دیگر است، با اندک تاملی در برخی آمارهای این گزارش سالانه بعضا شاهد اطلاعات متناقض و نادرستی هستیم که لزوم شفافیت و راستی آزمایی در آمار وزارت ارتباطات را جدی تر می کند.

فیبر نوری قرار بود 18 ماهه تکمیل شود

در بخشی از این گزارش زیرساخت فیبر نوری کشور 70 هزار کیلومتر عنوان شده اما در جایی دیگر از این گزارش، 240 هزار کیلومتر، این یعنی 243 درصد اختلاف که عملکرد نیازمند شفاف سازی است! اما جدای از غلط آماری؛ جهرمی در روزهای اولیه آغاز به‌کار خود در وزارت ارتباطات معضل جدی اینترنت‌های ثابت را وجود زیرساخت قدیمی سیم مسی دانست و وعده داد پروژه فیبرنوری تا یک سال و نیم آینده در سطح تمام کلان شهرها اجرا شود . این طرح که در سازمان مخابرات با نام «تانوما» آغاز به‌کار کرده بود و بعد از آن با همکاری شرکت ایرانیان‌نت همراه شد نهایتا به توفیقی دست پیدا نکرد. اما گویا اولا جهش نرخ ارز و به صرفه نبودن برای بخش خصوصی و ثانیا شانه خالی کردن سرمایه گذار خارجی که وزارت ارتباطات به آن امید بسته بود؛ فیبرنوری را زمین گیر کرد.

بعد از آن بود که مخابرات اعلام کرد برای ظرفیت‌سازی در کل کشور به پنج سال زمان نیاز است. پیگیری‌ها نشان می‌دهد با اینکه این طرح در شهرهای مختلف در حال اجرا است، ولی هنوز پس از گذشت دو سال از انتصاب جهرمی وعده او مبنی بر اجرای پروژه فیبر نوری ظرف مدت 18 ماه در تمام کلان‌شهرها محقق نشده است.

آمارهای نامربوط و گلچین شده 

از جمله مواردی که در این گزارش عجیب به نظر می رسد شاخص معتبر توسعه فناوری اطلاعات IDI است که رتبه های کشورها در زمینه ICT را بیان می کند و در آخرین آمار خود رتبه ایران در سال2017 (96) هشتاد و یکم اعلام شده است اما جدای از قابل تامل بودن افتخار به رتبه 81 در دنیا، باید گفت این تاریخ اعلامی مربوط به ابتدای سرکار آمدن جهرمی بوده است اما وی آن را جزو رزومه کاری خود معرفی کرده است.

همچنین در این گزارش به بیشترین نرخ بهبود شاخص در آسیا اشاره شده اما به رتبه ایران در آسیا اشاره نشده است بدیهی است که مقوله رشد زیاد می‌تواند ناشی از «عقب‌ماندگی» اولیه باشد، کما این که بیشترین نرخ بهبود شاخص در کل دنیا غیر از ایران -که در رتبه دوم جهانی است- از آنِ کشورهایی هم‌چون «نامیبیا»، «گابن» و «لائوس» است.

دستان خالی مناطق محروم از استارت آپها

در این گزارش از توسعه استارت‌آپ‌ها در مناطق محروم کشور و حتی روستاها اطلاع می‌دهد، ولی آمارها نشان می‌دهد روند توسعه استارت‌آپ‌ها در کشور سال به سال به سمت تهران متمرکزتر می‌شود. در گزارش سال 97 کافه بازار که به آن استناد شده، آمده که 28% تعداد توسعه‌دهندگان در تهران مستقر بوده و بیش از 71.6% درآمد این صنعت توسط همان تهرانی‌ها کسب شده است. جالب است بدانید بعد از خراسان رضوی 11.8 درصدی، سایر 29 استان دیگر روی‌هم‌رفته فقط در 16.6% درآمد این حوزه شریکند. اما این قسمت‌های گزارش کافه بازار در گزارش ذکر نشده است.

ادعایی غلط و تکراریِ "تحقق 80 درصدی شبکه ملی اطلاعات"

شبکه ملی اطلاعات، شبکه‌ای است که قرار است انواع خدمات امن و برقراری ارتباطات پایدار و ارائه شبکه‌ای پرظرفیت، با پهنای باند بسیار بالا و تعرفه‌ای ارزان‌ در اختیار مردم قرار دهد. وزیر ارتباطات در گزارش خود اصرار دارد که 80 درصد اهداف زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را محقق کرده است و افزایش 4. 2 برابری ظرفیت انتقال شبکه، افزایش 3 برابری ظرفیت پهنای باند اینترنت بین‌الملل و افزایش 80 برابری شاخص کیفیت شبکه داخلی را ایجاد کرده است.

اما برخی نمایندگان مجلس و همچنین اعضای شورای عالی فضای مجازی زیر بار این ادعای جهرمی نمی روند. محمدحسن انتظاری عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی و دبیر سابق این شورا درباره ادعای جهرمی گفته است: گزارش پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در یک کمیته کارشناسی سطح بالا، مرکب از برخی اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی و مدیران مرکز ملی و دبیر شورای عالی فضای مجازی، بررسی شد و به هیچ عنوان این میزان پیشرفت 80 درصدی تایید نشد.

دو فاکتور مهمی که برای پیشرفت شبکه ملی اطلاعات مورد نقد قرار گرفته است اول، تولید محتوا برای این شبکه است و دوم، کیفیت این شبکه و اندازه گیری سطح پیشرفت آن است.

1.وزارت ارتباطات تامین لایه محتوای شبکه ملی اطلاعات وظیفه خود نمی داند کم کاری سایر ارگانها را در این زمینه گوشزد می کند اما مصوبه الزامات فنی شبکه ملی اطلاعات شورای فضای مجازی و علی الخصوص اصل پنجم؛ صراحتا دستور به اجرایی سازی الزامات فرهنگی را دارد بنابراین این وزارتخانه به عنوان "مجری شبکه ملی اطلاعات" حداقل باید در زمینه نقش هماهنگ کننده و نخ تسبیح را بین سایر ارگانها ایفا کند و برای محتوا سازی آن نقش متولی را ایفا کند و دائما در حال پیگیری باشد و نه اینکه توپ را به زمین ارگانهای دیگر بیاندازد.

2.در رسانه ها از سوی مقامات وزارت ارتباطات صحبتهای زیادی از وصل شدن روستاها به شبکه ملی اطلاعات و محرومیت زدایی آنان در حرف شنیده می شود اما شاید در عمل و یا از لحاظ کیفی آنچنان که تبلیغ شده دسترسی روستاییان به خدمات ارتباطاتی و مخابراتی میسر نشده باشد چراکه آن طور که باید کیفیت آن مورد سنجش قرار نگرفته است.

فریب خوردن وزارت ارتباطات توسط پیمانکاران بخش خصوصی

در همین باره عباس پورخصالیان کارشناس فناوری اطلاعات گفت: وزارت ارتباطات خیلی از پروژه های توسعه ای خود در روستاها به شکل برون سپاری و واگذاری به بخش خصوصی انجام می دهد.

وی افزود: اما من به شخصه شاهد فریب دادن بازرسان وزرات ارتباطات در اتمام و تکمیل این پروژه ها بوده ام. مثلا در طرح نصب صندوق های پست، برای فریب بازرسان و ظاهر سازی به طور موقت صندوق های پست را در منطقه مورد نظر روستایی کرده اند.

آمارهای جهرمی نیازمند راستی آزمایی است

این کارشناس فناوری اطلاعات گفت: سالهاست که ضرورت بحث راه اندازی شبکه مدیریت مخابرات TMN را گوشزد کرده ایم تا بتوان آمار و کیفیت سراسری شبکه مخابراتی کشور را آمایش و سنجش کرد.

وی ادامه داد: ما فقط الان هزاران مرکز نگه داری و بهره برداری مخابراتی در اقصی نقاط کشور داریم در حالی که استاندارد آن این است که تمام این آنها در یک مرکز کنترل واحد تجمیع شود تا تمام شبکه مخابراتی به شکل از راه دور و متمرکز کنترل شود.

پورخصالیان افزود: شبکه مدیریت مخابرات برای سی سال گذشته و عصر آنالوگ است در حالی که الان در دوره دیجیتال هستیم.

این کارشناس فناوری اطلاعات با بیان اینکه الان در شرکت ارتباطات زیرساخت مرکز کنترل فیبرنوری هست گفت: اما این مرکز توانایی تشخیص قطعی و خرابی و کنترل هوشمند متمرکز شبکه فیبر نوری را ندارد.

وی افزود: با این اوضاع نباید توقع داشت آمار وزارت ارتباطات دقیق و مطلوب باشد چراکه اشراف اطلاعاتی و پایش صحیحی از شبکه های مخابراتی و ارتباطاتی وجود ندارد بنابراین کارشناسان مجبور هستند به همین آماری که این وزارتخانه منتشر می کند ایمان بیاورند!