دلایل کاهش آراء نتانیاهو/ نقش مقاومت در انتخابات رژیم صهیونیستی

عوامل کاهش آراء نتانیاهو

مجموعه ای از عوامل وجود دارد که در کاهش آراء نتانیاهو اثرگذار بوده و موجب شده لیکود و نتانیاهو جایگاه قبلی خود را از دست بدهند. این مجموعه عوامل را می توان در دو دسته عوامل مرتبط با محافل داخلی رژیم صهیونیستی و عوامل خارج از رژیم صهیونیستی تقسیم کرد.

عوامل داخلی شکست نتانیاهو

پرونده های فساد نتانیاهو  وخانواده اش

مهمترین عامل داخلی شکست نتانیاهو، پرونده های قضایی نتانیاهو است که تحت عنوان پرونده های فساد وی و خانواده اش مطرح شده است. این پرونده ها که از سال 2017 تا کنون در دستگاه قضایی رژیم صهیونیستی در حال بررسی هستند طی دو انتخابات گذشته، از سوی رقبای انتخاباتی نتانیاهو، به عنوان نقطه ضعف وی، مورد بهره برداری قرار گرفته است. هم در انتخابات آوریل و هم انتخابات سپتامبر 2019، دادستان رژیم صهیونیستی اعلام کرد این پرونده ها در حال بررسی است و روند انتخابات نمی‌تواند موجب کند شد فرآیند بررسی آنها شوند. شکی وجود ندارد که این پرونده ها بر آراء نتانیاهو اثر منفی گذاشته است، اما با توجه به برخورد یکسان دستگاه قضایی رژیم صهیونیستی در خصوص این پرونده ها و معاطفتی که با وی به ویژه در انتخابات سپتامبر شد نمی‌تواند اثرگذاری سلبی بر آراء نتانیاهو را در این انتخابات نسبت به انتخابات آوریل بیشتر کرده باشد.

رشد آراء لیبرمن

یکی از دلایل کاهش آراء نتانیاهو، موضع گیری های آویگدور لیبرمن و رشد آراء او است. لیبرمن با تمرکز بر تشکیل دولت وحدت، جایگاه خود را در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی ارتقاء داد. این رویکرد جدید موجب شد بخشی از راستگرایان افراطی که از برخی اقدامات نتانیاهو از جمله نوع عملکرد وی در مرزهای لبنان و نوار غزه ناراضی بودند به سمت لیبرمن گرایش پیدا کنند. این گرایش به معنای کاهش آراء نتانیاهو و ریختن بخشی از رأی های او در سبد لیبرمن بود.

مهمترین عامل در ارتقاء جایگاه لیبرمن، رویکرد متفاوت او در نوع تقابل با نوار غزه بود. اختلافی که نتانیاهو با لیبرمن در نوع برخورد با غزه پیدا کرد موجب شد کسانی که در رژیم صهیونیستی به عملکرد نتانیاهو در خصوص نوار غزه انتقاد داشتند رویکرد لیبرمن را به جای آن جایگزین کنند. اما این نکته را نباید از ذهن دور داشت که نتانیاهو به دلیل حضور در جایگاه اجرایی در نقطه عمل قرار داشت و چاره ای جز انتخاب وضعیت حاضر یعنی مدارا با نوار غزه و مقاومت نداشت. اما لیبرمن به دلیل آنکه در جایگاه اجرایی نبود با شعارهایی که در خصوص نوار غزه داد خود را در این جایگاه جای نتانیاهو جا زد.

عوامل خارجی از رژیم صهیونیستی

در عواملی که خارج از فضای سیاسی داخل رژیم صهیونیستی بر روند انتخابات رژیم صهیونیستی اثر گذاشت، دو عامل مهم موجب کاهش آراء نتانیاهو در انتخابات سپتامبر 2019 شد: عملکرد مقاومت در شمال و جنوب سرزمین های اشغالی و اقدام متحد فلسطینی‌های ساکن سرزمین های 1948.

عملکرد مقاومت

نوامبر 2018، هنگامی که رژیم صهیونیستی اقدام به حمله به مواضع مقاومت در نوار غزه کرد، پاسخ های مقاومت، منجر به وقوع یک درگیری چند روزه بین گروه های مقاومت در نوار غزه و رژیم صهیونیستی شد. عملکرد قوی مقاومت مقابل رژیم صهیونیستی موجب عقب نشینی دولت نتانیاهو از درگیری و درخواست آتش بس شد. همین عملکرد نتانیاهو موجب خروج لیبرمن از دولت او، انحلال کنست و برگزاری انتخابات آوریل 2019 شد. پس از عدم موفقیت نتانیاهو در تشکیل دولت در آوریل 2019 درگیری دوم بین مقاومت نوار غزه و رژیم صهیونیستی شکستی سهمگین تر را برای صهیونیست ها رقم زد. این دو شکست و تبادل آتشی که قریب یک هفته قبل از انتخابات سپتامبر 2019 به وجود آمد جایگاه نتانیاهو را بین شهرک نشینان اطراف نوار غزه تنزل داد.

در انتخابات آوریل 2019 لیکود 42.61 درصد آراء ساکنان شهرک های نوار غزه را از آن خود کرده بود، اما در انتخابات سپتامبر این رقم به 40.5 درصد کاهش پیدا کرد. این درصد احتمالا با همین تناسب در دیگر نقاط نیز شاهد تنزل بوده است. این در حالی است که آراء لیبرمن در انتخابات آوریل در این مناطق 10 درصد بود و در  سپتامبر به 15 درصد رسید.

معنای این آمار این است که عملکرد مقاومت، تنزل را بر نتانیاهو تحمیل کرد تا رقیبی که با شعارهای غیرقابل اجرا او را در خصوص عملکردش در نوار غزه نقد کرده بر او پیشی گیرد و سبب تنزل جایگاه او شود.

حال باید به این بخش، عملکرد و پاسخ دقیق حزب الله در شمال فلسطین اشغالی و تأثیر قابل توجهی که بر جایگاه نتانیاهو گذاشت را اضافه کنیم. نتانیاهو با حمله به لبنان قصد داشت خود را یک قهرمان در عرصه امنیتی جلوه دهد اما نتیجه کاملاً معکوس شد و پاسخ دقیق حزب الله او را ناکام گذاشت.

اقدام متحد فلسطینی‌های ساکن سرزمین های 1948

فلسطینی های ساکن سرزمین های اشغالی 1948 جمعیتی بالغ بر 2 میلیون نفر دارند. اما این جمعیت حضور پر رنگی در انتخابات نداشت و از سویی هم با فهرست های مختلف همین مقدار کم آراء را بین خود تقسیم می کردند تا سهم آنها از کنست کم شود. حزب لیکود به همراه چند حزب مذهبی افراطی در انتخابات آوریل با حذف نام فهرست مشترک بر این مسئله دامن زد و موجب حضور کمرنگ فلسطینی ها در انتخابات شد.

اما در انتخابات سپتامبر دو اقدام فلسطینی های 1948 موجب شد نتانیاهو ضربه سنگین شکست در انتخابات را متحمل شود. اول اینکه تمام جریان های سیاسی داخل فلسطینی های ساکن سرزمین های اشغالی 1948 تحت عنوان یک فهرست مشترک عربی در انتخابات شرکت کردند. این اقدام موجب شد همه رأی دهندگان فلسطینی به یک فهرست رأی دهند. ضمن اینکه این اتحاد موجب شد آرایی که پیش از این از فلسطینی ها به سبد لیکود و سایر احزاب رژیم صهیونیستی می ریخت به سبد فلسطینی ها ریخته شود.

از سوی دیگر با ایجاد یک وحدت رویه، میزان مشارکت فلسطینی های ساکن سرزمین های 1948 در انتخابات افزایش یافت. میزان مشارکت فلسطینی در انتخابات آوریل 2019 حدود 50 درصد بود که منجر به کسب 10 کرسی توسط عرب ها شده بود. اما در انتخابات سپتامبر 430 هزار فلسطینی معادل 60 درصد واجدین شرایط رأی پای صندوق ها آمدند که منجر به کسب 13 کرسی برای فلسطینی ها خواهد شد. تا جایی که بنی گانتس پس از اعلام 92 درصد نتایج انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی با ایمن عودة از رهبران فلسطینی ساکن سرزمین های 1948 برای تشکیل دولت آینده اش تماس گرفته، اوضاع را بررسی کرده است.

جمع بندی

از مجموع 4 عامل اساسی در کاهش آراء نتانیاهو در انتخابات سپتامبر 2019، عامل پرونده های فساد وی با وجود تأیید تأثیری که دارد اما به گونه ای با آن برخورد شد که کمترین تأثیر را بگذارد. در حالی که اگر با آن برخورد می شد اصلاً نتانیاهو عملاً نمی توانست در عرصه انتخابات قدم بگذارد لذا کمترین اثر را این پرونده داشته است.

اما 3 عامل کاهش آراء نتانیاهو، مرتبط با فلسطینی ها و اقدامات سنجیده آنها است. عملکرد مقاومت در غزه و در شمال موجب کاهش آراء نتانیاهو در مناطق نامبرده شد و از سویی محبوبیت رقیب وی را در عرصه داخلی بالا برد. در داخل سرزمین های اشغالی نیز اقدام متحد فلسطینی و افزایش مشارکت آنها در انتخابات موجب بالا رفتن آراء نمایندگان عرب و جلوگیری از ریخته شدن بخشی از آراء فلسطینی در سبد لیکود و رقبایش شد.

به طور کلی با گذشت 71 سال از اشغال فلسطین و وحدت معنوی که بین فلسطینی ها در خصوص رویکرد مقاومتی علیه این رژیم به وجود آمده است با وجود تمام محدودیت ها و حمایت هایی که غربی ها از رژیم صهیونیستی می کنند فلسطینی ها چه در داخل سرزمین های اشغالی ، چه خارج از آن در نوار غزه و سایر نقاط، خود را بر رژیم صهیونیستی دیکته کرده اند و حال آنها هستند که سرنوشت امور حتی سرنوشت عمر سیاسی نتانیاهو را تعیین می‌کنند.