مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: خوب نیست بیجهت بگوییم جایمان خوب نیست یا اتاقمان خوب نیست. تازه عروسی کرده تازه کاسب شده میپرسی بازار چطور است، سه روز رفته بازارکاسب شده میگوید بازار بد است، کار بد است، زمانه بد است.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: پرسیدند از کجا میآیی و به کجا میروی؟ گفت: مِنَ الله إلیَ اللهِ از خدا به سوی خدا، این را فضّه، خادمه حضرت زهرا و حضرت امیر(ع) میگوید. آیا شما جوابی غیر از این دارید که بدهید؟
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: عمر خود را خیلی صرف دنیا نکنید، به فکر آخرت هم باشید. این قدر مشغول دنیا نباشید. غصّههای دنیایی اجازه نمی دهد یک لقمه نان هم از گلویت پایین برود. یک جرعه آب هم زهرت میشود.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: گاهی اوقات با خدا خلوت کنید، نگویید که ما قابل نیستیم. هرچه ناقابلتر باشیم خداوند بیشتر اهمیت میدهد. خدا کسی نیست که فقط خوبها را انتخاب کند.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: خدا مثل ما نیست که بگوید شلوغ شده رها کن، به درد نمیخورد. خداوند حتّی بندگان معصیتکارش را هم در نظر دارد. میگوید او از چشم همه افتاده است پس ما باید او را بخواهیم.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: ای کاش یک مرد پیدا شود جهنّم را بلند کند و درش را قفل بزند. صفات و اخلاق خداوند جهنّمها را برای شیعیان و دوستان اهل بیت خاموش کرد. مثل این که جهنّم از اصل نبوده است.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: خدای مهربان، چه بندگانش بازگو کنند چه نکنند، دستها را بالا بگیرند یا نگیرند، به احتیاجات خلقش عالم است. لذا تا دست بندگان بالا میرود، یعنی خدایا بده، دعاها مستجاب است. امیدوارم انشاء الله خودتان هم درک کنید.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: در جایی آمده است اگر دعا نبود هیچ کس هیچ چیز نداشت. او ما را محتاج آفریده و دعا برای برآوردن احتیاجاتمان است. البته خلقت انسان، خلقت بزرگی است. منتهی این خلقت بزرگ عشوههایش هم بزرگ است.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: اجابت قبل از دعاست. یک وقت نگویید هرچه دعا می کنیم مستجاب نمیشود. اگر خدا نمیخواست شما نمیتوانستید دعا کنید. وقتی با حال دعا با خدا حرف میزنیم، این را خدا خواسته که نصیب ما شده است.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: انشاء ا... صابر باشید، هر وقت در تنگنا قرار گرفتید، خدا کمکتان می کند. خدا غفور است، بزرگ است، صانع است. بیشتر از خودمان ما را دوست دارد. منتهی دوست دارد که ما دعا کنیم تا خودمان بهره ببریم.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: از همین جا غذاهای بهشت را بشناس. همین غذاهای دنیایی که میخوری میتواند غذاهای بهشتی بشود. یعنی با فهم خوب و درک خوب از همین جا، خوردن غذاهای بهشتی را شروع کن.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود:عمل هرچه خالصتر، زیباتر. انشا ا... اگر خیرات میکنید، به دیگران اخلاق نشان میدهید، با خلوص باشد. خدا برای خلوص خیلی بها قائل است. عمل از روی خلوص را اگر کاه باشد کوه میکند.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: امیدوارم شما هم که بهرههایتان را بردهاید، با دلتان، با جانتان، با فضل و احسان معامله داشته باشید. هر چند عمل هم از شما سر میزند و اعمالی را انجام میدهید، امّا سعی کنید رفعت قلبی خود را از دست ندهید.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: امام زمان عجل الله تعالی فرجه که بیاید ، معاملات کم میشود . همه رو به ایثار می روند ، با هم دوست می شوند . همه می بینند سفره مال یک نفر است ، زندگی بخش یک نفر است ، نورانیت همه از یک جا است ، ارواح یکی هستند.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود:اصلاً در دستگاه الهی خرید و فروشی وجود ندارد. همه چیز رایگان است. وقتی شما چیزی را رایگان به کسی میدهید لازم نیست عدالت را رعایت کنید. مگر نمیگویند: «دندان اسب پیشکشی را نمیشمارند».
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود:تاجرهای دنیا را ببینید، بعضی نقد میخرند و نسیه میفروشند. بعضی چک میگیرند و چک میدهند. بعضی نسیه میخرند و نقد میفروشند، معلوم است که میخواهند فرار کنند. اما بعضی نقد میخرند و نقد میفروشند.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: خودخواهی خوب است. اگر انسان خودش را بخواهد، به ضرر خودش کار نمیکند و اعمالی که میداند یا شنیده برایش خوب است، انجام میدهد. اگر آدمی اهل معرفت باشد چیزی را که برایش نافع است از دست نمیدهد.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: حضرت ابراهیم آنقدر در ملکوت آسمان و خلقت زمین و موجودات و مخلوقات روی آن تامّل کرد تا اهل یقین شد. انسان اگر با دیده عبرت به مخلوقات خدا نگاه کند، خلقت ستارهها، خورشید، زمین، حیوانات و... به انسان بصیرت میدهد.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: اگر شاگردی استادش را دوست داشته باشد قلبهایشان به هم راه پیدا میکند و هرچه علم که استاد دارد این شاگرد هم از آن برخوردار میشود. با محبت میتوان علم را از معدن آن به دست آورد و از معدن آن بیرون میکشد.
مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: حال اگر مرد هستید بیایید جلو و با خدا صلح کنید، بعد فرمانش را ببرید. تا به حال فرمانش را نبردهایم. بلکه از روی ناچاری چند رکعت نماز خواندهایم. اگر سعی و کوشش لازم شد هم آدمی انجام میدهد.