عبور از پیچ تاریکی به نام برجام

به گزارش حلقه وصل، دکتر فریدون عباسی استاد دانشگاه و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی، مهمان قسمت پنجم نمودار بود، دکتر عباسی با تعریف کلی از آب سنگین گفت‌وگو را آغاز کرد، سپس در ادامه به گرایش دنیا و ایران به آب سنگین پرداخت.

وی در ادامه گفت‌وگو مسائل مربوط به برجام را مطرح کرد و مشکلات متعددی که سبب متوقف شدن و از بین رفتن راکتورها شده است را بیان کرد.

دکتر عباسی درابتدای برنامه به تعریف کلی از آب سنگین پرداخت و گفت: آب معمولی  دارای هیدروژن و اکسیژن می‌باشد، هیدروژن سه تا ماده است یکی هیدروژن معمولی است که هسته آن فقط یک پروتن دارد و یک هیدروژن سنگین که یک پروتن ویک نوترون دارد، و یک تیریتیوم که یک پروتن و دو نوترون را داراست و تمام این ها خواص شیمیایی یکسان و خواص فیزیکی متفاوتی دارند.

آب سنگین، آبی است که تمام خواص آب معمولی را دارد فقط اگر آن را خالص کرده باشیم در سه و دو دهم درجه سانتی‌گراد یخ می‌زند و آب معمولی در صفر درجه یخ می‌زند، و صد و یک و نیم درجه جوش می‌آید که آب معمولی در صد درجه گوش می‌آید.

دکتر فریدون عباسی در پاسخ به سوال مصطفی امامی دررابطه با زمان گرایش دنیا به آب سنگین گفت: از سال های 1920 به بعد خیلی تحولات در زمینه انرژی هسته ای در کشور های مختلف صورت گرفت به خصوص در اروپا، حدود سال 1934 دانشمندانی که در این زمینه فعالیت داشتند توانستند جایزه نوبل را هم برای کشف این موضوع بگیرند؛پس می‌توان گفت قضیه آب سنگین به دهه سی میلادی برمی‌گردد و نروژ اولین کشوری بود که به آن دست پیدا کرد.

ایران تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تنها به آموزش نیروی انسانی در این زمینه و وارد کردن یک سری تجهیزات آماده ،مشغول بود. بعد از گذشت حدود ده سال از پیروزی انقلاب و تثبیط نظام در کشور فکر برنامه هسته ای شکل گرفت. ما زمانی که خواستیم پروژه آب سنگین را شروع کنیم با توجه به قبل انقلاب و سهام  حدود ده درصد معدن  در آفریقا و ده درصد در فرانسه که داشتیم و از ما دریغ کردند و دراختیارمان قرار ندادند، و همین باعث شد ایران خودش تصمیم به غنی سازی را شروع کند.

وی در ادامه به مزیت های آب سنگین در کشور اشاره کرد و گفت: برای آب سنگین دو مزیت در نظر می‌گیریم که یکی از آن کاملا در بخش هسته ای است و در خواص فیزیکی خود آب سنگین است، مزیت دیگر این است که خود آب سنگین باعث رشد سلول های بدن می‌شود. کیفیت آب سنگین ایران جز رده های بالا در دنیا قرار دارد.
استاد دانشگاه و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی در ادامه افزود: برمبنای اظهارات آژانس حدود صد و سی تن آب سنگین در داخل کشور ما وجود دارد و آن چیزی که اضافه موجود داشتیم در طی این چند سال به کشورهای خارجی صادر شد. درواقع طبق یکی از مصوبات موجود در برجام ایران بیش از صد و سی تن حق داشتن آب سنگین ندارد و به همین علت بحث صادرات به خارج مطرح شد.

دکتر عباسی باتوجه به این مصوبه گفت: نظر بنده این است که آنها طبق این دستور مارا مجرم دانسته و با بیان درصد مشخص برای ما محدودیت ها و جریمه تعیین کرده اند.

راکتور اراک قبل برجام درحال آماده سازی و مرز آماده سازی بود، و مورد استفاده برای تجربه و زحمت بیست ساله که با وجود برجام تماما تعطیل شد.

وی در ادامه افزود: ما در حال عبور از یک پیچ تاریک هستیم، هرچند در منطقه قدرت کافی را داریم و اقتدار لازم در بسیاری مسائل را دارا هستیم، حال اگر درزمینه انرژی هسته ای این اقتدار را داشته باشیم و بتوانیم در مناسبات جدید جهانی نقش بازی کنیم، کشور های دیگر که مستعمرات کشورهای قدرتمند بوده اند، می‌توانند با ما پیوند داشته باشند.