این روزها در آپارت چه می‌گذرد؟!‏

سرویس حاشیه نگاری _ مهدی چراغ‌زاده: با فیلتر شدن یوتیوب و سایر سرویس‌های بین‌المللی اشتراک‌گذاری ویدئو، به‌مرور از کاربران ایرانی این سرویس‌ها کاسته شد. تا اینکه در بهمن‌ماه سال ۱۳۸۹، شرکت صباایده، سرویس آپارات را معرفی نمود. سرویس آپارات که در زمان معرفی با اما و اگرهای فراوانی از طرف کاربران ایرانی در خصوص توانمندی‌ها و امکانات سرویس‌های ایرانی همراه بود، توانست رفته‌رفته توانمندی‌ها و ارزش‌های خود را به کاربران ثابت نموده و نظر آن‌ها را برای استفاده از این سامانه جلب نماید.

پس از یک سال، نرم‌افزار اندروید این سرویس نیز در اختیار کاربران قرار گرفت. با گذشت زمان، کاربران بیشتری به سمت استفاده از سرویس ایرانی آپارات روی آوردند، به‌گونه‌ای که در دی‌ماه ۱۳۹۱ بازدید روزانه ویدئوهای آپارات از مرز یک‌میلیون گذر کرد و در شهریور ۱۳۹۳ نیز رکورد تعداد بازدیدهای روزانه بیش از چهار میلیون را ثبت کرد.

در حال حاضر سرویس آپارات برترین سرویس اشتراک‌گذاری ویدئو در ایران بوده و رتبه الکسای آن در میان سایت‌های ایرانی عدد ۳ و در لیست برترین سایت‌های جهان رتبه ۵۶۵ است. کشورهای همسایه ایران نیز  به دلیل اشتراکات فراوان در زبان، از سرویس آپارات استفاده می‌نمایند. در حال حاضر آپارات در افغانستان رتبه ۵۴ را دارد و ۱۲ درصد ترافیک آن از خارج از ایران است. آپارات با عرضه نرم‌افزار تلفن همراه خود در سیستم‌عامل‌های اندروید، آی او اِس و ویندوز و از طرفی با معرفی سرویس‌های آپارات کودک و فیلیمو، نیاز کاربران ایرانی در حوزه محتوای ویدئویی را به خوبی پوشش داده است. در اردیبهشت سال ۹۴ سازمان ملل متحد فعالیت خود در سایت اشتراک‌گذاری ویدئوی «آپارات» را آغاز نمود. سازمان ملل متحد هدف خود از ایجاد کانال رسمی در آپارات را «ارائه اطلاعات بیشتر راجع به فعالیت‌هایش در ایران و جهان» عنوان کرده است.

آنچه خواندید مختصری از چگونگی ایجاد این سرویس ویدئویی بود که در صفحه ویکی‌پدیای آپارات قابل مشاهده است. این روزها شاید کمتر استفاده‌کننده ایرانی اینترنت باشد که برای دریافت فیلم یا کلیپ موردعلاقه‌اش به سرویس اشتراک ویدئو آپارات مراجعه نکرده باشد، آپارات به‌خودی‌خود می‌تواند یک فرصت محسوب شود تا کاربران ایرانی برای دریافت فیلم‌ها و ویدئوها و یا جهت انتشار ویدئوهایشان مجبور نباشند به سرویس‌های خارجی مراجعه کنند. همچنین آپارات اگر از ورود ویدئوهای با محتوای غیرمجاز و مبتذل جلوگیری کند می‌تواند سایتی مناسب برای قشر نوجوان و جوان نیز باشد و جایگاهی که این روزها در میان رسانه‌های برخط برای خود دست و پا کرده را ارتقاء نیز ببخشد.

اما آپارات این روزها اقدام به تولید و انتشار برنامه‌های خاصی با حضور برخی چهره‌های جنجالی و طرح مسائل هنجارشکنانه زده است و به نظر می‌رسد قصد دارد تا با شکل‌دادن جریان تازه‌ای در فضای اینترنت مخاطبین بیشتری جذب کند و یکه‌تازی خود را در ایران ادامه دهد.

تعداد این برنامه‌ها در این سرویس روزبه‌روز در حال افزایش است و در برخی از آنها حرف‌هایی زده می‌شود که تماشای آن‌ها در فضای خانواده ممکن نیست چراکه حرمت و قبح برخی از مسائل در آن شکسته می‌شود. 

یکی از این برنامه‌ها که در این نوشتار به آن می‌پردازیم برنامه ضد «زن» و فمیسنیت «آبان» نام دارد، این برنامه که یکی از مجریان زن جنجالی صداوسیما اجرای آن را بر عهده دارد و محتوای آن به‌شدت فمینیستی و البته ضد زن است متأسفانه در آپارات منتشر می‌شود.

از جنجالی‌ترین  مهمانان این برنامه می‌توان اشخاصی مانند منیژه حکمت کارگردان و فیلم‌ساز، مونا برزویی ترانه‌سرایی که برای برخی خوانندگان فراری از کشور و معاند با نظام ترانه می‌سراید را نام برد، از این این‌گونه زنان حاشیه‌دار در برنامه آبان زیاد وجود دارد و یکی از نکات این برنامه تخریب شخصیت واقعی «زن» است که در دین مبین اسلام ویژگی‌ها و حق‌ و حقوق آن بیان‌شده است، البته این کار از طریق مظلوم‌نمایی، ایجاد فضای احساسی و زیر سؤال بردن احکام اسلام در مورد زن در ضمیر ناخودآگاه مخاطب است. برنامه «آبان» حتی گاهی وارد موضوعات سیاسی نیز شده و توهین‌هایی نیز به برخی از دولت‌های پیشین داشته است. نوع چیدمان، نورپردازی، و نحوه پوشش مجری و مهمانان این برنامه از دیگر نکاتی است در این برنامه خودنمایی می‌کند، حالا در این میان و با آرایش غلیظ مجری و مهمانان و حرف‌هایی که زده می‌شود مجری برنامه موقع اجرا از چادر نیز استفاده می‌کند که استفاده از چادر با آن نحوه آرایش و مهمانان از تناقضات این برنامه است.

از دیگر برنامه‌های مبتذل در این سایت اشتراک ویدئو برنامه «فیت» را می‌توان نام برد که در مورد تناسب‌اندام است و برخی از برنامه‌های آن به موضوع تناسب‌اندام بانوان اختصاص‌یافته که در آن بدون توجه به مسائل اخلاقی و رعایت شئونات اجتماعی، برخی افراد و تصاویر و همچنین حرف‌هایی وجود دارد که برای برخی سنین و فضای خانواده‌ها به‌هیچ‌وجه مناسب نیست.

از این‌ دست برنامه‌ها و کلیپ‌های متفرقه در آپارات به‌ وفور یافت می‌شود که به قبح‌شکنی، تخریب شخصیت‌ها و... می‌پردازند و بیم آن می‌رود که آپارات کم‌کم به نسخه داخلی سرویس‌های غیرمجاز اشتراک ویدئو تبدیل شود. 

اما نکته‌ای که این موضوع در ذهن ایجاد می‌کند این است که چه نظارتی بر محتوای این برنامه‌ها وجود دارد؟ آیا انتشار این کلیپ‌ها مجوزی دارد؟ یا آپارات قرار است جایی باشد برای شکستن حریم‌ها و تخریب باورهای جامعه؟ از کدام ارگان باید انتظار نظارت و اقدام جهت جلوگیری از انتشار این ویدئوهای ضد ارزش را داشت؟