وضعیت شیخ زکزاکی هیچ تغییری نکرده است

به گزارش حلقه وصل، دوشنبه هفته قبل، یکی از روزنامه‌های نیجریه‌ای، مدعی صدور حکم آزادی برای شیخ ابراهیم زکزاکی، رهبر جریان حرکت اسلامی نیجریه شد. برای کسانی که تحولات نیجریه را پیگیری می‌کنند، این خبر تا لحظه اجرایی‌شدن خیلی جدی گرفته نشد چراکه سال 2016 هم دادگاه عالی نیجریه حکم به آزادی شیخ داده بود، اما این حکم به اجرا درنیامد. با این حال اعتراضات هفته‌های گذشته در نیجریه در پی انتشار اخباری پیرامون وخامت حال جسمانی شیخ باعث شد تا دادگاه ایالتی کادونا، حکم آزادی مشروط رهبر جریان اسلامی نیجریه را برای درمان صادر کند.

براساس اطلاعات منتشرشده، قرار است درمان شیخ زکزاکی در بیمارستان‌های هند صورت بگیرد. در این رابطه با رابعه زکزاکی، دختر شیخ زکزاکی گفت‌وگو کرده‌ایم. وی معتقد است حکومت نیجریه ‌انگیزه‌ای برای درمان شیخ ندارد و رای دادگاه هم برای کاستن از شدت اعتراضات مردمی است. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید. شیخ زکزاکی در حال ‌حاضر چه وضعیتی دارند؟

ایشان با همان شرایط قبلی همچنان در نیجریه هستند؛ فعلا کاری برای آزادی یا درمان‌شان صورت نگرفته است. چطور شد که دادگاه حکم به درمان ایشان داد؟

این حکم مربوط به یک دادگاه در ایالت کادوناست. سال 2016 دادگاه عالی در ابوجا حکم آزادی شیخ زکزاکی را صادر کرد، اما همان نیز انجام نشد. بعد از چند سال از عدم اجرای حکم، اعضای حرکت اسلامی از دستگاه قضایی نیجریه، درخواست کردند اجازه دهد شیخ زکزاکی برای درمان به بیمارستانی در هند برود. زمان سفرشان به هندوستان مشخص شده است؟

هیچ‌ چیزی در ‌این ‌باره نمی‌دانیم. دستگاه امنیتی نیجریه مسئول اجرای این حکم است و قرار است کارها را انجام دهد. محل اسارت شیخ زکزاکی، کدام‌یک از شهرهای نیجریه است؟

قبلا در ابوجا، پایتخت نیجریه بودند، اما الان حدود یک سال و سه ماه است که به ایالت کادونا منتقل شده‌اند. شرایط شیخ زکزاکی در هند چگونه خواهد بود؟ این سفر آزادانه است یا تحت نظارت نیروهای امنیتی؟

همچنان تحت نظارت قرار خواهند داشت. تا همین الان هم حکومت نیجریه اجازه سفر به هند را نداده است. اصلا هم نگفته‌اند که شیخ زکزاکی آزاد می‌شود، بلکه گفته‌اند به‌محض درمان و ترخیص از بیمارستان، باید به نیجریه بازگردد. بعد از آن پرونده‌شان دوباره در دادگاه‌های نیجریه بررسی و محاکمه می‌شود. به‌ نظر شما چه موضوعی باعث شد تا حکم دادگاه کادونا برای اجازه درمان به شیخ زکزاکی صادر شود؟ اعتراضات داخلی مردم در نیجریه موثر بود یا اعتراضات و فشارهای بین‌المللی؟

هر دوی این موارد موثر بودند. هم تظاهراتی که مردم نیجریه به‌صورت روزانه انجام می‌دهند و هم فشارهای بین‌المللی و نشست‌های گوناگونی که در این رابطه برگزار شد، در حکم دادگاه موثر بود. بیشترین اعتراضات به اسارت شیخ در کدام‌یک از شهرهای نیجریه انجام می‌شود؟

در شهر ابوجا، پایتخت نیجریه. پس اعتراضات در پایتخت نیجریه سنگین‌تر از اعتراضات شهر زاریا و ایالت کادونا بوده است؟

بله، همین‌طور است. در ابوجا، مردم پنج روز در هفته روبه‌روی ساختمان‌های دولتی درحال کار، تظاهرات می‌کنند. از زمان حکم دادگاه برای آزادی شیخ، سه سال است که مردم ابوجا روزانه درحال برگزاری تظاهرات علیه دولت نیجریه هستند. تظاهرات ابوجا البته پس از انتشار اخبار وخیم بودن حال شیخ، شدت گرفت و برخی از مردم که شاید همه‌روزه در تظاهرات شرکت نمی‌کردند با انتشار این خبر، هر روز در تجمعات شرکت می‌کردند. حکومت نیجریه اجازه خواهد داد شیخ زکزاکی برای درمان به هند برود یا این حکم تنها برای کاهش‌یافتن موج اعتراضات بوده است؟

حتی اگر هم اجرا کنند، هیچ‌چیز خوشحال‌کننده‌ای وجود ندارد، زیرا ایشان هنوز در اسارت هستند. در سفر به هندوستان هم ایشان تنها هستند. این حکم به‌نظر می‌رسد بیشتر به‌دلیل آن بوده تا اعتراضات علیه حکومت نیجریه کاهش یابد. شروط بسیار سنگینی در این حکم وجود دارد؛ همانند این مسائل که شیخ زکزاکی حق صحبت با افراد دیگر را ندارد و فردی مگر با اجازه حکومت نیجریه نمی‌تواند به دیدار او برود. ما هنوز نمی‌دانیم تصمیم حکومت نیجریه چیست و چه‌ کاری انجام خواهد داد. در اخباری که در چند هفته گذشته درباره وضعیت شیخ زکزاکی منتشر شده، آمده بود که وضعیت جسمانی و سلامتی ایشان به حالت غیرقابل بازگشت رسیده است و احتمال شهادت‌شان بالاست. با توجه به این شرایط آیا سفر درمانی ایشان به هند تاثیری در وضعیت جسمانی ایشان خواهد داشت؟

ما اطلاعی از وضعیت ایشان نداریم. حکومت نیجریه به‌هیچ‌وجه نمی‌خواهد شیخ زکزاکی زنده بماند. خدا کمک کرده است که ایشان تا الان زنده مانده است. الان نیز خانواده و اطرافیان‌شان آرامش ندارند چون وضعیت سفرشان مشخص نیست و تنها می‌خواهند خود ایشان را ببرند. این حکم و تصمیم دولت نیجریه به این دلیل نیست که آنها بخواهند شیخ را به‌جای نیجریه در هند به شهادت برسانند؟

ما هیچ اطمینانی به حکومت نیجریه نداریم. هر روز حال شیخ زکزاکی درحال بدتر شدن است و حکومت نیجریه نیز این مساله را می‌داند، اما هیچ اقدامی انجام نمی‌دهد. نکته دیگری نیست که بخواهید درباره آن توضیح دهید؟

از مردم می‌خواهم هر کاری از دست‌شان برمی‌آید برای آزادی شیخ انجام دهند. ما اخباری مبنی‌بر آزادی شیخ زکزاکی را در رسانه‌ها می‌بینیم. باید گفت اصلا آزادی‌ای درکار نیست و وضعیت تغییری نکرده است و محاکمه ایشان نیز ادامه دارد. ما از مردم و گروه‌های مردمی می‌خواهیم همچنان به تلاش‌هایشان برای آزادی شیخ زکزاکی ادامه دهند.