به گزارش حلقه وصل، ورزش باستانی و زورخانه‌ای از قدیمی‌ترین مظاهر فرهنگ باستانی ایران است که علاوه بر پرورش جسم، به دلیل ارتباط با آموزه‌های معنوی و مدح و ستایش اهل بیت(ع) به خصوص مولا امیرالمومنین(ع) در ارتقای روح و اخلاق نیز اثرگذار است. آئین پهلوانی و ورزش‌های باستانی توسط یونسکو به نام ایران، ثبت جهانی شده است.
ورزش باستانی ایران گره با نام امیرالمومنین(ع) خورده است و مرشد زورخانه در ضرب‌ها و آهنگ‌های خود همواره نام مولا علی (ع) را برزبان می‌آورد و پهلوانان و ورزشکاران نیز هر دم «یا علی‌گویان» تمرین می‌کنند و در هر برهه‌ای هم صلوات بر محمد و آل محمد را بر زبان جاری می‌کنند.
این ورزش به دلیل همین آمیختگی با سرشت و مسلک اهل بیت(ع) همواره مورد توجه روحانیون و مداحان اهل بیت(ع) بوده است و از گذشته این قشر برای ورزش کردن و تقویت قوای جسمانی خود، روی به این ورزش می‌آوردند.
روضه و مدح اهل بیت از زمان صفویه وارد ورزش باستانی شد
مجید معصومی مدیر زورخانه شیرافکن تهران می‌گوید: «ورزش باستانی حدود ۲ هزار سال براساس اسناد تاریخی قدمت دارد و از زمان صفویه آغاز شده است که در آن زمان در زیرزمین‌ها با ادوات جنگی که امروز وسایل زورخانه‌ها مشابه ادوات جنگی است، به ورزش و آماده‌سازی خود برای جنگ می‌پرداختند. از آن زمان روضه‌خوانی و مدح اهل بیت(ع) وارد این ورزش شد. زورخانه ما ۷۰ سال سابقه فعالیت دارد و خانواده ما هم قریب یک قرن است که در زمینه زورخانه‌داری و این ورزش نسل به نسل فعال بوده است»
مجید معصومی مدیر زورخانه شیرافکن تهران
چرا ورزش باستانی با نام امیرالمومنین گره خورده است
نام مولا امیرالمومنین در سراسر ورزش باستانی ما موج می‌زند و حتی اشعار و تصاویر موجود بر دیوارهای زورخانه نیز تماما برگرفته از نام و مدح ایشان است. معصومی می‌گوید: «دلیل این توجه ورزشکاران باستانی به امیرالمومنین، آن است که مظهر شجاعت، جوانمردی، از خودگذشتگی، مردانگی، اعتماد به نفس، پای روی نفس گذاشتن و ... که از ویژگی‌های این ورزش است در ایشان در حد اعلی قرار دارد و ما حضرت را الگوی خود می‌دانیم.»
ورزشی که برای روحانیون و مداحان ساخته شده است!
تلاقی مدح اهل بیت(ع) در ورزش زورخانه‌ای با حال و هوای منبری‌ها و مداحان موجب شده است که این ورزش مورد علاقه آن‌ها باشد. معصومی می‌گوید: «در دوره‌ها گذشته امامان جماعت مساجد و روحانیون و علما ورزش باستانی می‌کردند و همین امروز در تهران یکی از حوزه‌ها علمیه گود زورخانه‌ای ایجاد کرده است و هرهفته ۵۰ طلبه در آن ورزش می‌کنند. بسیاری از مداحان برجسته کشور مانند علی انسانی از باستانی‌کاران حرفه‌ای هستند. حتی مقام معظم رهبری فرمودند در مشهد ورزش باستانی می‌کردند. تنها دلیل آن است که این ورزش عجین شده با مدح اهل بیت(ع) به خصوص امیرالمومنین است. معتقدم این ورزش برای روحانیون و مداحان ساخته شده است. یک سالی است که هرهفته جمعی از مداحان در قالب هیأت متحده ۱۱۰ به سرپرستی حاج حمید منتظر در این زورخانه حاضر می‌شوند و به ورزش می‌پردازند.»
حمید منتظر مسئول هیأت متحده ۱۱۰ و رئیس کانون مداحان استان تهران در حال مولودی‌خوانی در گود زورخانه
۳ روز در هفته ورزش باستانی مداحان
یک سالی است که هیأت متحده ۱۱۰ تهران که جمعی از مداحان تهران و شهرهای دیگر آن را تشکیل دادند و به نوعی گعده ماهیانه مداحان محسوب می‌شود، به دلیل شرایط کرونایی، برنامه ورزش باستانی را برای مداحان تهران در دستور کار قرار داده است و در طول هفته سه جلسه، مداحان را دورهم جمع می‌کند تا هم ورزش کنند و هم مدح اهل بیت(ع) را بگویند. حمید منتظر مسئول هیأت متحده ۱۱۰ و رئیس کانون مداحان استان تهران می‌گوید: «این هیأت از سال ۱۳۹۵ تاسیس شد و ماهانه یک جلسه برگزار می‌کرد و مداحان تهران و شهرستان‌های اطراف هم حضور پیدا می‌کردند اما به دلیل کرونا این جلسه ماهیانه تعطیل شد. از ابتدای امسال تصمیم گرفتیم ورزش باستانی مداحان را آغاز کنیم زیرا این ورزش عجین با مدح اهل بیت(ع) است. با همت حاج جلال نصیری، حاج حسن گلکار و حاج مجید معصومی مدیر زورخانه شیرافکن و ... این ورزش را برای مداحان افتتاح کردیم و در طول هفته، سه روز مداحان به این ورزش می‌پردازند. جدای این ورزش فوتبال، گلف و والیبال هم برای مداحان داریم.»
جشن میلاد امیرالمومنین با ورزش زورخانه‌ای مداحان تهران
جشن متفاوت مداحان برای میلاد امیرالمومنین
مداحان تهران در شب میلاد امیرالمومنین جشن متفاوتی برپا کردند و با حضور در زورخانه شیرافکن در غرب تهران، خیابان آذربایجان هم به ورزش باستانی پرداختند و هم مدح و ثنای حضرت علی(ع) را برزبان جاری کردند. منتظر می‌گوید: «ما هر چهارشنبه از نماز مغب و عشاء در زورخانه شیرافکن ورزش می‌کنیم. ابتدا نماز جماعت را داخل گود می‌خوانیم و سپس ورزش می‌کنم. این هفته به دلیل میلاد امیرالمومنین برنامه را به قبل از اذان موکول کردیم تا مداحان هم به جلسات هیأت خود برسند. در این مجلس هم مثل همیشه ابتدا و انتهای جلسه مدح و نوحه‌خوان مداحان حاضر بود که هرکدام از مداحان دقایقی را به مولودی‌خوانی پرداختند.»
مولودی‌خوانی کاظم دانایی پیرغلام اهل بیت در مراسم جشن هیأت متحده ۱۱۰ در زورخانه شیرافکن
رسومی از ورزش زورخانه‌ای که باید در مداحان باشد
مداحان هیأت متحده ۱۱۰ هرهفته سه روز در هفته در زورخانه‌های شیرافکن، سجادیه و شهید فهمیده به ورزش می پردازند و معتقدند رسم و رسوم حاکم بر این ورزش مانند احترام به بزرگتر، دوشادوش هم تلاش کردن و یار و همراه یکدیگر بودند از خصلت‌هایی است که باید در میان مداحان رواج داشته باشد. حشن گلکار شاعر و مداح اهل بیت(ع) می‌گوید: «ورزش زورخانه‌ای مطابق کار مداحان است و از همان شروعش که باید سر پایین انداخت و تواضع کرد تا وارد گود شوی و آداب و رسوم مختلفش که احترام به بزرگتر سرآمد آن است، لازمه کار مداحان است که د کار و مسلک خود باید داشته باشند.»
مداحان و اعضای هیأت متحده ۱۱۰