تهران: باید شرایطی فراهم شود که دانشجویان بیایند و به صورت تخصصی تاریخ نگاری انقلاب را فرا گیرند

به گزارش حلقه وصل، محمد قبادی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی درباره معرفی کتاب «پاسیاد پسر خاک» و حال و هوای زمان نگارش این اثر گفت: نوشتن به خودی خود لذت‌بخش است و نوشتن درباره انقلاب اسلامی دوبرابر ذوق و شوق داشته و حس و حالی منحصربه‌فرد القا می‌کند.

وی ادامه داد: کسانی که اهل نوشتن باشند می‌دانند که فارغ از اینکه موضوع نگارش چیست، تا زمانی که در مورد موضوع خاصی فکر می‌کنید پژوهش می‌کنید و منابع را مشخص می‌کنید حال و هوایی دارید که درکش از طرف دیگران دشوار است اما اگر موضوع کار با دغدغه ها و علاقه مندی ها یکسان شوند قطعا شور و حال و البته انگیزه برای کار دوچندان می شود.

این پژوهشگر اضافه کرد: زمانی که کتاب «پاسیاد پسر خاک» را نوشتم، به دلیل علاقه شخصی خودم به موضوع کار حال و هوای عجیبی داشتم. وقتی کار تمام شد و کتاب در مرحله چاپ قرار گرفت، تا دو سه ماه دستم به کار جدیدی نمی رفت و مدام می خواستم برگردم و دوباره پیرامون زندگی مرحوم ابوترابی کار کنم.

قبادی درباره اثر «پاسیاد پسر خاک» گفت: مرحوم ابوترابی را من از سال های دور می شناختم و ارتباط دورادوری هم داشتم. در جریان حال و هوا و شرایط روحی او بودم، اما به طور دقیق از نزدیک او را نمی شناختم، مثلا می دانستم وی از هم‌رزمان شهید اندرزگو بوده و یا در دوران اسارت چه رشادت هایی را از خود نشان داده است. به طور کل اطلاعاتم در مورد وی اندک بود. بعد از فوت مرحوم ابوترابی تصمیم گرفتم تا زندگی‌نامه وی را به صورت کتاب درآورم از همین رو، سال 1382 طرحی را به دفتر تاریخ شفاهی ارائه دادم و آن ها نیز استقبال کردند و من کار نگارش این کتاب را شروع کردم.

وی ادامه داد: این کتاب حاصل 80 ساعت مصاحبه، تحقیق از منابع و اسناد است که در تهران، قم، مشهد و قزوین تهیه شده است و پس از پیاده‌سازی این مصاحبه ها تدوین شده و در نهایت کتاب «پاسیاد پسر خاک» به دست مخاطبین رسید. «پاسیاد پسر خاک» یک کار پژوهشی حول محور زندگی مرحوم ابوترابی بود و به نظرم توانست ابعاد زندگی این شخصیت بزرگ را در حد توان منعکس سازد.

این نویسنده در توضیح و معرفی کتاب دیگرش «انقلاب و دیپلماسی» نیز گفت:  کتاب «انقلاب و دیپلماسی» تدوین خاطرات سید محمد صدر است که با انجام مصاحبه و تدوین خاطرات پیرامون زندگی این مجاهد انقلابی و از مسئولین رده بالای وزارت امور خارجه از پیش از انقلاب تا سال 1364 نگارش و منتشر شده است.

قبادی تصریح کرد: سید محمد صدر را از یادداشت هایش در روزنامه ها و مقالات تخصصی اش در حوزه وزارت خارجه می شناختم اما علاقه من نسبت به این کار زمانی دوچندان شد که با ابعاد زندگی و شخصیتی او بیشتر آشنا شدم. سیدمحمد صدر، فرزند آیت‌الله سید رضا صدر، نوه آیت‌الله سید صدرالدین صدر و برادرزاده امام موسی صدر است، و هر کدام از این شخصیت ها خود یک تضمین برای پرداختن به زندگی چنین فردی خواهد بود. از همین رو با انجام مصاحبه هایی کار را شروع کردم.

وی با بیان اینکه علاقه من به زندگی‌نامه سیدمحمد صدر بسیار زیاد بود و انگیزه زیادی برای نگارش این کتاب داشتم، ادامه داد: بعد از ارائه طرح، با آقای صدر چندین بار تماس گرفته و هماهنگی های لازم انجام شد، بعد از آن با حضور در منزل و محل کار وی مصاحبه ها شروع شد. این کتاب مشتمل بر دو بخش پیش از انقلاب و بعد از انقلاب است که به زندگی دوران دانشجویی و سپس دوران کاری سید محمدصدر می پردازد.

این پژوهشگر تاریخ انقلاب با بیان اینکه شخصیت سید محمدصدر به دلیل نزدیکی با کسانی مانند شهید رجایی بسیار قابل توجه است، تاکید کرد: پیش‌تر این شخصیت مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته بود، اما لازم دیدم شخصا با او مصاحبه ای داشته باشم. وی قبل از انقلاب از دانشجویان دانشگاه تهران بوده و فعالیت گسترده ای در زمینه های اعتراضات دانشجویی داشته است، بعد از آن با پیروزی انقلاب وارد دستگاه‌های انقلابی شده و با شهید رجایی  ارتباط کاری پیدا می کند و سپس در وزارت امور خارجه مشغول به کار می شود.

قبادی درباره نگارش انقلاب و دیپلماسی و مشکلات پیش روی خود گفت: کار در حوزه تاریخ شفاهی و یا کاری مانند انقلاب و دیپماسی از جهتی کاری بسیار ساده  است؛ زیرا برای تحقیق یک منبع وجود دارد و این منبع مشخص خود راوی اتفاقات است. اما سختی و دشواری کار هم بسیار زیاد است؛ زیرا تدوین، ویرایش و نگارش کار بسیار مهم و باید به صورت دقیق صورت گیرد، اینکه چه سوالی پرسیده شود، اینکه نحوه تدوین به صورتی باشد که بتوان جذابیت کار را بالا برد و اینکه نویسنده باید روی کار  مسلط باشد، همه از دشواری های خلق چنین اثری است.

وی درباره اهمیت تاریخ نگاری و جمع آوری خاطرات شخصیت ها و چهره های تاثیرگذار در تاریخ انقلاب نیز گفت: برای خلق یک اثر هم سوژه ها مهم است و هم شخصیت؛ زیرا هر کدام می تواند یک بعد از جذابیت را تقویت کند، اما پیش از آنکه جذابیت برای مخاطب عام به وجود بیاید باید خود نویسنده در مقام پژوهشگر دست به مطالعه و افزایش آگاهی بزند، او مسئولیت بسیار مهمی دارد؛ زیرا در حال تدوین و نگارش تاریخ یک سرزمین است،

این پژوهشگر ادامه داد: یک ادبیات به معنای عام داریم که باید در تاریخ نگاری رعایت شود یکی هم به معنای خاص آن که ادبیات رمان است. گاهی مرز میان ادبیات خاطره نگاری و رمان جا به جا می شود. باید بدانیم که خاطره ها به عنوان منابع دسته اول برای نگارش رمان ها هستند اما نباید یک نویسنده خاطرات را به شکل رمان بنوسید، او باید فن نگارش خود را بالا ببرد، و بتواند تاثیرگذاری اثرش را دوچندان کند.

قبادی در پایان یکی از مشکلات در حوزه تاریخ انقلاب را عدم اقبال این رشته در دانشگاه ها دانست و تاکید کرد: یکی از مشکلات در حوزه تاریخ نویسی انقلاب، عدم ورود به صورت تخصصی و آکادمیک به تاریخ انقلاب است، باید شرایطی فراهم شود که دانشجویان بیایند در این رشته و به صورت تخصصی تاریخ نگاری را فرا گیرند و در آن مشغول به فعالیت شوند.